Elektrikli otobüste ihale krizi

İzmir Büyükşehir Belediyesi çevreci ve tasarruflu elektrikli otobüs filosu kurmak için 2015 yılında harekete geçti. Ulaşımdan sorumlu ESHOT Genel Müdürlüğü tarafından Ağustos ayında yapılan ilk ihale itirazlar üzerine Kamu İhale Kurumu (KİK) tarafından iptal edildi. İkinci ihale 9 Mart’ta yapıldı. 20 adet elektrikli otobüs, şarj ekipmanları ve kurulumu için Polonya’dan Solaris Bus &Coach S.A 11 milyon 569 bin EURO, Türkiye’den TCV Otomotiv Makine Sanayi ve Dış Tic. A.Ş. 9 milyon 400 bin EURO, Çin Halk Cumhuriyeti’nden BYD Europe B.V. ise 8 milyon 900 bin 360 EURO tutarında teklif verdi.

İHALE GEREKÇELERİ

ESHOT Genel Müdürlüğü üç teklifin geldiği ihaleyi iptal etti. ESHOT yetkililerinin verdiği bilgiye göre en düşük teklifi veren Çin firmasını teknik şartları sağladığı halde teklif mektubunu hatalı doldurduğu, teminat mektubunun hatalı olduğu ve ihalede istenen işin bedeline ait detay fiyatlandırma belgesini vermediği için elendi. En düşük ikinci teklifi veren Türk firmasının teklif ettiği otobüsün ise istenilen teknik şartları sağlamadığı, teklif edilen otobüsün full elektrikli olmaması, ısıtmayı dizel yakıtla yaptığı, bataryasının yaz koşullarında full şarzlı iken 150 km yol-13 saat klima çalışma şartını sağlamadığı belirlendi. Ayrıca klima sistemi teknik şartnamede hava kanallı istenmesine karşın firma klimayı tavandan sadece 3 noktadan üflemeli teklif etti. İhale şartnamesine uymayan özelliklerdeki bu otobüs de elendi. ESHOT yetkilileri Polonya firmasının ise yaptığı teklifin yaklaşık maliyetin üzerinde olması, batarya kapasitesinin yaz aylarında istenilen kapasiteyi sağlayamadığı için ihaleden elendiğini belirtti.

AK PARTİLİ DOĞAN’DAN ELEŞTİRİ

Elektrikli otobüs ihalesinin ikinci kez iptal olması tartışma yarattı. Büyükşehir Belediye Meclisi Ak Parti Grup Başkan Vekili Bilal Doğan, Büyükşehir Belediyesi’nin bir yıl önce "Ulaşımda devrim yapıyoruz. Elektrikli otobüs alıyoruz" sloganı ile yola çıktığını ancak başka kentlerde elektrikli otobüsler çalışmaya başlamasına karşın İzmir’de ikinci kez ihale iptal olduğunu söyledi. Doğan, ulaşımda başarısız olunduğu eleştirisi yaptı. Konya, Kayseri, Eskişehir’deki ihaleleri örnek gösterdi.

OTOBÜSLER VE İHALE ARASINDA FARK VAR

ESHOT yetkilileri ise Eskişehir ve Konya’da kullanılan elektrikli otobüslerin tam elektrikli olmadığını, ısıtma sistemlerinin dizel yakıtla çalıştığını bildirdi. Bu araçların uzunluklarının 10.70 cm uzunluğunda , yolcu kapasitesinin 45 kişi, yolcu başına otobüs maliyete 8000-8600 Euro olduğunu ve araçların bakım anlaşması olmadığını belirtti. ESHOT almayı planladığı araçların ise uzunluğunun 12 metre, yolcu kapasitesinin 70, yolcu başına maliyetin 6430 Euro olduğunu, otobüsün tüm sistemlerinin elektrik enerjisi ile çalışacağını söyledi. Ayrıca ihale şartnamesinde 5 yıl tam bakım anlaşmasının da fiyata dahil olduğunu dikkat çektiler.

400 ARAÇLIK FİLODAN ÖNCE İLK 20 OTOBÜS İHALESİ YAPILACAK

ESHOT Genel Müdürlüğü, ilk 20 elektrikli otobüs için Mayıs ayı sonunda yeni bir ihale daha yapacak. Büyükşehir Belediylesi iki kez ihalesi iptal olan ilk 20 otobüsün ulaşımda kullanılmasıyla elde edilecek deneyim sonunda ulaşım filosuna 400 elektrikli otobüs kazandırmayı hedefledi. Bu 400 elektrikli otobüsü Kalkınma Bakanlığı 2016 yatırım programına da aldı. İzmir Büyükşehir Belediyesi, Dünya Bankası Grubu kuruluşu IFC’nin (Uluslararası Finans Kurumu) yetkilileri ile de bu proje konusunda görüşmeler yaptı. 2016 yılı sonunda ihalesi yapılması planlanan 400 elektrikli otobüsten önce ise ihalesi üçüncü kez yapılacak olan 20 otobüsün alınması bekleniyor.