Güncelleme Tarihi:
RUSYA Federasyonu’nun gıda ithalatında Avrupa, ABD ve Kanada’ya ambargo koyup rotayı Türkiye’ye çevirmesi Egeli firmaları heyecanlandırırken, iç piyasada akla ‘Fiyatlar artar mı?’ sorusu getirdi. Gıda üreticileri ise, Rusya’ya bağlı ihracat artışının yaşanmayacağı mesajını verdi. Rusya’ya ihracat yapmaya hazırlanan firmalara da ‘Temkinli olun’ uyarısı geldi.
Rusya heyecanının yaşandığı sektörlerin başında kanatlı eti ve yumurta geliyor. Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı ve İzmir Yumurta Üreticileri Birliği Başkanı Bedri Girit, yetkililerin Rusya pazarıyla ilgili sunduğu havanın çok olumlu olduğunu belirterek, “Rusya çok fazla prosedür içinde boğulmadan, 15 Eylül’e kadar bürokrasiyi kolaylaştırarak yoğun olarak Türkiye’den ithalata başlamak istiyor” dedi.
Hepsini biz veremeyiz
Rusya’nın Türkiye’den 150 bin ton kanatlı eti, 150 bin ton yumurta ve 60 milyon damızlık yumurta talebi bulunduğunu dile getiren Girit, “Bunun 600 milyon dolar gibi bir karşılığı var. Ancak bizim tamamını karşılamamız mümkün değil. Yüzde 30’unu Türkiye’den alabilirler. Bunun da yüzde 40’ı Ege’den gider. Dolayısıyla iç piyasada ne yumurtada, ne de kanatlı etinde fiyat artışı olmaz. Yumurtada yüzde 25’lere varan üretim fazlası söz konusu. Ayrıca biz hem kanatlı etinde, hem de yumurtada Irak’a bağımlıyız. Şu anda burada güvenlik sıkıntısı nedeniyle bir daralma var. Onun için tüketici rahat olsun. Zam yok” diye konuştu.
Kurallar gevşiyor
Rusya’nın bu yıl Türkiye’deki mevzuata bağlı kalarak ithalat yapacağını, 2015’ten itibaren ise kendi mevzuatına göre ürün tedariğini düzenleyeceğini vurgulayan Bedri Girit, “Rusya gıda ürünleri ithalatında çok sıkı kurallar uygulayan bir ülke. Ancak, Batı ülkelerine uyguladığı ambargo nedeniyle Rus toptancılarda panik hali var. Özellikle gıda fiyatlarının spekülatif etkilerle artmasından çekindiği için boşluğu hızlı şekilde Türkiye’den ithalatla doldurmak istiyor. Bu nedenle Türkiye’deki tedarikçilerini yoğun mevzuat içinde boğmak istemiyor. Bu yıl Türkiye için basitleştirilmiş bürokratik uygulamaları devreye sokacak” dedi.
Yumurtayı kırmayalım
Ege Canlı Hayvan ve Su Ürünleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi ve Yumurta Üreticileri Merkez Birliği eski Başkanı Derya Pala, Rusya’nın talebiyle ilgili olarak yanlış yatırımlar konusunda uyarıda bulundu.
Yatırımcıların geçici talebi dikkate alarak yanlış yatırım yapmamaları yönünde uyaran Pala, “Yumurta sektörü diğer alanlara benzemiyor. Bir yatırım yaptığınız zaman bunun devamlılığı olmalı. Dolayısıyla Rusya pazarının kalıcı olup olmadığı bilmiyoruz. Onun için önce süreci takip etmek gerekiyor. Üretim fazlası olan bir sektörüz. Rusya var diye yatırım yapılırsa sonu hüsranla sonuçlanabilir. Sonuçta Rusya, çeşitli ülkelere ambargo koydu. Yarın ne olacağı bilinmiyor. Onun için temkinli olmak gerekiyor. Ayrıca, Rusya’dan çıkan ülkelerde bizim en büyük pazarımız Irak’a yönelecektir. İşin bir de bu boyutu var” dedi.
Piyasayı miktar belirleyecek
Gülkaynak, “Rusya’ya yapılacak ihracatın miktarı önemli. Hissedilir bir ihracat gerçekleşirse piyasayı etkiler. Fiyat artışı yaşanabilir. Şu anki süreçte ihracat miktarı bilinmiyor. Sanayiciler ihracat için uygunluk belgeleri alıyor, gerekli girişimleri yapıyor. İhracat rakamları ortaya çıktığında her şey daha net anlaşılacak” diye konuştu.
Domates ve özel peynir
Modern seracılık alanında Avrupa’nın en büyükleri arasında yer alan Agrobay Seracılık A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Şentürk, Rusya’ya domates ihracatı konusunda tek tedarikçi noktasına geldiklerini aktardı.
Şentürk, “Rusya’ya yıllardır domates ihraç ediyoruz. Son gelişmelerden sonra bölgede güçlü olan 3-4 grup, bizimle çalışmak istediklerini bildirdi. Yılda 6-7 bin ton domates gönderiyorduk.
Önümüzdeki yıl bunu 15 bin tona çıkaracağız. Ayrıca, Türkiye’de modern seralarda üretilen diğer domatesleri de biz göndereceğiz. Ayrıca peynir ihracatımız olacak. Süt tesisimiz Rusya’ya özgü peynir üretip ihraç edecek” bilgisini paylaştı.
Mevsimsel artış
Rusya’ya ihracatın domates fiyatlarına yansımasını da değerlendiren Ahmet Şentürk, şöyle devam etti: “Eylül sonunda tarla domatesi bitiyor. Sera domatesinin de piyasada olmadığı bir dönem. Dolayısıyla fiyatlarda bir artış yaşanacak. 3 liralara yükselecek. Ekimle birlikte bu rakam 4’ü bulur. Kasımda sera domatesiyle birlikte fiyatlar yine düşer. Ama bunun Rusya’yla bir alakası yok. Sektör Avrupa yerine Rusya’ya ihracata ağırlık verecektir. İç piyasadaki dalgalanma tamamen mevsimsel olacak.”
SATIRBAŞLARI
Türkiye yumurta ihracatının yüzde 90’ını, kanatlı eti ihracatının da yüzde 75’ini Irak’a yapıyor. Ama İŞİD nedeniyle güvenlik sıkıntısı var.
Nüfusu 140 milyonu aşan Rusya’da kişi başı 24.5 kilogram piliç eti tüketiliyor. Yılda sadece
3 milyon ton üretim yapan Rusya, piliç eti ihtiyacını ağırlıklı olarak ABD, Avrupa ve Brezilya’dan karşılıyor.
Rusya yılda 300 milyon doların üzerinde yumurta ve 1 milyar doların üzerinde de kanatlı eti ithal ediyor.
Şu ana kadar Rusya’ya yumurta ihraç edemeyen Türkiye, Irak’a olmak üzere yılda 400 milyon dolara yakın yumurta ihraç ediyor.