İnsanlık ölmemiş

Babası daha önce verdiği, annesi uymadığı için bağışçı olamıyordu. Akrabaları ise bıçak altına yatmak istemiyordu. Biz de manşetten, “Ölsün mü?” diye sorduk. Türkiye’nin dört bir köşesinden telefon yağdı. İnsanlar donör olmak için adeta sıraya girdi. “İnsanlık ölmemiş” dedirtti. Ancak akraba dışı kişilerin öncelikle Sağlık Bakanlığı Etik Kurulu’ndan izin alması gerekiyor. Bu yüzden de mecburen “kadavradan nakil” bekleniyor. Doktoru Prof. Dr. Sema Aydoğdu, tüm tıbbi imkanları seferber ettiklerini söylüyor. O halde dayan Nimet!

Karaciğer yetmezliği nedeniyle yaşama tutunmaya çalışan ancak ailesinde gönüllü verici bulunmadığı için karaciğerden doku alınması için sadece kadavradan nakil beklemek zorunda kalan Antakyalı 8 yaşındaki Nimet Marmara’ya, Hürriyet’te yayınlanan haberin ardından destek yağdı. Türkiye’nin dört bir yanından pek çok kişi donör olup olmayacağını sormak için ararken, başta anneler olmak üzere internet üzerinden haberleşen pek çok kişi Antakya ve İzmir’de il sağlık müdürlüğü yetkililerine, “Aileyi ikna edin” çağrısında bulundu.

İzmirli lösemi hastası Gamze Akbaş’ın yaşama tutunma mücadelesinde sesini milyonlara duyuran Nurturia Anneleri ve Nimet’in durumu kamuoyuna yansımadan önce de karınca kararınca aileye maddi-manevi desteklerini esirgemeyen İzmirli Anneler Grubu, tüm imkanlarını seferber ederek yeni bir yardım furyası başlattı. Kimi Nimet ve kardeşleriyle çocuğunun oyuncağını paylaşırken, Balıkesirli Nurşen Barlas da Hürriyet’e ulaşarak, “Ben gelmişim 50 küsur yaşına. Daha ne yaşayacağım. Bu çocuklar yaşamalı. Ben bütün organlarımı bağışladım. Çevremi de bu konuda ikna etmeye çalışıyorum. Şimdiden gönüllüyüm. Kan grubumuz uyarsa ciğerimden parça vermeye hazırım” diyerek örnek oldu.

15 Nimet daha var
Nimet’in tedavisindeki gidişat ve atılabilecek adımlarla ilgili bilgi veren Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sema Aydoğdu, sadece kendi hastanelerinde karaciğer yetmezliğiyle boğuşan 15 çocuğun daha bulunduğuna dikkat çekti. Bu rakamın İzmir genelinde 30-40 çocuğa ulaştığını tahmin eden Aydoğdu, şu anda Nimet’in var olan karaciğer rezervini en üst düzeyde kullanabilmesi için çaba gösterdiklerini, bu yüzden enfeksiyon ve safra yolu iltihaplanmalarına karşı hızla tedavi uyguladıklarını, aileden verici bulunmadığı için mecburen kadavradan nakil sürecinin beklendiğini dile getirdi.

Prof. Dr. Aydoğdu, aile dışından birinin karaciğer nakli için bağışçı olması sürecini ise şu sözlerle anlattı: “Naklin kuralları belli. Sadece kan grubunun uyması önemli. Nimet’in kan grubu A. RH pozitif veya negatif olması önemli değil. A ve 0 grubundan nakil yapılabilir. Yasal olarak birinci derece akrabalardan nakilde hiçbir sorun yok. Akraba dışı kişiler ise Sağlık Bakanlığı Etik Kurulu’ndan izin almak gerekiyor. Bu prosedür Sağlık Müdürlüğü aracılığıyla yürütülüyor. Tabii bizim tarafımızda da güvenilirliğinin çok yönlü denetlendiği bir süreç işliyor. Nakil için organ vericisinin yaşı, damar yapısı, anatomik uygunluk gibi faktörleri inceliyoruz. Ayrıca bir kişi ikinci kez bağışçı olamıyor.”

Riskli bir ameliyat
Öte yandan, nakille ilgili uyarılarda da bulunan Aydoğdu, “Karın boşluğu ameliyatı olduğu için dünyanın en riskli operasyonlarından biri. Örneğin böbrek nakline benzemiyor. Uluslararası bilimsel verilere göre yüzde 1 de olsa verici için de risk var. Ancak bizim şimdiye kadar yaşadığımız böyle bir sorun olmadı. Uluslararası veriler böyle diyor. Vericinin 4-5 saat süren bir operasyona hazır olması, riskleri de göz önünde bulundurması gerekiyor. Ayrıca ameliyattan sonra 6 ay kadar ağır yük taşımaması da gerekiyor” dedi.