Körfez’de ölüm kokusu

İzmirlilerin yıllardır içine sinen körfez kokusu, ölümün habercisiydi. Büyük Kanal Projesi'yle kirlilik kaynağı kesilecek. Ancak kötü koku bir süre daha tehdit etmeye devam edecek. Aslında önlemi o kadar da zor değil.

BÜYÜK Kanal Projesi'nin devreye girmesiyle İzmir Körfezi temizlenecek. Körfezi kábusa dönüştüren kokunun uzun süre İzmir'i terketmeyeceği kesin. Prof. Dr. Adnan Akyarlı, yüksek dozda alınması halinde öldüren kokunun kısa sürede giderilmesi için kireçli yöntemin uygulanmasını öneriyor.

İZMİR Körfezi'ndeki koku, evsel ve endüstriyel kökenli atık suların içindeki organik maddelerin deniz suyunda çözünmesi sonucu meydana geliyor. Oksijenin yetersiz kalmasıyla açığa çıkan hidrojen sülfür, kendine özgü çürük yumurta kokusuyla çevreye yayılıyor, yüksek dozlarda tehlike saçıyor. Gözleri ve solunum sistemini tahriş ediyor. Aşırı dozlarda alınırsa, solunum sisteminin durması sonucu ölüme neden olabilir.

YILLARDIR gözardı edilen tehlike, Büyük Kanal Projesi devreye girdikten sonra da devam edecek. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Piriştina, projesinin üçte birinin 25 Ocak'ta, tamamının haziran ayında devreye gireceğini açıkladı. Buna rağmen, deniz dibinde biriken metan ve hidrojen sülfür gazları bir süre daha varlığını sürdürecek, koku devam edecek.

Koku önlenebilir

KÖRFEZ'in benzeri kirliliğin görüldüğü Japonya ve Meksika'da hidrojen sülfür oluşumunu önleyen katkılı sönmüş kireç çözeltisi kullanımının İzmir için de çözüm olabileceğini savunan Prof. Dr. Adnan Akyarlı, denemelerin olumlu sonuç verdiğini söyledi. Akyarlı, ‘‘Manda Çayı'nda iki kez saha uygulaması yaptık. Katkılı kireç çözeltisi, hidrojen sülfür oluşumunu geçici süre engelliyor. Uygulama, periyodik olarak sürdürülürse koku tamamen yok oluyor. Yöneticiler, bu uygulamayı gözardı etmemelidir. Projenin tamamı uygulansa bile koku bir süre daha devam eder'' dedi.

Denizle yaşamak

TARİH, denizle içiçe yaşayan toplumların, daha yüksek kültürlere sahip olduğunu gösterdi. Daha fazla umud vaad eden geleceğin izlerini, buralarda bulduk. Tüketim toplumunun yükselen talepleri karşısında bu izlerin silindiğine tanık olduk. Hatalı uygulamalar, İzmir'i de tarihi kimliğinden uzaklaştırdı. Kuruluşu 5 bin yıla dayanan İzmir'in yitirilen değerleri, bugün ileri yaştakilerin bile silik anıları arasına girdi. Körfez'in karanlık sularına gömülen anıları soldurmamak elimizde. Deniz gibi kokan denizle yaşamak, 2000 yılında hayal değil.

Mobil çevre ekibi

HIZLI sanayileşmenin etkisiyle Ege'de havası en fazla kirlenen illerden Denizli'de standart dışı kömür satan veya kalorifer yakma tekniklerine uymayanlara karşı mücedele verecek ekip kuruldu.

YÜKSEK Çevre Mühendisi Murat Vardar, Sağlık Memuru Ali Oytun ile belediyeden Ayhan Aydemir, kömür ofisleri ve satış yerlerinden numuneler alıp laboratuvarda inceliyor. Ev ve işyerini de denetleyen ekip elemanları, kalorifer yakımını, kömürün standartlara uygunluğunu kontrol ediyor.

HAVA kirliliğinde diğer yıllara göre yüzde 20'ye yakın azalma olduğunu belirten Çevre Mühendisi Vardar, 130 civarındaki kömür satış noktasının, denetimlerden sonra 87'ye düştüğünü belirtti.

Soluduğunuz hava öldürebilir

SAĞLIKLI nesiller, beklenmeyen bir tehlike karşısında duruyor. Delaware Üniversitesi bilimadamlarına göre, solunum yoluyla akciğerlere çekilen ince partiküller, tahmin edilenden çok daha hızlı yerleşiyor, daha fazla etkiliyor. Yaşlılar ve çocuklar için risk daha büyük.

2.5 mikron çapından daha küçük, yani insan saçından 30 kat büyük olan partikül madde taşıtlar, endüstri tesisleri ve fabrikalar tarafından açığa çıkartılıyor. İnsan nefes alırken ince partiküller hızla akciğere yayılıyor. Kanda oksijen ve karbondioksitin yer değiştirdiği anda alveollerde bu partiküller su olarak şişiyor.

Her yıl dünyada ince partikül seviyesinde yaşanan patlama yüzünden onbinlerce yaşlı ölüyor. Özellikle çocuklar büyüklerden yaklaşık yüzde 50 daha fazla hava soludukları için, bu durumdan çok kolay etkilenebiliyor.

HİDROJEN SÜLFÜRÜN ETKİLERİ

Konsanant aralığı (ppm Etkileri ve belirtileri

0.13 Minimum hissedilebilir koku

4.60 Kolay ölçülür, rahatsız etmez

10 Göz tahrişinin başlaması

27 Zararları tolere edilemez

100 2 - 15 dakikada gözde tahriş

200-300 1 saatte solunum sisteminde tahriş

500-700 Solunum sisteminin durması, ölümcül sonuç