Ege’nin 100 büyüğü

EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, Ege Bölgesi’nin 2009 yılı üretimden satışlarına göre en büyük 100 firmasını açıkladı. İlk sırayı 5 milyar 388 milyon 679 bin TL’lik üretimden satışla Tüpraş- Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. İzmir Rafineri Müdürlüğü alırken, onu 2 milyar 607 milyon 833 bin TL ile Vestel Elektronik San. ve Tic. A.Ş, 2 milyar 519 milyon 829 bin TL ile Habaş Sınai ve Tıbbi Gazlar İstihsal Endüstri A.Ş. İzmir Şubesi izledi.

İkisi de azaldı

Bölgedeki 100 büyüğü EBSO Sanayiciler Kulübü’nde düzenlediği basın toplantısıyla açıklayan EBSO Başkanı Ender Yorgancılar, 28 yıldır yaptıkları değerlendirmeleri 2007 yılından bu yana 17 milyon TL barajı üzerinden yaptıklarını hatırlatarak, buna göre toplam anket gönderenlerin 2009 yılında yüzde 39’unun bu barajı aştıklarını dile getirdi. Buna göre 2009 yılında 254 firmanın listeye girdiğini anlatan Yorgancılar, ilk 100 firma için yaptığı değerlendirmede ise şunlaır söyledi:“2009 yılında kredi temini sıkıntısı yaşayan ve önünü tam olarak göremeyen firmalarımız, yatırımlarını erteleyerek kapasitelerini her zamankinden daha düşük seviyelerde tutmuşlardır. 2008 yılına göre firmalarımızın, üretimleri yüzde 25, ihracatları yüzde 37 azalmıştır. Firmalarımız, 2008 yılındaki rekor zarar artışının ardından, 2009 yılında zararın yüzde 63 azalması ile satış karlılığı artan, kaynak yapısı daha çok bozulan bir yapı görünümündedirler.”
İstihdamın da 2007 yılına göre yüzde 17, diğer satışların yüzde 55 azaldığına ve zararın yüzde 41 arttığına dikkat çeken Ender Yorgancılar şöyle konuştu:“Firmalarımız 2009 yılında krize hazırlıksız yakalandıları 2008 yılından, özellikle satış ağırlıklı rakamlarda, 2007 yılına göre, diğer satışlar, istihdam ve zarar başlıklarında daha kötü bir tablo içindedirler” değerlendirmesini yaptı.

Tablo çok vahim

Türkiye’nin en büyük riskinin dışa bağımlı yapısı olduğunu vurgulayan Yorgancılar, “Ucuz olduğu gerekçesiyle ara mallarına olan ithalatın artması yerli üretimin önündeki en büyük engellerden biridir. Firmalarımızın yatırım yapabilmeleri için önünü görmesi ve finansman temini sağlaması gerekmektedir. Bunu 2009 yılında yapamamışlardır. Aktif yapısı bozulan firmalarımız satış karlılığı dışında 2007 karlılık performansını yakalayamamışlardır. Talebin durması ile birlikte emtia fiyatlarındaki artış özellikle demir çelik firmalarımızın üretimlerini ciddi oranda olumsuz etkilemiştir.” diye konuştu.

GELENEKSEL SEKTÖRLER DEĞİŞMEDİ

İlk 10’da ise elektrik, kimya, tütün, maden, demir çelik ve rafine edilmiş petrol ürünleri sektörleri yer alırken bir kamu kuruluşu olan Ege Linyitleri İşletmesi Müessesesi Müdürlüğü 8’inci sırada yer aldı. 2009 yılında Ege’nin ilk 10’unu ise Tüpraş, Vestel Elektronik, Habaş, Petkim, Philsa Philip Morris, Vestel Beyaz Eşya, Erbakır, Ege Linyit İşletmesi, İzmir Demir Çelik ve JTI firmaları oluşturdu.

LİSTEDE VESTEL AĞIRLIĞI

En fazla ihracat yapanlar arasında da ilk 3 firma sabitken sadece yerleri değişerek Vestel Elektronik birinci sıraya, Tüpraş ikinci sıraya, Habaş da yine üçüncü sıraya yerleşti. İstihdam açısından bakıldığında ise en fazla istihdam sağlayan firma olan Vestel Elektronik birinci sırada, Vestel Beyaz Eşya ikinci sırada yer aldı.  100’ler listesinin 23’üncü sırasında yer alan Menderes Tekstil ise istihdamda üçüncü oldu. Ar-Ge harcamaları konusunda da listenin 11’inci sırasında yer alan BMC lider olurken, onu yine Vestel Elektronik ve Vestel Beyaz Eşya izledi.