Limansız İzmir olmaz

YÜZ yıllar boyunca doğunun baharatı ve ipeği, batının ise altını, gümüşü ve kumaşı bu limanda buluştu. Sadece Anadolu’nun değil, Uzak ve Ortadoğu’nun batıya açılan kapısı olarak nitelendirilen Alsancak Limanı, bugünlerde ‘görevini tamamladı’ tartışmalarıyla karşı karşıya.
Tartışmanın fitilini SOCAR’ın Türkiye Başkanı ve Petkim Yönetim Kurulu Üyesi Kenan Yavuz ateşledi... Alsancak Limanı’nın konteyner bölümünün görevini tamamladığı görüşünü savunan Yavuz, limanın kente artık hiçbir katkısının olmadığını dile getiriyor ve İzmir’in bunu tartışması gerektiğini söylüyor. Öte yandan İzmir’deki çeşitli sivil toplum örgütlerinin temsilcileri de, yüzyıllardır İzmir’in bir liman kenti olduğunu ve Alsancak Limanı’nın bu kentin ‘olmazsa olmazı’ görüşünü savunuyor.

Rakamlar sürekli artıyor
Bir dizi tartışmaların yaşandığı İzmir Limanı’na, 1950’li yıllardan bu yana 600-700 milyon dolarlık yatırım yapıldı. Buna, 2015 yılına kadar sadece konteyner alanı için 300 milyon dolarlık yatırım eklenecek. Kruvaziyer yolcu limanı da dikkate alındığında tutarın, 650 milyon doları bulması bekleniyor. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, şu ana kadar limanın konteyner alanı için 50-60 milyon dolarlık yatırımı gerçekleştirmiş durumda. Şu anda konteyner kapasitesi 1 milyon TEU olan İzmir Limanı’na, 380 bin metrekarelik dolgu yapılacak. Böylece konteyner kapasitesinin 2,5 milyon TEU olması hedefleniyor. Bu projenin hayata geçmesi ise önümüzdeki günlerde ihalesi gerçekleşecek olan ‘Kanal Tarama Projesi’ ile başlayacak. Böylece İzmir Limanı’na daha büyük gemilerin yanaşmasının önü açılmış olacak. Bunun için öngörülen yatırım tutarı ise 100 milyon dolar. Yıllık 500 bin yolcu, 1 milyon TEU konteyner ve 10 milyon ton yük elleçlenen İzmir Limanı’nın yıllık ortalama cirosunun ise 100 milyon dolar civarında olduğu tahmin ediliyor. Yaklaşık 600 kişinin çalıştığı limanda, 100 bin kişi geçimini buradan sağlıyor.

KİM NE DİYOR

GÖREVİNİ TAMAMLADI

SOCAR Türkiye Başkanı Kenan Yavuz

“Artık görevini tamamladı, kapatılsın” görüşünü savunan Kenan Yavuz, “İzmir Limanı’na yönelik kamuoyunun bir bölümü kapasite artımı düşünüyor. Bir bölümü de benim gibi konteyner limanın kapatılmasını düşünüyor. Bilimsel objektif kriterlere dayalı, sağlıklı bir tartışmanın yapılması gerekiyor. Bu tartışma yapılırken tüm verilerin değerlendirilmesi gerekiyor. Bu tartışmaya katkıda bulunma arzusundayım” dedi. Ulaşım altyapısının genişlemesiyle yapısal bir değişim yaşandığına dikkat çeken Yavuz, “Bu değişen yapıda İzmir’in, Alsancak Limanı’na; konteyner limanı olarak ihtiyacı yok. Bugün itibarıyla limanın sahip olduğu olumsuzluklar yeni yatırımlar yapılarak giderilebilir. Ama unutmayalım ki, bu liman devlete ait bir kamu kuruluşudur. Dolayısıyla gerçekten İzmir’in buna ihtiyacı var mı yok mu? Bu konuşulmalı. Çünkü devlet aynı zamanda Çandarlı’yı inşa ediyor. Bu durumda Alsancak Limanı’nın İzmir üzerine getireceği faydaları ve zararları sağlıklı şekilde tartışmamız gerekiyor” diye konuştu.

DÜNYADA ÖRNEĞİ YOK

“Dünyanın hiçbir yerinde limanlar kapatılmadı” diyen Deniz Ticaret Odası İzmir Şube Başkanı Yusuf Öztürk, “Bu liman 1954 yapılmış, hala bitmeyen yerleri var. Geçen seneye kadar bir sürü problem yaşandı. Tıkanıklık, limandaki teçhizatlar ile ekipmanın eskiliğinden kaynaklanan sorunlar vardı. Ama İzmir bunu başardı. 1954’den beri İzmir’e bakan kimdi, kentin ekonomisi yönlendiren kimdi diye sorarsak, karşımıza İzmir Limanı çıkar ve İzmir Limanı her zaman olmalı, olması gerekir” dedi.

İsteyen istediğini kullansın

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım’ın İzmir halkına, İzmir Limanı için 300 milyon dolar civarında yatırım sözü olduğunu ve bu yatırımın da yapıldığını söyleyen Öztürk, “Liman arka sahası genişletildi, betonlama devem ediyor, daha çağdaş bir liman için sinyalizasyondan tutun da kapıdan giriş çıkış yapan TIR’ın okutulmasına kadar birçok çalışma yapıldı” dedi. “Ben İzmir Limanı’nın avukatı değilim, DTO İzmir başkanıyım” diyen Yusuf Öztürk şöyle devam etti: “Nasıl İzmir Limanı müşterileri benim üyelerim ise Nemrut limanı müşterileri de benim üyelerim. Ben onların da menfaatini korumak zorundayım. Ama bırakın, kim hangi limanı kullanmak isterse kullansın. 80 ile 100 milyon dolar para getiren bir limanı kapatmaktan bahsediyoruz.”

HEPSİNE İHTİYAÇ VAR

Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, İzmir’in limanla bütünleşik olduğunu ifade ederek, “Hem kruvaziyer, hem de konteyner limanı olarak devam etmesi gerekiyor. Konteyner limanının faaliyetinin kruvaziyere olumsuz bir etkisi olduğunu düşünmüyorum. Dolayısıyla konteyner limanının görevinin tamamladığı düşüncesine katılmıyorum. Bizim hem İzmir Limanı’na, hem Çandarlı, hem de Aliağa’da bulunan limanlara ihtiyacımız var” diye konuştu.

KENTİN KALBİ

İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, dünyada 8 bin 500 yıldır yaşamın aralıksız sürdüğü iki kentin Kudüs ve İzmir olduğunu belirterek, afet ve savaşlara rağmen bu kentte kesintisiz yaşamın sürmesinde limanın önemli etkisinin olduğunu belirtti. Limanın İzmir’in kalbi olduğunu belirten Demirtaş, limanın taşınmasının zaman zaman dile getirildiğini, ancak bu görüşe katılmadıklarını söyledi.

LİMAN KENTİ OLARAK ANILSIN

Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Meclis Başkanı Geza Dologh, İzmir’in yüz yıllardır liman kenti olarak anıldığını anımsatarak, “Bırakalım da bu böyle devam etsin. Bugün dünyada bunun birçok örneği var. Dünyada konteyner ve kruvaziyerin yan yana olduğu birçok liman var. Bunun en güzel örneği de Barcelona. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı merhum Ahmet Priştina’nın da limanın kaldırılması yönünde görüşü olduğu söyleniyor. Evet 2003’te böyle bir beyanı vardı, ama 2004’te vefat etmeden iki ay önce bu düşüncesinin yanlış olduğunu söyledi ve DTO ile birlikte hareket etme kararı aldı. Tamam dökme yük gelmesin, ama mutlaka konteyner limanı olarak devam etmeli” görüşünü savundu.

TANIMADAN KONUŞUYORLAR

Büyükşehir Belediyesi Başkanı Aziz Kocaoğlu, İzmir Limanı’nın taşınması yönündeki tartışmaların kentin gündemine daha uzun yıllar getirilmemesi ve tartışılmaması gerektiğini düşünüyor. Limanın taşınması konusunu dile getirenlerin İzmir’i tanımadığını öne süren Kocaoğlu, “Tam tersine bu liman büyütülmeli, genişletilmeli ve yaklaşık kanalı derinleştirilmelidir. İzmir’i tanımayan arkadaşların kendilerine özgü, laf olsun torba dolsun kavlinden sözleridir, öyle kabul etmek gerekir” diye konuştu.

SAHİP ÇIKILMALI

İş dünyasının kanaat önderlerinden Uğur Yüce, İzmir Limanı’nın olmazsa olmaz olduğunu, mevcut hükümetin ise Çandarlı Limanı’na konsantre olduğunu belirterek, “Orada da bir limana ihtiyacımız var, ama bu İzmir Limanı’nı ihmal etmek, ikinci plana atmak anlamına gelmemeli. İzmir’i seven gönül vermiş her vatandaşımız mutlak suretle İzmir Limanı’na sahip çıkmalı” dedi.

2015’e kadar yatırım
--------------------
* Kurvaziyer Yolcu Limanı’na 350 milyon $
* Yeni Konteyner Terminali’ne 100 milyon $
* Kanal Tarama Projesi’ne 100 milyon $
* Yeni ekipman ve otomasyon 100 milyon $
* Toplam yatırım tutarı 650 milyon $
* Kapasite 25 milyon ton
* Konteyner kapasitesi 2,5 milyon TEU

KONTEYNER ELEÇLEME (TEU)
-----------------------
Limanlar 2010 2011 2012 2013*
-------- ----- ------ ----- -----
Alsancak 727.675 686.634 705.097 521.724
Aliağa 239.166 384.559 412.192 343.581

*İlk 9 ayı kapsıyor