Güncelleme Tarihi:
ZEYTİNYAĞINDA son dönemde yüksek seyreden ve rekorlar kıran fiyatı gerilemeye başladı. Yüksek fiyat nedeniyle iç tüketim ve ihracatta büyük düşüşlerin yaşandığı zeytinyağında üretici fiyatları 11 lira oldu. Yüksek fiyat nedeniyle en büyük kaybın yaşandığı ihracat cephesi, yeni sezonda ihracat ve iç piyasa için erişilebilir fiyat bekliyor. Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Davut Er, başkan yardımcısı Emre Uygun ve Zeytin-Zeytinyağı Tanıtım Konseyi Başkanı Mehmet Kadri Gündeş, sektördeki beklentilere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
En büyük darbe ihracata
Fiyatların her hasat sezonunda yükselişe geçtiğine dikkat çeken Davut Er, “Bunun nedenini anlayamıyoruz. Bu sezon başında İspanya’da 8-9, Mısır’da 6 ve Yunanistan’da 9 lira olan litre fiyatının Türkiye’de 14 lira seviyesinde olması nedeniyle dış pazarda alıcılarla bağlantı kuramadık. Fiyatların yükselmeye başlamadan önce 2012/2013 sezonunda 92 bin tonluk ihracat vardı. 2015/2016 sezonunda bu 7 bine düştü. İhracatta dip yaptık. Japonya, Singapur ve Çin’de girdiğimiz rafları kaybettik. Bizim boşluğumuzu ise Tunuslu firmalar doldurdu. 600 olan üye sayımız 200’e geriledi. Yaklaşık 10 faal ihracatçı firma sektörü terk etti” bilgisini paylaştı.
HERKESİN KAZANDIĞI BİR FİYAT OLSUN
Üreticinin fiyatlar artar beklentisiyle zeytinyağını elinde tuttuğunu ifade eden Davut Er, piyasaya giremeyen zeytinyağının önemli bölümünün eylül - ekim aylarında başlayacak yeni sezona stok olarak devredeceğini ifade etti. Yağ temininde sorun yaşanmaması halinde gelecek sezon 20-25 bin tonluk ihracat pazarını geri kazanabileceklerini belirten Er, “Bu sezon daha uygun, dünya ile rekabet eden, iç piyasada erişilebilir fiyatlar gelecek diye umut ediyoruz. İyi bir rekolte ve devreden stokla birlikte piyasanın ihracat için uygun bir seviyede oluşabileceğini düşünüyoruz. Üreticinin de kazandığı bir fiyatın oluşmasını arzuluyoruz” dedi.
NE KADAR AĞAÇ VAR BİLELİM
Zeytinyağı envanterinin de gözden geçirilmesi gerektiğini ifade eden Davut Er, 170 milyon ağaç bulunduğu ifade edilmesine rağmen bu rakamın inandırıcı olmadığını savundu. Birçok bölgede yanlış zeytin türlerinin dikildiğini, Çukurova gibi taban arazilere dikilen Gemlik tipi zeytinlerde hastalık görülmesiyle verimin istenen seviyeye ulaşmadığını bildiren Er, bazı üreticilerin ağaçlarını söktüğüne şahit olduklarını ifade etti.
MARKET RAFINA YANSIMADI
Yüksek fiyatların iç tüketimi de olumsuz etkilediğini ifade eden Davut Er, market satışlarında son 3 yılda yaklaşık yüzde 30’luk daralmadan bahsedildiğini söyleyerek, “İhracat sezonunun sonunu yaşadığımız bugünlerde fiyatlar düşmeye başladı. Sızma zeytinyağında üretici fiyatlarının litresinin 11 liraya gerilediğini gözlemliyoruz. Fiyat bu seviyeye düşse de alıcı yok. Çünkü ihracat bağlantıları yapıldı. Alıcı firmalar, rakiplerimizle sözleşmelerini yaptı. Market rafına baktığımızda bu fiyat düşüşünün etikete yansıdığını da göremiyoruz. Çünkü raftaki ürünün maliyeti daha yüksek. Sonuç olarak kimsenin işine yaramayan bir durum oluştu. Fiyat düşük ama alıcı yok” ifadesini kullandı.