Erol Aksoy
Oluşturulma Tarihi: Kasım 05, 2007 21:29
Bahara bir güzel nokta koymuş Can Yücel; şair tabiatı ortaya çıkmış da, "Shakespeare ’A Midsummer Night’s Dream’ diyedursun, ben onu kendi dilimden söylerim" demiş.
Ve artık tiyatrolarımızda, "Bir Yaz Dönümü Gecesi Rüyası" bir yanda, "Bahar Noktası" bir yanda. 1604’de ölen Shakespeare, oyunlarıyla dünya tiyatro edebiyatında ve sahnelerinde bugün de ilk sıradaki yerini sarsılmadan korumakta. Ne var ki, yazdığı oyunlarla ’oynayanlar’ da hiç eksik değil. Hele ünlü Hamlet’in, frak giydirilip sahneye sürülmesi gibi, Shakespeare’in başına gelmedik yok. Muhsin Ertuğrul da, Hamlet’i bir kadın sanatçıya oynatmıştı.
ÇEVİRMENİN TİYATROSUAnıtlaşmış piyesleri adeta eserin kendisine meydan okur gibi çarpıcı yorumlarla sahneye getirmek çoğu yönetmenlerin vazgeçemediği bir ustalık gösterisidir. Özgün eserin yabancılaştırılması yöntemiyle "yazarın tiyatrosu", "yönetmenin tiyatrosu"na dönüşmektedir. Can Yücel’in, Shakespeare İngilizcesini "Türkçe söylemek"le bu kez de "çevirmenin tiyatrosu"yla buluşmuş oluyoruz. İzmir Devlet Tiyatrosu’nda yıllar önce İngiliz yönetmen Basil Coleman’ın sahneye koyduğu "Bir Yaz Dönümü Gecesi Rüyası"nı izlemiş olan seyirciler, "Bahar Noktası"ndaki farklı soluğu hissedeceklerdir.
OYUN SİZLERİ BEKLİYORAslında özgün olanı çevirmek yerine "Türkçe söylemek", hatta bir adım daha ileri gidip kişileri de "Türkleştirmek", toplumca tiyatroya ısınmaya başladığımız Cumhuriyet öncesi dönemde özellikle başvurulan bir yöntemdi. Bu alanda öne çıkan Ahmet Vefik Paşa’nın dilinde Moliere’in çoğu oyunu, sanki yeniden yazılmış gibi, edebiyatımızda ve tiyatro dağarcığımızdaki yerini almıştır. İzmir Devlet Tiyatrosu’nda oynanan "Bahar Noktası"na gelince... Sanatçıları eleştirmeyi hiç düşünmedim; tutkuyla bir ufka doğru saldırdıkları belli. Yine de klasik temele oturtulmuş ’inşat’ sahnelerimizden uzaklaşmış kaygısına kapıldım. Oyunu sahneye aktaran Ali Ulvi Hünkár, bir yönetmen olarak acaba daha önce nerelerdeydi? Diyeceğim, bir yaz dönümü gecesi rüyasından uyanıp da, bir bahar soluğu almayı özlemişseniz, "Bahar Noktası" sizi bekliyor.