“Konağı Türk Devleti alsın”

HACI Halil Efendi'nin torunu Fatih Ozan Faralyalı, dedesi tarafından, 1899-1890 yılları arasında Yunanistan'ın Rodos Adası'nda yaptırılan ve şuanki sahipleri Yorgo Kataxanas ile Kostas Kalogeris tarafından, yedi milyon eurodan satışa çıkarılan Faralyalılar Konağı'nın Türk Devleti tarafından satın alınmasını istedi.
Halen Fethiye'deki terk edilmiş ünlü Rum köyü Kayaköy'deki restore çalışmalarında mimar ve Yunanca rehber olarak çalıştığını, iki toplum arasındaki iyi ilişkilerin daha da gelişmesi için çaba harcadığını belirten Faih Ozan Faralyalı (66), günümüzde ayakta kalan Rodos Adası'ndaki tek Türk binası Faralyalılar Konağı'nın, Türkler tarafından değerlendirilmesini istedi. Bir dönem Fethiye'de belediye başkanlığı yapan, Fethiye Sanayi ve Ticaret Odası'nın kurucularından dedesi Hacı Halil Efendi'nin adının yaşatılması için elinden geleni yapmaya hazır olduğunu vurgulayan Fatih Ozan Faralyalı şunları söyledi:
“Dedem Hacı Halil Efendi büyük bir tüccar ve hayırseverdi. Dedem hakkında bir kitap yazmak için çok yönlü araştırmalar yaptım. 1921 yılında şeker hastalığının tedavisi için geldiği İzmir'de vefat edip, Rodos'a defnedildiğinde 60 yaşındaymış. Ömrünü hayır işlerinde bulunmakla geçirmiş. Din, dil, ırk ayrımı yapmadan herkese yardım etmiş. Eğitime de çok önem vermiş. Fethiye'den birçok öğrenciyi okuması için Rodos'a göndermiş. Bunlardan bir tanesi de Cumhuriyet Gazetesi'nin kurucusu Yunus Nadi'dir. 1893 yılında Fethiye'de yaşayan Yahudi vatandaşlar için bir sinagog yaptırmış. Sonraki imar planları kapsamında bu sinagog cemaati kalmadığından yıkılmış. Henüz belgesine ulaşamadım ama Kayaköy'deki tadilatı Tsemetis Usta tarafından yapılan kilisenin finansmanı da dedem üstlenmiş. Çünkü aynı usta Rodos'taki Faralyalılar Konağı'nı yapan usta. Girit'ten zorunlu göçle Rodos'a gelenler için yaptırılan Girit Mahallesi'ndeki bütün evlerin kiremit ve çatı kerestelerini dedem bağışlamış. Fethiye'de o yıllarda belediye tarafından yaptırılan hastanenin yarı masrafını da dedem üstlenmiş. Böyle hayırsever bir insanın yaptırdığı konağı Türk Devleti satın alsın. Eğer satın alıp adını yaşatırsa çok memnun olacağım. Kültür merkezi de olabilir, konsolosluk binası olabilir. 1997-1998 yıllarında ben çok uğraştım. Tüm bilgileri içeren bir dosya hazırladım ve Ankara'ya gittim. O zaman Vakıflar Genel Müdürlüğü'nden Rodos'a bir heyet de geldi. İşimi gücümü bırakıp bu çok değerli konağı Türk Devleti'nin alması için elimden gelen çalışmayı yaptım. Ama başaramadım.”