Festival tartışması

TÜRKİYE’nin batıya açılan penceresi İzmir’de iyi niyetli girişim ve desteklere rağmen nitelikli festivallerinin sayısının bir elin parmaklarını geçmediğine dikkat çekildi. ETİK Başkanı Mehmet İşler, "Bugün Antalya’da, 50’yi aşkın festival var ve bunun 20’ye yakını uluslar arası nitelikte. İstanbul’da 80’e yakın festival düzenlenmekte ve bunun 30’a yakını gerçek uluslar arası festival niteliğinde. Bizim ise gerçek anlamda sadece iki festivalimiz var" dedi.

Dünya kenti kimliği kazanan kentler, isimleriyle bütünleşen festivalleri sayesinde markalaşırken İzmir bu konuda büyük bir yoksunluk çekiyor. Uluslararası nitelikte sinema, tiyatro, opera, bale festivali olmayan İzmir müzik, kukla ve plastik sanatlar festivalleri ile adını dünyaya duyurmaya çalışıyor. İzmir, İzmir Festivali, İzmir Avrupa Caz Günleri, Uluslararası İzmir Kukla Günleri Festivali ve İzmir Uluslararası Kısa Film festivaliyle adını duyurmaya çalışırken Antalya’da gerçekleştirilen 50’yi aşkın festivalin 20’ye yakını, İstanbul’da düzenlenen 80 festivalin 30’a yakının uluslar arası nitelikte olduğuna dikkat çekildi. Kültür sanat insanları yabancı ülkelerden de örnek verirken İskoçya’nın Edinburgh kentinde 20, Hollanda’nın Amsterdam kentinde 400, Finlandiya’nın Helsinki kentinde 50, Slovenya’nın Ljubljana kentinde 30, Norveç’in Oslo kentinde 20, İtalya’nın Milano kentinde 30’dan fazla festival düzenlendiğini hatırlattı.

İzmir’in kültür sanat, turizm sektörünün önde gelen isimleri bu durumu şöyle değerlendirdi,

FİLİZ ECZACIBAŞI SARPER

(İKSEV Yönetim Kurulu Başkanı, Avrupa Festivaller Birliği Yönetim Kurulu Üyesi)

"Kültür ve sanat festivallerinin bir kentin tanıtımında önemli roller oynadığı bilinen bir gerçek. Bu gün dünyada Cannes, Avingon, Edinburgh gibi pek çok kent düzgün organize edilmiş, nitelikli festivalleriyle öne çıkmaktadır. İzmir’in de benzerleri içinde ’kültür ve sanat kenti’ markasıyla öne çıkmasını sağlayan festivalleri var. İzmir’de daha çok sayıda festival olamaz mı? Olur tabii. Ama eğer amaç İzmir’in yurt dışında tanıtımını sanat yoluyla yapmak bir yandan da kentin sanat beğenisini yükseltmek ise nicelikten çok nitelik önem kazanır. Bana kalırsa çok sayıda olmasa da çok nitelikli festivaller bu amaca hizmet edebilir."

SELÇUK DİNÇER

(Uluslararası İzmir Kukla Günleri Festival Direktörü)

"İzmir bu bağlamdaki ihtiyaçlarının yeterince farkında değil. Bir kenti dünyaya uluslararası sanat festivallerinden daha iyi tanıtacak bir araç yoktur. İzmir’in en önemli ihtiyaçlarından birinin tanınırlığını arttırmak olduğu düşünülürse bu araçtan yararlanmaması hiç akılcı değil. Gerek var olan birkaç festivalin İzmir’i dünyaya daha iyi tanıtmasının sağlanması, gerek yeni festivaller yaratılması şart. Çokça dile getirilen ’kültür ve sanat kenti İzmir’ ütopyasına ulaşmanın olmazsa olmazlarından birinin yeterli sayıda ve nitelikte uluslararası sanat festivali olduğunu da anlamak zorundayız. Bir kentin dünyaya açılmasında en önemli kapılardan biri olan uluslararası Kültür sanat festivalleri olmadan markalaşılamaz."

PROF. DR. ÖZDEMİR NUTKU

(Öğretim Üyesi-Tiyatro Festvali Danışmanı)

"İzmir’de uluslararası festivaller tatminkar değil. Yeterli olmamakla birlikte İKSEV’in müzik festivalleri ile Uluslararası İzmir Kukla Günleri Festivali’nin haricinde uluslararası olmuş, İzmir’e marka olmuş başka festival yok. Danışmanlığını yaptığım ve uluslararası denmesine karşın henüz uluslararası olmamış bir tiyatro günleri var. İzmir Tiyatro günlerini daha iyi duruma getirmek lazım. Bazı şeyleri daha iyiye götürmek gerekir onları yoketmek yerine. Belediye her önüne gelene festival diye para saçmazsa daha büyük, İzmir’e yakışır festivallere sponsor olabilir. Amatörlük iyi ama İzmir çapında bir şey yapınca profesyonel olmalı."

ÖZER MUMCU

(Ege Turizm Derneği Genel Sekreteri)

"Uluslararası festivaller bir kenti yurt içinde ve yurt dışında tanıtan en önemli unsurlardan birisidir. Nasıl ki kongrelere ağırlık vermemiz gerektiğine inanıyorsak festivallere de önem vermeliyiz. Uluslararası festivaller kentin zenginleştirici unsurlarıdır. İzmir’in sadece tek marka değeri var. O da Efes’tir. İzmir’i gerçek anlamda marka yapmak istiyorsak İKSEV’in yaptığı İzmir Festivali ve Caz Festivali ve İzmir Kukla Günleri Festivali’ne sahip çıkıp büyütmemiz gerekir. Yerel iktidarların festivallere destek vermesi kendin turizmine ve ekonomisine de katkı koyacaktır."

SANCAR MARUFLU

(İzmir’i Sevenler Platformu Başkanı)

İzmir Kültür Sanat Festivali’nin olmasından çok mutluyum ama gerçek olan bir şey var ki o da İzmir’de uluslararası kültür sanat festivalleri yetersiz. Bunu üzüntüyle söylüyorum. Bu yetersizlik organizasyondan da, halktan da geliyor. İzmir Festivali 20 yılı geride bıraktı. İsterdim ki benim de İzmir Belediyesi adına kurucularından olduğum İzmir Kültür Sanat Festivali de halkla bütünleşsin, halkın sahip çıktığı bir festival olsun ama olmadı. İzmir’de yaşanan kültür sanat adına yapılan en büyük hatalardan biri de düzenlenen sinema festivalinin son anda iptal edilmesi oldu. Bu büyük hata ile tüm dünyaya rezil olduk. Bir de her önüne gelen festival düzenlemeye kalktı. Festival ciddi bir çalışma ister. Halkın istekleri doğrultusunda yapılması gerekir. Ciddi bir konu olması gerekir. Bizler bu konseptleri saptayamıyoruz."

MEHMET İŞLER

(Ege Turistik ve İşletmecileri Federasyonu Başkanı)

"İzmir turizm alanının her yelpazesinde yer aldığı gibi, uluslararası festivaller alanında da maalesef zenginlik içinde fakirlik yaşamaktadır. İzmir, kongreler başkenti olduğu iddiasıyla çıktığı bu yolda, maalesef bu alanda liderliği İstanbul ve Antalya’ya kaptırmış durumdadır. Bugün Antalya’da, 50’yi aşkın festival var ve bunun 20’ye yakını uluslar arası niteliktedir. İstanbul’da 80’e yakın festival düzenlenmekte ve bunun 30’a yakını gerçek uluslar arası festival niteliğindedir. Turizmin başka bir çeşitliliği olan bir şehrin markalaşmasının ve o şehrin turizminin farklı bir çeşitlilik biçimi olan festivallerde de, maalesef aynı fakirliği yaşamaktadır. İzmir, babasından çok zengin bir miras kaldıktan sonra, bu mirasın üstünde yaşayan yaramaz bir aile babasının çocuğu görünümünde. Oysa, yaşam tarzı, iklimi, tarihi, kültür ve sanata olan kabiliyeti itibariyle İzmir’in kongre ve fuarlar kenti olmasının dışında festivaller başkenti olması da gerekmektedir. Özellikle İzmir, turizm konusunda ve turizm çeşitliliğinin gelişmesi konusunda son 15 yılda maalesef geriye gitmekte ve turizm liginden düşmeye doğru hızlı adımlarla ilerlemektedir."