Rota: Örselli
Güncelleme Tarihi:
Dağ başında halı cenneti
Manisa’nın Örselli Köyü, kök boyalı el dokuma halılarıyla dünyada ünlendi. Çevre köylerin katılımıyla kurulan kooperatif, ürünlerini dolar ve mark üzerinden yurt dışında pazarlıyor
SKİ dostları görmek çok iyi oluyor. Aykut Fırat ile görüşmek haftanın en güzel olayıydı. Epeydir buluşup konuşamamış, dertleşememiştik. Uzun çalışma yıllarını birlikte geçirmişseniz, pek çok olay yaşayıp, acıları ve sevinçleri paylaşmışsanız arkadaşlığınız daha da anlamlı oluyor. İyi bir dalgıç olan Aykut, o gün deniz kabuklarından yaptığı bibloları getirdi bana armağan olarak. Ama denizi konuşmadık. Sevgili arkadaşımın yeni uğraşı, doğa yürüyüşleriydi. Hafta sonları uzun yürüyüşlere çıkıyor, yeni arkadaşlıklar kuruyor ve yepyeni yerler tanıyordu. Bunlardan biri hayli zorlu bir parkuru aştıkları Aigai yürüyüşüydü. Sonra Örselli Köyü’ne uğramışlardı ve ben bu köyü mutlaka görmeliydim.
ÖRSELLİ Köyü, adını duyduğum, ama gidip görmediğim yerlerden biri. Böyle bir referans da alınca Cesur ile yollara düştük, son derece güzel ve keyifli bir yolculuktan sonra da Örselli’ye vardık. Örselli, deniz seviyesinden 500-600 metre yüksekte, Manisa’nın bir dağ köyü. Halıyla, kilimle ilgilenenler adını mutlaka duymuş olmalı. Bu köydeki genç kızlar ve kadınlar, dünyanın en güzel halı ve kilimlerini dokuyor ve bu eşsiz el emeği ürünleri, kooperatif kanalıyla yurt dışına pazarlanıyor.
KÖYE öğle saatlerinde ulaştık. Çevrede kimse yok. Köy büyük bir sessizlik içinde. Ramazan olduğu için bakkal da kapalı. Kök boya ile boyanıp, kuruması için asılmış yünler, kış bahçelerine renk vermiş. Avlular evleri yabancı gözlerden gizler ama, evdekilerin sokağı görmesine engel değil kuşkusuz. Biz onları göremedik ama Örselli’nin konuksever insanları bizi görüp, ağırladı. Sonra S.S. Doğal boya El Dokumaları Üretim ve Pazarlama Kooperatifi’ne gittik. Kooperatif yetkilileri, yabancı alıcılarla buluştukları İstanbul’dan yeni gelmiş. Satışların yüz güldürdüğünü söyledi. Örselli, tarihi çok eskilere dayanan bir yörük köyü. Halı ve kilimlerinde yörüklerin renkli yaşamından izler bulmak mümkün. Ancak yörüklerin geleneksel el sanatı halıcılık uzun yıllar bu yörede unutulmuş. 1980’li yıllarda Marmara Üniversitesi’nden, köylünün ismini hatırlayamadığı, Alman bir hoca kök boya çalışmaları yaparken Örselli’ye gelmiş. Köylüye unuttukları kök boyayı yapmayı, evlerde tek tük olan ve sadece ihtiyaç için dokunan halıları pazarlama amaçlı üretmeyi öğretmiş. Çevre köylerin de katılımıyla kooperatif 1989’da kurulmuş ve Türkiye’de pek çok kişinin bilmediği Örselli adı yurt dışındaki halı meraklıları için önemli bir isim haline gelmiş.
Nasıl gidilir?
ÖRSELLİ Köyü, Manisa’dan 45 kilometre. Biz İzmir’den gittik. Yaklaşık 95- 100 kilometre yol yaptık. Yeni Şakran’dan Kapıkaya Köyü’ne dönen yola girip, tatlı meyillerle yükselen dağ yolunda ilerliyorsunuz. Gerçi ilk birkaç kilometreden sonra karşınıza Yeni Şakran çöplüğü çıkıyor ama ilk virajı döndüğünüzde beliren göletin güzelliği bu çirkinliği unutmanıza yardım ediyor. Yol boyu levhaları izleyerek ve köylülere sorarak Örselli’ye ulaşmanız mümkün.
Ne yapılır?
ÖRSELLİ’ye halı almak için gelinebilir. Ancak iç piyasaya oranla fiyatların yüksek olduğunu söylemeliyim. Yurt dışına çalıştıkları için fiyatlar dolar ve mark üzerinden. Vereceğiniz paraya değer mi? Hem de nasıl. Kök boya ile boyanmış, yaşamın tüm renklerini ve kendilerini dokuyan kadınların kızların, aşklarını, hülyalarını, acıları, sevinçlerini anlatan halı ve kilimler benzersiz güzellikte ve değerde.
ÖRSELLİ, zorlu bir yürüyüş parkurundan sonra ödül olabilir. Doğa yürüyüşleri, trekking, az tanınan ancak yapanların sayısı her geçen gün artan bir spor. Uzun mesafeleri yürüyerek aştığınız bu spor çoğu zaman dağcılık ve tırmanmayla karıştırılıyor. Kendisini dinç hisseden her yaşta katılıhabilecek trekking İzmir’de organize gruplar tarafından uzun süredir yapılıyor. Bu gruplardan birine katılır, ya da kendiniz böyle bir grup oluşturursanız, Örselli’nin komşusu Köseler Köyü size bölgenin en iyi parkurlarından birini sunuyor. 13 kilometrelik dağ yolundan, köyden bir rehberin gözetiminde yapacağınız yürüyüş sonrasında, MÖ 1100 yıllarında kurulduğu bilinen Aigai kentine ulaşıyorsunuz. Burası, Heredot’un anlattığına göre, 12 Aiol kentinden biri. Kıyıdan uzak bir yere kurulan kentin adı 'Keçiler' anlamına geliyor. Kıyıdan uzak olduğu için Pers istilasından kurtulan kentin planı, Bergama Krallığı döneminde başkent Pergamon gibi dik yamaçlara göre düzenlenmiş. Helenistik çağda yapılarla donatılan kentte Roma dönemi hamamlarını, minik Bizans kilisesini ve çevre duvarlarını görmek mümkün.
AİGAİ'de göreceğiniz pek çok kalıntı var. Örneğin Agora duvarı halen ayakta. Görülecek en güzel manzara, o yükseklikten bakıldığında Köseler Köyü ve çevrenin çok ilginç topoğrafik yapısı.
Ne yenir?
KÖYLÜLER konuklarını kendi olanaklarıyla ağırlıyor ama en iyisi piknik sepetinizi yanınızda götürmek. Zaten amaç trekking ise yaptığınız spora uygun yiyecekleri yanınızda götürmelisiniz.
Halı yünlerini hazırlamak ayrı huner. Örselli’nin genç kızları güle oynaya yün devşiriyor.
Örselli Köyü, denizden 500-600 metre yükseklikte bir dağ köyü. Sessiz ve sakin. Dünyanın en güzel kök boya el dokuma halılarını satan kooperatifin deposu. Faik Çınar bize halıları gösteriyor.