İzmir’in en eski tarihine ulaştı

Yeşilova Höyüğü kazısı nasıl başladı, nasıl gelişti.Yeşilova Höyüğü park ve bahçelere toprak çekilirken 2003'te tesadüfen tespit edildi. Yaptığım incelemeden sonra yüzey toprağının bir metre altındaki prehistorik yerleşimi tespit ederek İzmir Arkeoloji Müzesi'ne bildirdim. Ege Bölgesi'ndeki on yıllık çalışmalarda kent içinde bu kadar eski yerleşimle karşılaşmamıştım.BEKLENTİNİN ÜSTÜNDE Sıfır ödenekle 2005'te İzmir Arkeoloji Müzesi ve arkeoloji bölümümüzün ortaklığında, bilimsel başkanlığımızda kazı başlatıldı. Kazının ilk ayı kendi olanaklarımla, iki ayı Büyükşehir Belediyesi ve Ege Üniversitesi Rektörlüğü’nün desteğiyle üç ay sürdü. İlk haftada, tespitlerimizi doğrulayan buluntulara ulaştık. 2006 çalışmaları beklentilerimizin ilerisindeydi.Kazıdan çıkan eserlerden bahseder misiniz? Araştırmalarınız ne aşamada. İzmir içinde ve çevresindeki araştırmalar kent tarihinin eskiye gidebileceği ipuçları vermişti. Yeşilova Höyüğü İzmir’in ilk sahiplerinin bulundukları yerdi. Yeşilova Höyüğü’nde 2 yıllık çalışmalarla Neolitik Çağ adı verilen ve bilinen tanımıyla cilalı taş dönemine ait uzun süreli bir yerleşimin bir bölümünü çıkardık. Bulduğumuz 339 envanterlik ve etüdlük eseri müzeye teslim ettik. Araştırma yapılabilecek yaklaşık 16 bin parça buluntu elde ettik. İzmir’de insanların ilk yerleşik hayata başladıkları, ağaç ve dallardan yaptıkları kulübelerde oturdukları dönemde toplumun kimliğini, tarzını ortaya koyan buluntulardı. Buluntular büyük ve küçük baş hayvan besiciliğinin yanısıra halkın domuz, geyik gibi yaban hayvanları avlayıp yediklerini, kemiklerden aletler yaptıklarını göstermiştir. En önemli grubu geçen yılki pişmiş toprak mühürler oldu. Toplumun belirgin organizasyon ve yönetime sahip olduğunu göstermiştir.İzmir’in tarihi ne kadar açığa çıktıNeolitik dönemde köy türündeki yerleşimlerin 8 kez yerleşilip terk edildiğini anladık. Almanya’daki inceleme, 8 bin 500 yıl önceki tarihi verdi. Ancak buradaki laboratuvarın teknik açıdan yetersiz kalması nedeniyle şimdi ABD'ye örnekler gönderiyoruz. Buradan gelecek sonuçlar ve özellikle en eski tabakadan elde edilecek tarihlerle bulgular İzmir’in tarihini kesin değiştirecektir. Çünkü buluntulardaki tespitim tarihin 9 bin yıl öncesine gidebileceği yönündedir. Kazı projesi ne kadar sürecekKazı ilk etapta 2-3 yıllık dönemi içermektedir. Kamu alanlarındaki gerekli yerlerin çoğunu kazdık. Yerleşim özellikle özel arazilere doğru yayılıyor. Bu alanlar için girişimlerimiz sürüyor. Bugüne kadarki çalışmaları Kültür Bakanlığı’nın katkısı olmadan, Büyükşehir Belediyesi, İzbeton ile Ege Üniversitesi desteğiyle sürdürdük ve aksilik olmazsa bunun devam edeceğini düşünüyoruz. Bize sorunsuz bir çalışma ortamı sağlayan İzmir Arkeoloji Müzesi'nin katkılarının da önemi büyük.kimdir1960 yılında doğan Yrd. Doç. Dr. Zafer Derin, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü mezunu. Aynı bölümde yüksek lisans ve doktorasını tamamladı. Halen Arkeoloji Bölümü Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi. Doğuda Ayanis, batıda Ulucak kazılarında bulundu. İzmir kent arkeolojisi ve kültürleri üzerinde çalışıyor. Derin, evli ve iki çocuk babası.