İzmir şirketleri böyle kaçıyorlar

YILAN hikayesine dönen çevreyolu yapımı, ihaleyesi 4 kez ertelenen limanı ile altyapı sorunları, vizyon eksikliği ve arazi yetersizliği, şirketlerin İzmir’den kaçmasının ve yeterince yatırım çekememesinin başlıca nedenleri olarak gösteriliyor. Merkezini İzmir’den İstanbul’a taşıyan şirketler arasına son olarak Mazhar Zorlu Holding de katıldı. Hemen arkasından yine İzmir’de doğan Efe Rakı’nın üreticisi Elda A.Ş satış ve pazarlama ağını İstanbul’a taşımayı düşündüğünü açıkladı. DİKKAT ÇEKİYOR: Dünyaya açılmanın penceresi olarak görülen İstanbul işadamlarının gözdesi oluyor. Batı’ya açılan kapı olarak görülen İzmir’den şirketler kaçıyor. Kimi çevreler, yerel yönetimleri yatırımcılara kolaylık sağlamamakla suçluyor. Nedenlere bakıldığında da İzmir’in çevreyolu, özelleştirme ihalesi 4 kez ertelenen İzmir Alsancak Limanı, İzmir’den son bir yıl öncesine kadar yurtdışı ile direkt bağlantısının olmaması göze çarprıyor. YARIŞA KATILDI: Adnan Menderes Havalimanı’nda yeni dış hatlar terminali Eylül’de hizmete girdi. İZair’in ardından birçok havayolu şirketi İzmir’den Anadolu’ya ve yurtdışına direkt uçuşlar koyarak, yarış içine girdi. Havayolunda yaşanan bu rekabetle işdünyası tarafından olumlu karşılanırken, karayolu ve liman ile ilgili beklentiler bir sonraki yıla kaldı. Arzu ÇETİKKilit vuran kaçanlarÆ Opel, Saab ve Chevrolet gibi dünyaca ünlü otomotivlerin üreticisi General Motors, İzmir’de 1989 yılında Torbalı ilçesinde fabrika kurarak, 1999-2001 arasında üretim yaptı. Ardından üretimini durdurdu.Æ Sabancı Holding’in GıdaSA Grubu, Sakarya’nın Hendek ilçesinde kurmayı planladığı gıda üssüne, İzmir’de ilk Türk makarnasını üreten Piyale’yi taşımayı planlıyor.Æ Sun Tekstil, merkezini İstanbul’a taşıma kararı aldı.Æ Esen Plastik, İstanbul’da ihracat üssü kurdu. Æ Yaşar Holding, merkezi İzmir’de kaldı ancak önemli birimlerini İstanbul’a taşıdıÆ Orsa, 1993 yılında merkezini İzmir’den İstanbul’a taşıdıÆ Mazhar Zorlu Holding merkezini İstanbul’a taşıma kararı aldı.Æ Elda A.Ş satış ve pazarlamayı İstanbul’a götürmeyi planlıyor.Æ İdol A.Ş şarap fabrikasını Manisa, Denizli ya da Romanya’ya taşımayı düşünüyor.Æ Tarişbank’ın genel müdürlüğü İzmir’deydi. 2002 yılında Denizbank’ın satın almasıyla İstanbullular’a kaptırıldı.Æ Şu anda faaliyette olmayan Ege Bank’ın ve TMSF’ye geçen EGS Bank’ın da merkezlerini İstanbul’a taşıma maceraları olmuştu.Acı reçete önerdiStratejik iletişim yönetimi hizmeti veren, Orsa adlı şirketini İstanbul’a taşıyan, birçok firmaya danışmanlık hizmeti veren Salim Kadıbeşegil, İzmir’in özellikle 1980’lerden itibaren kan kaybı içinde olduğunu gözlemlediğini söyledi. Kadıbeşegil, İzmirliler’in son 25 yıl içindeki bu olumsuz tabloyu tersine çevirmek için bir acı reçete üretmek zorunda olduğunu belirtti.Başkan çözümistediİzmir’in yeteri kadar yatırımcı çekememesinin nedenlerinden biri olarak arazi yetersizliği gösteriliyor. İASOB Başkanı Hilmi Uğurtaş, bu sorunun çözümünü yatırımcıların biraraya gelerek kooperatif kurması ve bir yeri satın alması olarak gösteriyor. Uğurtaş şunları söylüyor: "Yerel yönetim ne yazık ki arsa sağlamıyor. Ege Bölgesi Sanayi Odası arsa yaratmaya çalışıyor. İzmir’de büyük metrekarelerde yatırımcı getirebileceğimiz arsalar çok az. "KOLAYLIK SAĞLANMALI: Gelen yatırımcılara kolaylık sağlanması gerektiğine işaret eden Uğurtaş, bu konuda şöyle konuşuyor: "Toplumsal faydası büyük olan yatırımlar için, (şu fiyattan aşağı vermem) diye engelleyeci tutumlar içinde olmamak gerekiyor. O yatırım istihdam, yan sanayi ve KOBİ’lere iş sahası ve yatırım sağlayacak. Ciddi yatırım yapacak sermayenin önünü açmalıyız."Yatırımlar için gözde İstanbulİzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi (İASOB) yönetim kurulunun hazırlattığı raporda, 2006’nın ilk 7 ayında en çok yatırım çeken iller sıralandığında ilk 10 ilin toplam yatırımlarda yüzde 58’e yakın pay aldığı ve yatırım çekme sıralamasında İzmir’in 6. sırada olduğu görülüyor.İstanbul’un 2006’da toplam yatırımlarının yüzde 24’e yakınını tek başına aldığı, onu yüzde 6.2 pay ile Antalya izliyor. Cazibesini hiç kaybetmediEGE Ekonomiyi Geliştirme Vakfı (EGEV) Başkanı Yılmaz Temizocak, İzmirli şirketlerin İstanbul’a gitmelerini değerlendirdi. Temizocak İzmir’in eğitimli nüfusu, iklimi, ticaret ve sanayi altyapısı ile Türkiye’nin yatırım için en uygun yörelerinden biri olduğunu savundu. Temizocak, şunları söyledi: "AB’ye girme sürecinde yabancıların ilgisini en çok çeken bölgeyiz. Firmalar üretimlerini bölgemizde devam ettirmelerine rağmen merkezlerini İzmir dışına taşımaları, İzmir’in ve Ege’nin cazibesini kaybederek yatırımcıdan uzaklaştığı anlamına gelmemeli."