Yeni hükümet ve seçimde uzlaştılar Esad’da tıkandılar
Güncelleme Tarihi:
ABD’nin New York kentinde Suriye konusunda 20 ülkenin dışişleri bakanının katılımıyla yapılan zirve sonrası BM Güvenlik Konseyi’nden (BMGK) çıkan kararda Suriye Devlet Başkanı Esad’ın durumuna değinilmedi. BMGK, rejimle muhalifler arasında müzakerelere başlanması, yeni bir hükümet kurulması ve 18 ay içinde seçimlere gidilmesi çağrısı yaptı.
SURİYE’deki içsavaşa siyasi çözüm bulmak amacıyla ilk ikisi 30 Ekim ve 14 Kasım tarihlerinde Avusturya’nın başkenti Viyana’da gerçekleştirilen uluslararası toplantıların üçüncüsü önceki gün New York’ta yapıldı. New York’un Manhattan bölgesindeki Palace Oteli’nde bir araya gelen dışişleri bakanları toplantısına ABD, Türkiye ve Körfez Arap ülkelerinin yanısıra Esad yanlısı cephedeki Rusya ve İran da katıldı. Daha sonra görüşmeler Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde devam etti ve uzlaşılan bazı noktalarla ilgili BMGK’dan karar çıktı.
TERÖRİST KİM
Görüşme öncesi en çok tartışılan meseleler Esad’ın geleceğinin ne olacağı, hangi muhalif grupların terörist sayılacağı ve hangilerinin rejimle görüşmelere katılabileceğiydi. Bu meselelerin hiçbirinde kesin bir sonuca varılamadı. Esad konusunda Rusya ve İran geri adım atmazken, IŞİD ve El Nusra
Cephesi dışında hangi muhaliflerin terörist sayılayacağı üzerinde de uzlaşılamadı. Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ise Suudi Arabistan, Katar ve Türkiye’nin desteklediği iddia edilen Ahrar el-Şam ve Ceyş el-İslam örgütlerinin isimlerini vererek, “teröristleri iyi ya da kötü diye ayırmak kabul edilemez” dedi. Ocak ayında ilan edilmesi planlanan ateşkesin sahada nasıl uygulanabileceği de muamma.
İŞTE YOL HARİTASI
BMGK’da oylanarak alınan temel kararlar şunlar oldu: m Ocak ayının başında ateşkes ilan edilmesi ve siyasi geçiş için taraflara resmi müzakerelere başlaması çağrısı yapıldı. m Terör örgütü olarak görülen gruplar görüşmelere katılmayacak. m “Güvenilir, kapsayıcı ve mezhepçi olmayan bir geçiş yönetiminin 6 ay içinde kurulması için çağrı yapıldı. m 18 ay içinde BM gözetiminde özgür ve adil seçimlerin yapılması istendi. BMGK’da ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, “Esad’ın ülkeyi birleştirecek durumda olmadığını” söyledi, ancak Esad’ın “hemen gitmesini istemenin savaşı uzattığını” kaydetti.
LAVROV-KERRY ATIŞMASI
BMGK toplantısı sonrası ABD Dışişleri Bakanı Kerry ve Rus mevkidaşı Lavrov, ortak basın toplantısı düzenledi. Yanyana oturan iki bakan sıcak görüntüler verirken, atışmaktan da geri durmadı. Lavrov, Irak lideri Saddam Hüseyin ve Libya lideri Muammer Kaddafi örneklerini vererek geçmişte hatalar yapıldığını ve Esad’ın geleceğine Suriye halkının karar vermesini gerektiğini söyledi. Buna karşılık Kerry, “Rus hava saldırılarının yüzde 80’i IŞİD’i değil Esad’a karşı savaşan muhalifleri vuruyor” dedi. Lavrov ise “2.5 aydır ABD’den askeri operasyonları koordine etmesini istiyoruz. Bu önerimiz hâlâ masada” cevabını verdi.
ESAD ÇİFTİ KİLİSEDE
Siyasi geleceği uluslararası zirvelerde ele alınan Suriye lideri Beşar Esad, eşi Esma ile birlikte önceki akşam Şam’daki bir Katolik kilisesinde düzenlenen Noel ayinine katıldı. Suriyeli Hıristiyanlar Esad çiftine büyük ilgi gösterdi. Bazıları Esad’larla selfie çektirdi. İngiliz Times gazetesine göre Rusya’nın havadan desteklediği Esad, son iyi yılda hiç olmadığı kadar kuvvetli bir pozisyona geldi. Suriye lideri, kuzeyde muhaliflerin hakimiyetindeki birçok kilit bölgeyi geri aldı.