Yunanistan’da sonbaharda erken seçim mi

Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis’in görev süresi Temmuz 2023’te dolacak olsa da ülkede erken seçim söylentileri her geçen gün artıyor. Atina’da beklentiler, Miçotakis’in Ağustos ayının ikinci yarısında, Eylül sonu ya da Ekim başı için erken seçim ilan etmesi yönünde. Miçotakis, son 30 yılda benzeri görülmemiş hayat pahalılığı ve yüksek enflasyonla (yüzde 11) mücadele ediyor. Ancak Türk-Yunan ilişkilerindeki gerginliğe rağmen, anketlerde, ana muhalefetteki Radikal Sol Koalisyon’un (SYRİZA) lideri Aleksis Çipras’dan 10 puan önde görünüyor. Miçotakis tam da bu tablodan yararlanma niyetinde.

İNCE HESAPLAR

Yunan başbakanına yakın çevreler, Miçotakis’in, her açıdan çok zor geçeceği öngörülen kış mevsimi gelmeden ve bu fark kapanmadan erken seçim ilan edileceğini düşünüyor. Bazı siyasi gözlemciler ise “Miçotakis, devlet kasasında dağıtılacak para kalmadığını biliyor. Ancak turizmden 15 milyar Euro’luk gelir de bekleniyor. Dolayısıyla sonbaharda yapılacak seçimler öncesi halka bir miktar da olsa para dağıtabileceği hesapları içinde” değerlendirmesinde bulunuyor.

MİÇOTAKİS ŞANSLI

Bugün itibariyle sokaktaki vatandaş, hayat pahalılığı, yüksek enflasyon ve izlediği Türkiye politikasının ne gibi sonuçlar doğurabileceğinden endişe etse de Çipras’a kıyasla, Miçotakis’e daha çok güveniyor. Önemli bir kesim Çipras’ın 2015’te iktidara geldiğinde, verdiği tüm vaatleri bir kenara bırakıp, ekonomik krizden çıkılabilmesi için uyguladığı kemer sıkma politikalarını ve ‘Euro’dan çıkıp drahmiye dönüş’ denemelerini hatırlıyor.

HALK DESTEĞİ VAR

Yine halkın ciddi bir kesimi, Yunanistan’ın dış borcunun 400 milyar Euro’nun üzerinde olmasına rağmen, halka pandemi döneminde 10, son enerji krizinde 6.5 milyar Euro dağıtan Miçotakis’e daha çok şans tanıyor. Çoğunluk Miçotakis’in Türkiye politikasını da tasvip ediyor. Halk, ABD ve Fransa ile imzalanan savunma işbirliği anlaşmalarına, silahlanma için 10 milyar Euro’nun üzerinde harcamalar yapılmasına ve ABD’ye yeni üsler tahsis edilmesine olumlu bakıyor. Atina’da “Miçotakis, Çipras’a kıyasla, Erdoğan ile daha iyi baş edebiliyor” görüşü hakim.

ÇİPRAS’IN BEKLENTİSİ

Çipras ise Eylül ya da Ekim’de erken seçim yapılması halinde, önümüzdeki 2-3 ay içinde daha da kötüleşmesi beklenen ekonomik durum yüzünden, tepki oylarını toplayabileceği, yüzde 30’a yakın oy alması halinde de anketlerde yüzde 12’nin üzerinde gösterilen sosyalist PASOK ile koalisyon hükümeti kurabileceği hesaplarını yapıyor. Çipras, Türkiye konusunda halka “Benim başbakanlığım döneminde ilişkiler hiç bu kadar kötü değildi. Erdoğan ile konuşuyordum. Savaş çıkarsa kimse yardıma gelmeyecek. Tek başımıza olacağız” mesajları veriyor.

İLK SANDIKTAN HÜKÜMET ÇIKMAZ

Olası bir erken seçimde hükümet kurulması beklenmiyor. Yapılacak ilk seçimlerde uygulanacak seçim sistemi, bir partinin tek başına iktidar olabilmesi için yüzde 47’nin üzerinde oy almasını gerektiriyor. Bu da mevcut şartlarda imkansız görünüyor. Atina’daki en yaygın senaryo, erken seçimlerde hükümetin kurulamaması ve kasım ya da aralık aylarında tekrar sandık başına gidilmesi yönünde. Yapılması muhtemel ikinci seçimlerde, farklı seçim sistemi uygulanacak. Bu seçimde yüzde 37 civarında oy toplayan bir partinin tek başına iktidara gelmesi mümkün olacak. Miçotakis de ikinci seçimle yine iktidar olacağı hesaplarını yapıyor.

HAYAT PAHALILIĞI VURDU

Küresel enerji krizi, 11 yıl süren ekonomik krizden yeni çıkan ve ihtiyaçlarının çoğunu ithalatla karşılayan Yunanistan’ı fena vurdu. Bir yıl içinde ekmeğe yüzde 35, sıvıyağa yüzde 90, ete yüzde 40 zam geldi. Elektrik faturaları yüzde 165, doğalgaz faturaları yüzde 300 oranında zamlandı. Benzinin litresi 1.5’dan 2.7 Euro’ya çıktı. Asgari ücrete ise sadece yüzde 7.5 oranında zam yapıldı. Yunanistan’da halen asgari ücret, brüt 713, net ise 611 Euro.