Anneyle engelli çocuğunun dramı

BODRUM Yeniköy’de yaşayan ve Akdeniz anemisi tedavisi gören 34 yaşındaki Eda Çakmak, iki yıl önce, ‘Spastik kuadriparezi’ tanısı konulan yürüme engelli oğlu Tarkan Tıkız’a, Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı’nın verdiği kart ve istenen belgelerle kaymakamlıkla mal müdürlüğüne başvurdu.
Çakmak’a, engelli oğlu için 1 Eylül 2008’den itibaren, kesintilerden sonra ayda 190 lira ödenmeye başlandı. Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’ndeki kafeteryada yılda dört ay asgari ücretle çalışan Eda Çakmak, 16 yaşındaki yürüme engelli, Mumcular Fuat Erten İlköğretim Okulu 8. sınıfı öğrencisi Tarkan’ın tedavisi ve diğer çocuğuna bakmaya çalışırken, SGK Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğü Sosyal Yardımlar Daire Başkanlığı’ndan gelen yazıyla şaşkına döndü.
Yazıda yardımın hak edilmediği ileri sürülerek bugüne kadar ödenen 4 bin 481 lira yüzde 50 fazlasıyla geri istendi.
Tek odalı evde yaşam mücadelesi verdiklerini belirten Çakmak, olaya şöyle tepki gösterdi:
Ödeyemem hapse tıksınlar
“Eşimden 2 yıl önce boşandım. Aldığım yardım parasıyla engelli oğluma protez aldım. Yazıyı aldıktan sonra bazıları (AK Parti’ye kayıt ol, yardımı da işi de alırsın) dediler. Güvendim, kayıt oldum. Bu parayı SGK’lı olduğum için geri istediklerini öğrendim. Ben 6 Haziran 2000’de sigortalı olmuştum. müracaatımdaki belgeler arasında bu sigorta bildirimi de vardı. Bana (Sigortalı olman önemli değil engelli oğlun için devlet yardımı alabilirsin) dediler. Muğla SGK’ya gittim. (Bu kurumsal hatayı kimsel üstlenmez, bunu ödeyeceksiniz) dediler. Ben bu kadar parayı birarada görmedim. Nasıl öderim? Parayı ödemezsem haciz geleceğini söylediler. Ödemezsem de hapse girermişim. Çocuğumun ayağındaki protezleri alıp götürsünler. Eşyamı da alsınlar. Yetmezse beni hapse atsınlar.”
Sigortalı olana verilmiyor
Annesine destek veren Tarkan da, “Yardımseverlerin ve Bodrum Sağlık Vakfı’nın sayesinde Turgutreis Engelliler Rehabilitasyon Merkezi’nde tedavi görüyorum. Maddi sıkıntılar içinde okumaya çalışıyorum. En büyük isteğim en kısa zamanda yürümek ve iyi öğrenim görmek” dedi.
Sosyal Yardımlar Daire Başkan Vekili Bekir Demir ise, Çakmak’ın engelli yardımından usulsüz yararlandığını, paranın faiziyle geri istenmesinin yasal olduğunu belirtti, “Annenin sigortalı olduğu ortaya çıkınca parayı geri istedik. Çünkü sigortalılar bu olanaktan yararlanamıyor. Yanlışlığı tespit edince hemen ödemeyi kestik. Bu incelemeyi müracaat eden kurumlar yapmalıydı. Ancak şu anda kurduğumuz yeni sistemde bize müracaat edenlerin durumunu sistematik olarak anında tespit edebiliyoruz. Bu sistem yeni kuruldu” açıklamasını yaptı.

MEMET ESER: Çözüm bulunur

“Konu 2022 Sayılı Kanun’un ek birinci maddesi uygulamasıyla ilgili. 18 yaşını doldurmamış özürlü çocuğu bulunanlara da aylık bağlanıyor. Ama bunun şartları var. İlgililerin herhangi bir aylık ve geliri olmaması gerekiyor. Bir diğer şart da SGK’ye prim ödememektir. Dikkat edilirse “çalışmamak” denilmiyor.
Kaçak çalışsaydı
Adı geçenin dört aylık çalışmasından ı SGK’ye prim ödenmesi sorun. Kaçak çalışsa, prim ödenmese sorun çıkmayacaktır... Yönetmeliğin 5. maddesindeki düzenleme bu.
4.  maddede; “Her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamının aylık ortalamasına göre 2022 Sayılı Kanun’un birinci maddesinde belirtilen gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutardan daha az geliri olduğu halde; kanunen bakmakla yükümlü olduğu ve fiilen bakımını gerçekleştirdiği 18 yaşını tamamlamamış özürlü yakını bulunanlara” aylık bağlanması hüküm altına alınmıştır.
Çelişen hükümler vardır, konunun mağduriyetleri önleyecek şekilde ele alınmasında yarar var.Kaldı ki, çözümler de var. Örneğin; Yeşil Kart Kanunu’nun ikinci maddesine göre, sigorta primi ödeyen  “kısmi süreli çalışanlar” da yeşil kart alabilmektedir.