Haftalık Panorama: Farklı bir Terzi

İZMİR Devlet Tiyatrosu’nun, Bir Ceza Avukatının Anıları ve Topuzlu'dan sonraki üçüncü yeni oyunu Terzi, Karşıyaka Sahnesi'nde sergilendi, 5 Aralık’ta Konak Sahnesi’ne geçti.

DÜNYA tiyatrosunda özel yeri olan Polonyalı Slawomir Mrozek’in yazdığı oyun, insanı kültürel değişim noktalarında irdeliyor ve tartışmaya açıyor. Dramaturgisini Haluk Işık'ın yaptığı oyunun yönetmeni Bülent Arın. Neşe Taluy Yüce’nin Türkçe’ye kazandırdığı oyunun dekor ve giysi tasarımını Tayfun Çebi, özgün müziğini Cem İdiz, ışık tasarımını Zeki Kayar yaptı. Terzi'de Bayazıt Gülercan, İbrahim Raci Öksüz, Levent Ulukut, Aykut Ünal ve Hülya Savaş Güray rol alıyor.

OYUN varlık-varoluş sorunlarını, görüntü-görünüm ve giderek giysi özelinde tartışıyor. Tümüyle çürümüş bir sistemin temsilcisi olan Ekselans, hala giysi peşinde koşarken olan bitenin farkında değildir. Barbarlar ülkeyi istila etmişlerdir. Olup bitenin farkında olan yalnızca Terzi'dir. Uygarlığın sürmesi ona bağlıdır ve artık biçimlenmesi gereken Barbarlardır. İktidarını yitiren Ekselans ve temsil ettiği düzen artık ölüdür. Ekselans, Nana’ya olan aşkını, artık bir keşiş ve sonunda bir terzi çırağı olarak anlatmak zorundadır, ama başaramaz. Terzi, her şeyi belirlediğinin farkındadır, sabırlıdır. Kısa süre sonra Barbarlar da Terzi’nin güdümüne girer. Barbarlar traş olmakta, tozlukları, aynı Ekselans gibi giyinmektedir. Tüm umudunu Barbarlara bağlayan Karlos, ilk önce feda edilecek biri haline gelir. Terzi artık hiç yapılmamış bir şey yapması gerektiğine inanır. İnsan derisinden bir giysi dikecektir. Bu deri Karlos’un yüzülen derisi olacaktır.

KONU böyle, sözü Haluk Işık’a bırakalım şimdi:

‘‘Oyun çok uzun bir dramaturgi çalışmasından sonra sahneye taşındı. Felsefe-yoğun bir oyun olması, bunu zorunlu hale getirdi. Kültür-uygarlık-moda-varoluş sorunları, oyunun temelini oluşturdu. Bizi biçimleyen terzilerin -modayı salt giysi olarak değil, düşüncede, davranışta da belirleyici olarak değerlendirdik-amacı üstüne tartışma başlatabilir bu oyun. Moda, kıyıcı ve acımasız bir yenilik arayışıdır. Bu yeniliğin ve yenilik arayışının kültür ve uygarlık üstündeki etkilerine dair ipuçları verilmeye çalışıldı.’’

OYUNUN yönetmeni Bülent Arın, program kitapçığında da yer alan söyleşisinde, ‘‘Terzi Kimdir’’ sorusunu şöyle yanıtlıyor:

‘‘YALNIZCA giysi, kumaş, terzilik sanatı özelinde sabitlenmiş bir kişi değil düşündüğüm Terzi. Mrozek’in oyununda, ustaca çağrıştırılan simgelerle dolu bir üslup var. Türkçe’de biçim(form) biçmek fiilinden üretilmiştir. Yani kesip çıkarmak, bütünden parçayı ayırıp, yeniden yaratmak anlamına gelir. Terzi, biçim veren, görünüşler dünyası yaratan biridir. İnsanın bir tanımıda 'simgeler yaratan hayvan'dır. Simge(sembol) yaratmak, bir şeye anlam giydirmektir. Terzi, en genel yaklaşımla, simgeler yaratan, anlam ve değer giydirendir.’’

Terzi, çağdaş tiyatronunu en güzel örneklerinden biri. Gerçekten çok titiz ve uzun bir çalışma sonunda sahnelenen oyun, İzmir izleyicisine farklı tiyatral zevkler sunacak.

İzmir Sanat'ta ‘‘Barok Yıllar’’

İZMİR Sanat, 11-17 Aralık arasında, konferans, konser ve filmlerle, ‘‘Barok Yıllar’’ı yaşatacak. 11 Aralık saat 18.00’de Prof. Dr. Doğan Özlem’in ‘‘Felsefe ve Barok’’ konulu konferansıyla başlayacak etkinlik, aynı gün saat 19.00’da Doç. Dr. Erol Şekeramber ve Bijen Molay yönetiminde DEÜ Devlet Konservatuarı öğrencilerinin gösterisiyle sürecek. Haftanın programı şöyle:

12 Aralık Salı:

18.00 Prof. Dr. Semra Germaner - ‘‘Barok Çağda Mimarlık ve Plastik Sanatlar’’, 19.00 Prof. Dr. İnci Kuyulu - ‘‘Türkiye’de Barok’’, 20.30 - ‘‘Goya’’ Yönetmen: Carlos Sauro.

13 Aralık Çarşamba:

20.30 Ayşegül Sarıca ve Ayla Erduran (ücretli)

14 Aralık Perşembe:

16.00 Üner Birkan ‘‘Barok Müzik’’, 17.00 Önder Kütahyalı ‘‘Bach'ın Yaşamına ve Yapıtlarına Bakış’’, 18.00 Prof. Dr. Mehmet Ali Kılıçbay ‘‘Aydınlanma Avrupası’’, 20.00 Konser İZDOB Orkestrası (ücretli).

15 Aralık Cuma:

18.00 Prof. Dr. Simber Atay ‘‘Fotoğrafta Barok Duyarlılık’’, 19.00 Atilla Dorsay ‘‘Barok Dönem Filmleri’’, 20.30 ‘‘Farinelli’’ Yönetmen: Gerard Corbiau.

16 Aralık Cumartesi:

14.00 Cevat Çapan ‘‘Barok Dönemi İngiliz Şiiri’’, 15.00 Laurent Thyssen ‘‘Fransız Barok Edebiyatı’’, 16.00 Prof. Dr. Gertrude Durusoy ‘‘Alman Barok Edebiyatı’’, 18.00 ‘‘Dünyanın Bütün Sabahları’’ Yönetmen: Alain Corneau.

17 Aralık Pazar:

16.00 Prof. Dr. Murat Tuncay ‘‘Barok Dönem Tiyatrosu’’, Arş. Gör. Nil Ünlu ‘‘Molliere Tiyatrosu’’, GSF öğrencilerinin okuma tiyatrosu, 20.00 ‘‘Marquise’’ Yönetmen: Alain Corneau.