Rodos’taki Osmanlı eserleri yok oluyor

KANUNİ Sultan Süleyman döneminde Rodos önlerinden geçerken açılan top ateşi sonucu 1609’da şehit olan deniz komutanlarından Murad Reis adına Ebubekir Paşa tarafından 1622’de Rodos’ta yaptırılan cami ve türbe ile 378 mezar bakımsızlıktan kelimenin tam anlamıyla dökülüyor. Caminin onarım görmesi gerekiyor. Bazı duvarlarının yıkılmaması için çakılan ahşap kalaslar hem tehlike arzediyor hem de görüntü kirliliği yaratıyor.
Rodos’un en merkezi yerinde bulunan Murad Reis Camisi, büyük bahçesi ile çoğunlukla Müslüman kadınların adaklar yaptığı, mevlütlerin okutulduğu, adada yaşayan Türklerin kültürlerini en yoğun olarak yaşattığı, dolayısıyla bir araya gelmelerini sağlayan önemli mekanların başında gelirken, üç yıl önce bir mevlüt sırasında Yunanlılar ile Türkler arasında kavga çıkması üzerine kapatıldı. Anahtarı da Rodos Müzesi’ne verildi.
Murad Reis’in türbesi büyük bahçenin avlu bölümünde yer alıyor. Türbenin önündeki ve çakıl taşlarından halı deseni verilmiş zeminde, yer yer Murad Reis’in çalışma masasını, haritasını ve teknesinin çapasını temsil eden figürler bulunuyor. Ancak bunların üzerine taşlar yığılı olduğu için gözle görülmüyor. Ayrıca, Canbek Giray Han, Şahin Giray, Mehmet Redif Paşa, Mehmet Şekip Paşa, Memi Paşa ve Şah Safi’nin de türbeleri yeralıyor. Mezarlık bölümünde ise 378 kabir bulunuyor.

Kimler var

Osmanlı döneminde Tuna’yı geçen düşman kuvvetlerine yeterince karşı koyamadığı için Rodos’a sürgüne gönderilen ve 1885’te burada vefat eden Nadir Paşa, 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı sonrasında sürgüne gönderilen ve 86 yaşında 1884’te vefat eden   Çırpanlı Abdülkerim Paşa, adada 1762’de idam edilen Kaptan-ı Derya Abdülkerim Paşa, Karlofça Anlaşması’nı imzalayan ve Rodos’a sürülüp, burada 1707’de vefat eden Mehmed Rahmi Paşa, 1875’te vefat eden Mısır Maliye Nazırı Said Bey’in mezarları da burada yeralıyor. Mezarların pek çoğunun ise bakımsızlıktan harap olduğu rahatlıkla görülebiliyor. Bazı mermer mezar taşlarının kırıldığı, bazı mezarların da açıldığı anlaşılıyor.

Vefakar bakıcı

Doğma büyüme Rodoslu olan ve cami ile türbenin bakımıyla uğraşan 78 yaşındaki Şaban Kargınlıoğlu, üç yıl önce çıkan kavgadan sonra kapısına kilit vurulan camiyle kimsenin ilgilenmediğini söyledi. Kapı kilitli olduğu için caminin temizliğini de yapamadıklarını kaydeden Kargınlıoğlu, “Anahtar müze yetkilisinde. Belki 6 ayda bir gelip havalandırıp gidiyorlar” dedi.