İhracat durdu gibi
Güncelleme Tarihi:
Türk zeytincilik sektörünün 2010 yılında ciddi pazar payına ulaştığı İran’da gümrük vergisi yüzünden başlayan güç kaybı hızlanarak sürüyor. Son üç ayda siyah zeytin satılamadı.
TÜRK zeytininin İran pazarındaki ağırlığı azalıyor. 2009/10 sezonunda bu ülkeye sofralık zeytin ihracatını yüzde 113 artarak 3 milyon 922 bin dolar seviyesine çıkaran sektör, bunun keyfini süremedi. 2011 yılında Türkiye’den zeytin ihracatındaki gümrük vergisini yüzde 20’den yüzde 90’a çıkaran İran, Türkiye’den sofralık zeytin ithalatının kademeli olarak düşmesini sağladı. 2012/13 sezonunda ilk çeyrek geride kalırken, Türkiye’den İran’a siyah zeytin ihracatı yapılamadı, yeşil zeytin ise 122 tonda kaldı.
Devlet izin vermiyor
İran’dan Türk zeytinine büyük talep olduğunu belirten Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi M. Kadri Gündeş, İran Devleti tarafından zeytin ithalatçılarına, “İthalat İzin Belgesi” verilmediğini, bu nedenle Türkiye’nin ihracatın durduğunu kaydetti. İran’da 2011/12 sezonunda 32 bin ton, 2012-13 sezonunda ise sadece 5 bin ton sofralık zeytin üretimi olduğuna işaret eden Gündeş, 45 bin ton civarında sofralık zeytin tüketen İran’ın geçmiş yıllarda ithalatta birinci tercihinin Türkiye olduğunu, Türkiye’yi, Suriye, Yunanistan ve İspanya’nın takip ettiğini söyledi.
YÜKSEK GÜMRÜK VERGİSİ
İran’ın Türkiye, Yunanistan ve İspanya’ya zeytin ithalatında yüzde 90, zeytinyağı ithalatında yüzde 50 gümrük vergisi uygularken, Suriye’ye yüzde 4 uyguladığına dikkati çeken Gündeş, “Yüzde 90 gümrük vergisine rağmen İran’dan Türk zeytinine talep var. Ancak, İran Devleti, döviz sıkıntısı nedeniyle ithalatçılara “İthalat İzin Belgesi” vermiyor. Ekonomi Bakanlığı bu konuda bir çalışma yaptıkları takdirde İran pazarında eski ihracat rakamlarını çok rahatlıkla yakalayıp geçebiliriz” diye konuştu.
BİZ TÜKETEMEYİZ
Türkiye’nin önümüzdeki 4-5 yıllık süreçte 650 bin ton zeytinyağı, 1 milyon 200 bin ton sofralık zeytin üretimi hedeflediğine vurgu yapan Gündeş, “Bu rekoltenin iç piyasada tüketilmesi mümkün değil. 2023 yılında 3.8 milyar dolar ihracat hedefimize öncelikle komşu ülkelere ihracatımızı artırarak ulaşabiliriz. İran, ihracat hedefine ulaşmada çok önemli bir ülke” dedi.