Oluşturulma Tarihi: Ocak 25, 2006 00:00
Almanya’da Tazmin Mahkemesi, İkinci Dünya Savaşı sırasında Berlin’deki tüm malvarlıklarını bırakarak ABD’ye kaçmak zorunda kalan Yahudi bir aileye 350 milyon dolar değerindeki mülklerin iadesine karar verdi.
HER şey 67 yıl önce başladı. O zamanlar altı yaşında olan Güney Jerseyli Barbara Principe’nin A. Wertheim mağazalar zincirinin ortaklarından olan anne ve babası Nazi lideri Adolf Hitler’in "ari ırk" yaratma projesine kurban gitmemek için taşınmazlarını geride bırakarak ABD’ye kaçmışlardı.
Baba Günther Wertheim’in mağazası Berlin’in en işlek semtlerinden biri olan Leipzig meydanında bulunuyordu, rakiplerine fırsat vermemek için işadamı etraftaki arsaları da satın alarak kapatmıştı. İki Almanya’nın birleşmesinden sonra yeniden eski hareketli günlerine dönen Leipzig Meydanı, şimdilerde Sony, AT & T, DaimlerChrysler, Kanada Büyükelçiliği, Alman Maliye Bakanlığı gibi önemli şirket ve kurumlara evsahipliği yapıyor.
ABD’ye yerleştikten sonra tavuk çiftliği kuran Wertheim, asabi bir adam olup çıkmış ve geçmişiyle ilgili pek konuşmak istememişti. Ancak baba Wertheim öldükten sonra kızı Barbara Principe ve diğer 24 varisi, Almanya’daki malvarlıklarının peşine düştü.
HEDEF KARSTADT
Wertheim ailesi Almanya’nın en büyük mağazalar zinciri olan KarstadtQuelle’den de pay istiyordu. İddiaya göre, Wertheim ailesinin çok güvendiği elemanlarından Arthur Lindgens, 1951 yılında ABD’ye giderek baba Wertheim’e işlerin çok kötüye gittiğini söyleyerek A.Wertheim zincirindeki yüzde 50.7’lik hisseyi 10 bin dolara satın alarak dolandırmıştı. Lindgens’in daha sonra bu payı KarstadtQuelle’ye aktardığı belirtiliyor. Fakat KarstadtQuelle, bir takım şirket transferleri yüzünden Wertheim’ın kanuni halefi olmadığını savunmuş ve davanın hedefi olamayacağını savunmuştu. ABD’deki mahkeme bu savunmayı kabul ederken, KarstadtQuelle, Almanya’daki Tazmin Mahkemesi’nde Wertheim şirketinin devam olduğunu savunmuş, sonra kazanamayacağını anlayınca da bu savunmadan vazgeçmişti. KarstadtQuelle’nin geri çekilmesi üzerine mahkeme geçen ay 73 yaşındaki Barbara Principe’nin ve diğer davacıların, Wertheim’in yasal varisi olduğunu kabul ederek milyonlarca dolarlık mülkün aileye iade edilmesine karar verdi. Bu kararla Wertheim mirasçılarının KarstadtQuelle karşısında ellerinin güçlendiği ve yeni bir hukuk mücadelesi başlatabilecekleri söyleniyor. Nitekim Principe de "Henüz onlarla işimiz bitmedi" diyor.
Babasının Yahudi olarak dünyaya geldiğini ancak Protestan olarak vaftiz edildiğini söyleyen Bayan Principe, tavuk çiftliğinde sıradan bir hayat sürüyor. Principe, kendisini "18 yaşında lisedeki sevgilisiyle evlenen, yedi çocuğu, 17 torunu, 5 torunun torunu olan sıradan bir Amerikalı" olarak tanımlıyor, Methodist mezhebine mensup olduğunu ve Yahudi gibi hissetmediğini söylüyor. Berlin’de geçen çocukluk günleriyle ilgili hafızasındaki tek görüntü ise Wertheim ailesinin de katıldığı mağazada düzenlenen Noel etkinlikleri.