Muğla'da tarih ayağa kalkıyor

RUM ustalar tarafından yapılan tek han olan, Cumhuriyet döneminin ilkokulu olma özelliğini taşıyan ve 1999 yılında çıkan yangında tamamen kullanılamaz hale gelen “Apostol Hanı”, Muğla Belediyesi'nce tekrar ayağa kaldırılıyor. Restorasyon çalışmalarının yüzde 30'u tamamlanan tarihi han kafeterya olarak kültür turizmine hizmet verecek. 1850-1870 yılları arasında yapıldığı tahmin edilen, Muğla'nın 13 hanından birisi olan ve 1999 yılında çıkan yangında kullanılamaz hale gelen Apostol Hanı'nın yeniden yapılması için belediye tarafından çalışma başlatıldı. Rum ustalar tarafından yapılan tek han olmasının yanısıra, kentin Cumhuriyet dönemindeki ilkokulu olma özelliğini de taşıyan Apostol Hanı'nın restorasyonu yüzde 30 seviyesinde tamamlandı.

Mübadele öncesi Rumların yoğun olarak yaşadığı Saburhane Bölgesi'ndeki meydana yakın bir noktada yer alan ve Rum ustalar tarafından yapılan iki katlı ahşap han belediyenin çalışmaları ile yeniden hayat bulacak. Yapım tekniğinden 1850-1870 yılları arasında yapıldığı tahmin edilen ve mübadele öncesine kadar alt katı Rum Meyhaneci Apostol tarafından meyhane olarak işletilen üst katı ise, konaklama için kullanılan Apostol Hanı, mübadele yıllarından sonra 1927 yılından 1954 yılına kadar ilkokul olarak kullanıldı. 1954 yılından sonra boşaltılan tarihi han 1999 yılında bir gece yarısında elektrik kontağından çıktığı iddia edilen yangınla tamamen yanarak, kullanılamaz hale geldi. Can ve mal güvenliği açısından tehlike arz eden tarihi han Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi tarafından hazırlanan rölöve ve restorasyon projeleri 2003 yılında onaylandıktan sonra Koruma Kurulu onayı ile 2006 yılında yıkıldı. Özel mülke ait olması nedeniyle Apostol Hanı'nın bulunduğu alan Muğla Belediyesi tarafından 3,5 yıl önce başlatılan kamulaştırma çalışmalarıyla belediye mülkiyetine geçti. Kamulaştırma çalışmalarının ardından Muğla Belediyesi tarihi hanın yeniden yapılması amacıyla çalışmalarına hız verdi. Projeleri tamamlanan Apostol Hanı'nın uygulama işi için Muğla İl Özel İdaresi Genel Sekreterliği'ne “Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Ait Katkı Payı'na Dair Yönetmelik” kapsamında başvuruda bulunuldu. Başvurunun sonuçlanmasının ardından tarihi hanın yapımı için belediye tarafından ihale açıldı. İhaleyi kazanan firma hemen restorasyon çalışmalarına başladı. Çatı seviyesine gelen çalışmaların yüzde 30 oranında tamamlandı.

CHP'li Belediye Başkanı Osman Gürün, yapının restorasyonunun Muğla kent tarihi ve Saburhane bölgesi için büyük önem arz ettiğini, ilerleyen dönemlerde Saburhane ve çevresinde gerçekleştirilecek olan peyzaj ve cephe düzenlemeleri ile bütünlük sağlayacağını kaydetti. Gürün, “Apostol Hanı bizim için önemli bir tarihi değer. Alanın özel mülkiyette olması nedeniyle belediye olarak bir müdahalede bulunamadık. Yaklaşık 3,5 yıl burayı belediye mülkiyetine kazandırmak için çaba harcadık. Sonunda tarihi yerin mülkiyetini belediyemize geçti. Artık bu tarihi hanı yeniden günümüze kazandırmak için çalışmalara başladık” dedi. Muğla'da şu anda 4 bin 400 tarihi evin bulunduğuna dikkati çeken Gürün, “Muğla'da bacalarıyla ünlü 4 bin 400 tarihi ev buluyor. 400'ünü tescilletip koruma altına aldık. Bu sayıyı artırmak ve kültür envanterimizi genişletmek için çalışmalarımız sürüyor. Projelerimiz sayesinde Muğla'ya dışarıdan yatırımcı gelecek. Belediye olarak korumanın tek yapı değerinde değil dokunun bir bütün olarak korunmasını hedefliyoruz. Çalışmalarımızı da bu yönde yapıyoruz” dedi.