Şans Tanrıçası şans getirdi
Güncelleme Tarihi:
Ahmet BAYRAK, (DHA)
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 16, 2008 00:00
Altındaki zengin kömür yatakları nedeniyle dünyanın en şanssız antik kenti olarak kabul edilen Stratonikeia’nın kaderi değişti.
MUĞLA’nın Yatağan İlçesi Eskihisar Köyü sınırlarındaki Stratonikeia Antik Kenti’nde ilk kazıyı Prof. Dr. Yusuf Boysal 1967’de başlattı. Ancak 1980’de Yatağan Termik Santrali’nin kurulması, kömürünün de Eskihisar’daki yataklardan karşılanması kararıyla antik kent gözden çıkarıldı. Santral için antik kentin altından kömür çıkarılmaya başlandı. Atılan dinamitlerle surlar büyük zarar gördü. İş makinelerinin ve kepçelerin dişlerine takılan tarihi eserlerin çoğu tahrip oldu. Makinelerin dişlerinden kurtulan tarihi eserlerin bir bölümü Muğla Müzesi’nde sergilendi.
1980’de duran kazılar, arkeologların ısrarlarıyla 2004’te Prof. Dr. Çetin Şahin ve ekibi tarafından yeniden başlatıldı. Ancak Prof. Şahin emekli olunca 2005’te kazılar yine durdu.
Çok önemli buluş
Stratonikeia’da yaklaşık sekiz ay önce kömür çıkaran iş makinelerine Şans Tanrıçası Tykhe’nin heykeli takılınca antik kentin kaderi değişti. Yaklaşık 25 santimlik paha biçilemeyen heykelin bulunmasıyla kömür çıkarma işlemi durdu, 3 yıldır beklenen kazı izni çıktı. Kazılar için Kültür ve Turizm Bakanlığı 110 bin YTL ödenek aktardı. Antik kent ve çevresindeki Osmanlı eserleri için koruma projesi hazırlandı.
1 Ağustos’ta Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Bilal Söğüt başkanlığındaki 50 kişilik ekibin kurtarma kazılarına başlaması kararlaştırıldı. Hazırlık yaptıklarını belirten Söğüt, şunları söyledi:
Kente güneş doğdu
"Geçmişte devletin tercihi bu bölgede enerji yönünde olmuş. Bölgede kömür çıkarılırken birçok tarihi eser tahrip oldu. Kurtarılanlar da müzede sergileniyor. Bu antik kentin en büyük özelliği yanında Osmanlı dönemi eserlerinin de bulunması. Osmanlı döneminden kalma cami, kahvehane ve bakkallar yer alıyor. Sistemli bir şekilde koruma altına alarak çalışacağız. Kazılarda çıkarılan parçalar bir araya getirilerek hemen kayıt altına alınacak. Burası kültür turizminin kalbi olacak. Kazı yapacağımız bölümden kömür çıkarılmayacak. Stratonikeia’nın şanssızlığı bitti. Antik kentin üstüne güneş doğdu. Şans Tanrıçası Tykhe’nin bunda etkisi olduğunu düşünüyoruz."
KIZ İÇİN KURULDU
Kenti, Karia Kralı Seleukos Nikator M.Ö.281-261 arasında bölgede güzelliğiyle ün yapmış Stratonikeia adlı genç kız için kurdu. Yıllarca bölgenin dini ve askeri üssü olarak kullanılan Stratonikeia Antik Kenti’nde 10 bin kişilik tiyatro, binlerce kişinin aynı anda spor yapabileceği alanlar, gladyatör okulları, heykel atölyeleri, dini tapınaklar, sunaklar ve çok sayıda kutsal eser bulunuyor. Şimdiye kadar yapılan kazılarda üç binin üzerinde eser bulundu.
1980’de duran kazılar, arkeologların ısrarlarıyla 2004’te Prof. Dr. Çetin Şahin ve ekibi tarafından yeniden başlatıldı. Ancak Prof. Şahin emekli olunca 2005’te kazılar yine durdu.
Çok önemli buluş
Stratonikeia’da yaklaşık sekiz ay önce kömür çıkaran iş makinelerine Şans Tanrıçası Tykhe’nin heykeli takılınca antik kentin kaderi değişti. Yaklaşık 25 santimlik paha biçilemeyen heykelin bulunmasıyla kömür çıkarma işlemi durdu, 3 yıldır beklenen kazı izni çıktı. Kazılar için Kültür ve Turizm Bakanlığı 110 bin YTL ödenek aktardı. Antik kent ve çevresindeki Osmanlı eserleri için koruma projesi hazırlandı.
1 Ağustos’ta Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Bilal Söğüt başkanlığındaki 50 kişilik ekibin kurtarma kazılarına başlaması kararlaştırıldı. Hazırlık yaptıklarını belirten Söğüt, şunları söyledi:
Kente güneş doğdu
"Geçmişte devletin tercihi bu bölgede enerji yönünde olmuş. Bölgede kömür çıkarılırken birçok tarihi eser tahrip oldu. Kurtarılanlar da müzede sergileniyor. Bu antik kentin en büyük özelliği yanında Osmanlı dönemi eserlerinin de bulunması. Osmanlı döneminden kalma cami, kahvehane ve bakkallar yer alıyor. Sistemli bir şekilde koruma altına alarak çalışacağız. Kazılarda çıkarılan parçalar bir araya getirilerek hemen kayıt altına alınacak. Burası kültür turizminin kalbi olacak. Kazı yapacağımız bölümden kömür çıkarılmayacak. Stratonikeia’nın şanssızlığı bitti. Antik kentin üstüne güneş doğdu. Şans Tanrıçası Tykhe’nin bunda etkisi olduğunu düşünüyoruz."
KIZ İÇİN KURULDU
Kenti, Karia Kralı Seleukos Nikator M.Ö.281-261 arasında bölgede güzelliğiyle ün yapmış Stratonikeia adlı genç kız için kurdu. Yıllarca bölgenin dini ve askeri üssü olarak kullanılan Stratonikeia Antik Kenti’nde 10 bin kişilik tiyatro, binlerce kişinin aynı anda spor yapabileceği alanlar, gladyatör okulları, heykel atölyeleri, dini tapınaklar, sunaklar ve çok sayıda kutsal eser bulunuyor. Şimdiye kadar yapılan kazılarda üç binin üzerinde eser bulundu.