Camide film krizi

Airbus’un Didim’deki İlyasbey Camii’nde çektiği tanıtım filminde dansözlü şaraplı sahnelerin yeraldığı öne sürülünce ortalık ayağa kalktı

ÜNLÜ uçak şirketi Airbus'un, ‘‘Dünyanın 8. Harikası’’ sloganıyla İstanbul Rumeli Hisarı'nda başlayıp Şile, Zeyrek Kilisesi, Assos, Sardes ve Bergama'da süren tanıtım filminin Didim bölümü olay yarattı.

Sır gibi çekim

CASS Film Yapım Şirketi, Didim'in Balat Köyü'nde 1404'te Menteşe Beyi İlyasbey tarafından yaptırılan camiyi tercih etti. 1 Temmuz'daki çekimler, sır gibi saklandı, halk ve turistler camiye yaklaştırılmadı.

Muhtarın merakı

BALAT Muhtarı Süleyman Balta, halkın bayram namazı kaldığı caminin amacı dışında kullanıldığı iddiasıyla Milet Müze Müdürü Semih Tulay'a başvurdu. Tulay, Mısır Piramitleri sahnesinde dansöz oynatılmak istendiğini belirledi.

Valiliğe rapor gönderdi

TULAY, Aydın Valiliği'ne rapor gönderdi, ‘‘Dansöz kıyafetli bayan, yarı çıplak insanlar, karartılıp mumla aydınlatılan caminin içindeki şaraplı büyük yemek masası gibi aykırı görüntüler karşısında şaşırdım’’ dedi.

Zorunlu iptal

YAPIMCI Oğuz Peli, İlyasbey Camii'nin Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün olduğunu, 140 milyon liraya kiraladıklarını bildirdi. Peli, ‘‘Dansöz senaryoda yoktu. Zaten tepki gelince bu bölümü iptal ettik’’ diye konuştu.

TARİHE İHANET

MİLET Müze Müdürü Semih Tulay, caminin amacı dışında kullanılmasının tarihe de ihanet olduğunu söyledi. Tulay, ‘‘Camide dansöz kıyafetli bir bayanla garip giysili insanlar vardı’’ dedi. 6’da

İZİN VERİLMİŞ

AYDIN Vakıflar Bölge Müdürü Mustafa Çağlayan, çekimler için genel müdürlükten izin alındığını belirtirken müze müdürü Tulay'ı suçladı, ‘‘Rapor hazırlaması da yerinde bir hareket değil’’ dedi. 6. sayfada

Tarihe ihanet

MİLET Müzesi Müdürü Semih Tulay, Didim'in Akyeniköy Beldesi Balat Köyü'ndeki İlyasbey Camii'nin Menteşe Beyi İlyasbey tarafından kendi adıyla 596 yıl önce yaptırıldığını hatırlatarak, amacının bu kadar dışında kullanılmasının tarihe ihanet olacağını söyledi. Tulay, Anadolu'daki tek kubbeli camilerin ilk örneği olan caminin yıkılmaya terkedildiğini belirterek şunları söyledi:

‘‘HER gün yüreğimizi sızlatan bu görüntüler ortadayken, son darbenin de bu şekilde vurulmasına çok üzüldük. Vakıflar'a ait bu caminin bakımını, korunmasını sağlıyoruz. Elimizden fazlası gelmiyor.

KÖY halkı, bana dansöz oynatıldığını bildirince, saat 14.00'te camiye gittim. Garip kıyafetli insanlarla, dansöz kıyafetli bir bayan Hz. İsa'nın havarileriyle son yemeğini hatırlatan sahneyi gördüm. Caminin içi karartılıp, mum ışıklarıyla loş bir hava verilmiş. Mezarların da bulunduğu avlusundaki görüntüler, tarihi mekana yapılabilecek en büyük saygısızlıktı. Vakıflar'dan görevli olmadığını belirledim, telefon ettim gönderdiklerini söylediler. Demek ki, bir sorun var. Soruşturmayla ortaya çıkarılacaktır.’’

VAKIFLAR BÖLGE MÜDÜRÜ:

Çekim izni verilmiş

AYDIN Vakıflar Bölge Müdürü Mustafa Çağlayan, İlyasbey Camii'ndeki çekimler için genel müdürlükten izin alındığını, denetiminin kendilerine ait olduğunu belirterek, dansöz sahnesi bulunmadığını söyledi. Çağlayan, senaryonun genel müdürlük tarafından görüldüğünü, kendilerinin denetlemekle görevli bulunduklarını söyledi. Çağlayan, ‘‘Yasalar, tarihi eserlerin bu amaçlarla kullanılabilmesine izin veriyor. Burada da prosedürlere uygun çekim yapıldı. İnşaat mühendisi arkadaşımız Cengiz Keskin, cumartesi günü yapılan bu çekimleri izlediğini söyledi. Bu konuda gelen şikayetleri değerlendiririz. Ancak, müze müdürünün konuyla ilgisi yok. Rapor hazırlaması da yerinde bir hareket değil. Sorumluluklarımızın sınırını biz belirleriz’’ dedi.

REKLAM FİLMİNİN YAPIMCISI:

Çekimlerden vazgeçtik

REKLAM filminin yapımcısı Oğuz Peli, İlyasbey Camii'nin senaryoda yeralmayan dansöz sahnesinin, ortam gerektirdiği için konulduğunu bildirdi. İngiliz yönetmen Stuart Douglas'ın yönettiği filmin İlyasbey Camii'ndeki çekimlerinde dünyanın 7 harikasından birisi olan Mısır Piramitleri'nin Anadolu kültürüyle kaynaşmasının sergilendiğini belirten Peli, ‘‘Airbus 3 XX'deki konforu ifade eden Mısır Piramitleri'nin iç bölümü, camide çekildi. Dansöz sahnesinin senaryoyu tamamlayan bölümü olacağını düşündük, sonradan ekledik. Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne verilen bölümde dansöz yoktu. Gelen tepkiler üzerine çekimi yarıda kestik’’ dedi.

Didim Müftüsü tepkili

DİDİM Müftüsü Süleyman Balta, camilerin islamiyette kutsal mabetler kabul edildiğini, özüne ve amacına aykırı kullanılamayacağını bildirdi. Balta, ‘‘Olayla ilgili birebir bilgim yok. Anlatılanlara göre, reklam filmi çekilmiş. Sınırlar da aşılmış. Aslında uygun olup olmadığının bize sorulması gerekirdi. Yöre halkı, bu muhteşem camide yılda iki defa bayram namazı kılıyor. Cami resmen ibadete açık değil, görevli imamız da yok ama, başka dinlerin geleneklerini çağrıştırıp, amaç dışı kullanılması insanımızı manevi olarak rencide eder. Hassas davranmak gerekirdi’’ dedi.