Bu tasarı yasalaşırsa zeytincinin kolu kanadı kırılacak

TBMM Başkanlığı’na sunulan ‘Elektrik Piyasası Kanunu ile Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda Değişikilik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’ zeytincilik sektörünü ayağa kaldırdı. Sektör temsilcileri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın hazırladığı tasarının zeytinlik alanlarda enerji yatırımı yapılmasının önünü açacağını savunuyor. Sektörde, tasarının yasalaşması halinde zeytinciliğin son bulacağı görüşü hakim.
Zeytin ağacının etrafında felaket rüzgarının esmeye başladığını belirten Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Başkanı Ümmühan Tibet, daha önceki yıllarda madenciler tarafından defalarca değiştirilmek istenen kanunun bu kez Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı düzenlenmesiyle torba kanunun içine monte edildiğini ifade etti. Tasarının zeytinlikleri korur gibi yaptığını ama talana açık hale getirdiğini savunan Tibet, şu bilgileri verdi:

‘Tanıma uyan arazi yok’
“Kanun tasarısında zeytinlik alan tanımı ‘En az 25 dönümün üzerindeki parseller alınacak’ şeklinde değiştiriyor. Bilindiği gibi ülkemizde zeytin bahçelerinin ortalama büyüklüğü 10 dekarın altında. Eğer bu yasa değişikliği kabul edilirse Koruma Kurulu’nun kararına bile ihtiyaç duyulmadan her türlü sanayi tesisi, maden araması ya da şehirleşme amaçlı olarak zeytin ağaçları kesilerek işlem yapılabilecek. Bu tasarı zeytincilik sektörünün yok edilmesi sürecini başlatıyor. Eğer kabul edilirse 10 yıldan bu yana büyük desteklerle oluşturulan zeytinliklerimiz yok olur. 2023 hedefi koyarak zeytinde dünya ikinciliğini amaçlayan ve 95 milyondan 166 milyona çıkan ağaç varlığımız hoyratça yok edilebilir. Bu hatadan dönülmesini umuyoruz. Umuyorum ki sağduyu hakim gelir ve hiç gündeme alınmadan komisyondan reddedilir.”

SEKTÖRÜ BİTİRİR

Kanun tasarısının işleyişi hakkında da bilgi veren Tibet, ‘Zeytinlik Sahaları Koruma Kurulu’ oluşturulacağını kaydederek, şöyle devam etti: “Kurul, her ilde valinin başkanlığında gıda, tarım ve hayvancılık müdürü tarafından başkan yardımcılığı ve sekreterya hizmetleri görevi yürütülmek üzere, Orman, Çevre, Bilim ve Maliye bakanlıklarının üst düzey temsilcilerinden ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın merkez teşkilatındaki ilgili biriminden birer üye ile üniversite, ziraat odası, zeytincilik konularında ulusal ölçekte faaliyette bulunan kamu kurumu niteliğini haiz meslek kuruluşları veya sivil toplum kuruluşlarının yerel temsilcilerinden iki kişi olmak üzere toplam 9 kişiden oluşuyor. Kurul en az beş üyenin aynı yöndeki oyu ile karar alıyor. Kurul yatırım kararlarını bir aylık sürede vermek zorunda. Zeytincilikle ilgisi olmayan beş üye ile karar alınabiliyor. Böylece kurulun uygun görmesi şartıyla, jeotermal kaynaklı teknolojik sera yatırımları, ilgili bakanlıkça kamu yararı kararı alınmış madencilik faaliyetleri, elektrik üretimine yönelik yatırımlar, petrol ve doğalgaz arama ve işletme faaliyetleri, savunmaya yönelik stratejik ihtiyaçlar, doğal afet sonrası ortaya çıkan geçici yerleşim yeri ihtiyacı, kamu yararı gözetilerek yol, altyapı ve üst yapısı faaliyetlerinde bulunacak yatırımlar için zeytinlik sahalarında yatırım yapılmasına Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca izin verilebilecek. Bu, sektörü bitirir.”

TATLI: BU KARAR ENERJİMİZİ AZALTIR

Zeytindostu Derneği Başkanı Abidin Tatlı ise tasarının Meclis’te onaylanması halinde sektör için sonun başlangıcı olacağını dile getirdi. Yasa tasarısının zeytincilik faaliyetleri açısından zeytinlik alanların kaybı anlamına geldiğini vurgulayan Tatlı, yasa teklifinin sektörün enerjisini azaltacağını söyledi. Tasarının yasalaşması durumunda çevresel birtakım olumsuzlukların da yaşanacağını dile getiren Tatlı, “Karşı karşıya olduğumuz risk 30-35 yıllık verime kalkmış zeytinliklerin kaybolması ve yakınlarındaki diğer zeytinliklerin de çevresel faktörlerin değişmesi nedeniyle verim kayıplarına uğraması anlamına gelmektedir. Ayrıca, ardından çıkabilecek benzer kanunlara da emsal oluşturacaktır. Zeytinliğimize göz dikecek, tüm beklentiler hızla kanunlaşabilecek ortam oluşacaktır. Dernek olarak bu tasarının karşısındayız” dedi.

Bugün görüşülecek

Ayvalık Zeytin Üreticileri Derneği Başkanı Salih Madra da zeytinliklerle ilgili kanun tasarısının daha önce 4 kez TBMM komisyonlarında durdurulduğunu ifade ederek, “Zeytinlikleri talan etme kanunu yine torba yasa ile 5’inci defa karşımıza çıktı. Bu kez ‘Enerji’ torbasına konularak geçirilmek isteniyor. Konu bugün komisyonda görüşülecek” bilgisini verdi.