Yangından demokrasi dersi çıktı

 Hollanda'da 27 Ekim 2005'te Schiphol Havaalanı'nın, sınır dışı edilecek yabancıların tutulduğu gözaltı merkezinde çıkan ve 2'si Türk vatandaşı 11 kişinin ölümüne yol açan yangın hükümeti sarstı. 15 kişinin ağır yaralanmasıyla sonuçlanan yangında hükümetin sorumluluğu bulunduğu açıklanmasının ardından Adalet Bakanı Piet Hein Donner (fotoğrafta solda) ile Konut ve İskan Bakanı Sybilla Dekker (fotoğrafta sağda)istifa etti.

Yangına ilişkin bağımsız bir komisyon tarafından yapılan araştırma sonuçları, Lahey'de düzenlenen basın toplantısıyla açıklandı. Komisyon Başkanı Prof. Dr. Pieter van Vollenhoven, hükümetin yangın ve güvenlik önlemlerine ilişkin kuralları uygulamadığı için olaydan sorumlu olduğu görüşüne varıldığını bildirdi. Komisyona göre, gözaltı merkezinde yangın ve güvenlik önlemlerine ilişkin kurallara uyulsaydı, yangın, can kaybı olmadan ya da çok az can kaybıyla önlenebilirdi.

Komisyon Başkanı, özellikle Adalet Bakanlığı'nın gözaltı merkeziyle ilgili görevlerini tam olarak yerine getirmediğini, bununla birlikte Çevre Bakanlığı ve Haarlem Belediyesi'nin de önemli sorumlulukları bulunduğunu belirtti. Komisyon Başkanı, yurt dışı edilecek yabancıların tutulduğu hücrelerin başta zeminleri olmak üzere yangın güvenliği açısından hiçbir önlem içermediği, aksine yangına hassas olduğunun belirlendiğini kaydetti.

Komisyon Başkanına göre, henüz kesinlik kazanmamakla birlikte yangın bir sigara izmaritinden çıkmış olabilir, ancak böyle bir yangın bu denli bir felakete yol açmayabilirdi. Yangın 1-2 dakika içinde hücrelere yayıldı ve çoğunluk karbondioksit zehirlenmesinden yaşamını yitirdi. Hükümet, bu konuda 2003 yılında hazırlanan ve güvenlik açısından hücrelerin yetersiz olduğunu bildiren bir raporu da hiç dikkate almadı.
Komisyonun tespitlerinde, yangında nasıl davranılacağı konusunda personelin de yeterli ölçüde önceden aydınlatılmadığı, tatbikat yaptırılmadığı, fiziki düzenlemenin ivedi müdahaleyi zorlaştırdığı sonuçlarına da varıldığı belirtildi.

Komisyona göre, itfaiye, normal koşullarda yangın ihbarından sonra 15 dakika içinde olay yerine ulaşması gerekirken 25 dakika sonra müdahale edebildi. Hollanda'da çeşitli nedenlerle sınır dışı edilmesi kararlaştırılan yabancıların tutulduğu Schiphol havaalanında yaklaşık 250 kişinin bulunduğu gözaltı merkezinde geçen yıl 26 Ekimi 27 Ekime bağlayan gece henüz belirlenemeyen bir nedenle çıkan yangında, ertesi gün Türkiye'ye gönderilecek iki Türk vatandaşının da aralarında bulunduğu 11 kişi yaşamını yitirmişti. Komisyonun hükümeti suçlayan raporu açıklamasından birkaç saat sonra Adalet Bakanı Piet Hein Donner ile Konut Bakanı Sybilla Dekker istifa etti.