Rota: ÖZBEK

Ulu servi diyarı

Urla’ya 9 kilometre uzaklıkta, tarihi bin yılı aşkın bir yörük köyü Özbek. Bilinen özelliklerinin yanısıra bu köyün servileri bir başka güzel. Özbek’in doğal anıtı da bin yıllık bir servi zaten.

EVREN ile haritanın başındayız yine. Bu haftaki rotamızı belirlemeye çalışıyoruz. Bu arada yılbaşından sonraki rotamızı da belirliyoruz. Onun acelesi yok ama olsun, önce onu hallediyoruz. Hayli uzun ve keyifli geziler vadeden bu yolculuk bizi heyecanlandırıyor. Evren, uzun bayram ve yeni yıl tatilini evlerinde geçirecekleri düşünmemiz gerektiğini söylüyor. ‘‘Yakın mesafede, günübirlik gidip gelinebilecek, hoş vakit geçirilecek bir yer bulalım’’ diyor. Ve aklımıza Urla’nın Özbek Köyü geliyor. Yakınlığı ve güzelliğinin yanında Özbek'in bizim için bir anlamı daha var. Bu, Evren’in babasız ilk bayramı. Ve Özbek, Tali Amca’nın en sevdiği yerlerden biri. Özbek’te, şifalı elleriyle ameliyat edip sağlığına kavuşturduğu dostları var. Bunları hatırlayınca Özbek bizim için daha da önem kazanıyor. Ve bu hafta rotamızı Tali Amca’nın anısına adayıp Özbek'e doğru yola çıkıyoruz.

1000 YILLIK KÖY

ÖZBEK, Urla’nın 16 köyünden biri. Anasonun, nohudun, kavunun, zeytinin, üzümün en iyisinin yetiştiği, balığın en lezzetlisinin tutulduğu bir köy. Muhtar Ahmet İnceoğlu’nun anlatımına göre, tarihi 1500 yıl eskiye dayanıyor. Bunu kanıtlayacak herhangi bir belge yok ama, nesilden nesile akan bilgi böyle söylüyor. Ama küçük köy camisinin yanında göğe yükselen bin yıllık servi, köyün en az bin yıllık geçmişine tanıklık ediyor. Yaklaşık 10 yıl önce köye gelen uzmanların, servinin dokuz yüz küsur yıllık olduğunu söylediğini anlatıyor muhtar. Hesap ortada. Ulu servi, bugün bin yaşını aşmış durumda.

BU anıt ağacı seyretmek ayrı keyif. Bence Özbek’in bugüne kadar vurgulanmamış bir özelliği daha var. Bu köyde sayıları oldukça çok olan serviler bir başka güzel. Gökyüzüne öylesine büyük bir zerafetle uzanıyorlar, öylesine yeşil ve güzeller ki. Görülmeye değer.

KÖYÜN tarihinin tanıkları arasında eski hamam kalıntısı ve yüzlerce yıl, yörük kadınlarının bir arada çamaşır yıkadıkları büyük yalaklı çeşmeler de var. Köylülerin rehberliğinde bunları görebilirsiniz. Korunmaları için önlem alınmamış ve zamanın insafına terkedilmişler, ama şimdilik görülebilecek bir şeyler var hala.

ÖZBEK, 1980’li yılların başlarına kadar kendi halinde bir köymüş. Bu yıllarda Güzelbahçe, Urla ve Çeşme’nin pahalı yazlıklarından kaçanlar Özbek Sahili'ni keşfetmiş. Tarla fiyatına aldıkları arsalara evler yapmışlar. Zamanla köyün her iki tarafı yazlık sitelerle dolmuş. Üst üste yazlık evlerin yarattığı kirlilik görünmüyor Özbek’te. Özellikle bu mevsimde Özbek’le baş başa kalmak mümkün.

KÖYLÜ, yazlık sitelerin iki taraflarına yerleşmesinden memnun. ‘‘Ürünümüzü satabiliyoruz kolaylıkla’’ diyor. Yazlıkçılar, kavun, domates, biber gibi o güne kadar köylünün denemediği ürünleri yetiştirmelerine ve bundan kár etmelerine de neden olmuş. Zaten lezzeti başka yerde bulunmayan balığın satışı da yazlıkçılar gelince artmış.

ÖZBEK’in özelliklerinden biri de çiçekçiliğin gelişmiş olması. Yol boyunca karşılıklı bahçe ve seralarda kesme çiçekten ağaç fidesine, örtü bitkilerinden nadide süs bitkilerine ne ararsanız bulabileceğiniz ve uygun fiyata alabileceğiniz bahçeler var. Biz satanı göremedik ama, sümbülü de ünlü Özbek’in. Hele şu günlerde bahçelerin önüne yerleştirilmiş kasalarda, minik fidan torbalarından başlarını kaldırmış hercai menekşelerin güzelliği göz alıyor. Altın serviler, lavantalar, hüsnü yusuflar, beyaz yaseminler o bahçelerde sizi bekliyor.

Nasıl gidilir?

ÖZBEK İzmir’e 35, Urla’ya 9 kilometre uzaklıkta. Otoyoldan ulaşım çok rahat. Ayrıca Urla garajından devamlı kalkan minibüsler de var.

Ne yenir?

BALIK tabii. Dedik ya Özbek’te yakalanan balığın lezzeti başka yerde yok. Bu arada büyük ustalıkla pişirildiğini de söylemeliyim. Ayrıca yerel zeytinyağı ile lezzetlendirilmiş turp otu ve diğer mezeleri de tatmalısınız. Özbek’in zeytini de ünlü. Bulursanız almamazlık etmeyin.

Ne yapılır?

ÖZBEK, balık yemek için gidilebilecek en güzel yerlerden biri. Sahildeki lokantalar ve özellikle Akın’ın Yeri hem lezzet, hem fiyat olarak uygun. Yörenin zeytinyağının kullanıldığı mezeleri de beğeneceksiniz.

BALIKÇILIK Özbeklilerin esas mesleği. Son yıllarda usta avcılar amatör avcılara da yol gösterir olmuş. Eğer avlanmaktan hoşlanıyorsanız, bir tekne kiralayıp bir ustayla balık tutma keyfini yaşabilirsiniz. Muhtar İnceoğlu son zamanlar bu tip talepler aldıklarını söyledi.

YALNIZ balık değil, kara avcılığı için de Özbek uygun bir yer. Köyün Avcılar ve Atıcılar Kulübü üyeleri çevrede yaban domuzunun çok olduğunu ve düzenledikleri avların bereketli geçtiğini anlattı. Menteş’teki askeri bölgede üreyen yaban domuzları o tarafta sürek avı başlayınca Özbek üzerine geliyormuş. Özbekli avcılara da gün doğuyormuş. Eğer yaban domuzu avlama merakınız varsa, Özbekli avcılarla işbirliği yapabilirsiniz.

ÇİÇEK ve ağaç merakınız varsa yol kenarına sıralanmış bahçeler ilginizi çekebilir. Bu arada Özbek sahilinde, sadece dalgaların sesini dinleyerek yürüyüş yapabilir, şirin bir balıkçı köyünün kış ıssızlığında sıkıntılarınızı unutabilirsiniz.