Wikileaks sızıntısına dünyadan ilk tepkiler
Güncelleme Tarihi:
Wikileaks muhbir sitesi, uzun süredir merakla beklenen ABD Dışişleri Bakanlığı'na ait belgeleri dün gece yayımladı. WikiLeaks'in elindeki 251 bin 287 adet belgeninin sadece 226'sı bile dünyayı sarsmaya yetti. Bomba etkisi yaratan gizli belgelere yönelik dünyadan ilk tepkiler de gelmeye başladı. Diğer yandan, Beyaz Saray ve Dışişleri Bakanlığı, elçilikleriyle küresel casusluk ağı oluşturulduğu iddialarına cevap verdi.
14.30: İranlı bir milletvekili, bazı Arap ülkelerini ABD’nin İran’ın nükleer santrallerine yapacağı saldırıya davet ettiğini ortaya çıkaran Wikileaks belgelerini kınadı.
14.08: Wikileaks internet sitesinde yayımlanan belgelerde Rusya ile ilgili binlerce rapora da yer verilirken, Rusya'nın gerçek bir mafya devleti olduğu ileri sürüldü. Rus Kommersant gazetesi, sitede ABD'nin Rusya temsilciliklerinden 3 bin 458 belgenin yer aldığını belirterek, sözkonusu belgelerin 3 bin 376'sının Moskova, 48'inin St. Petersburg ve 34'ünün ise Yekaterinburg'dan gönderildiğini yazdı.
09.38: Belgelerin Washington’la Afganistan’da Karzai hükümeti arasındaki ilişkileri daha da germesi bekleniyor. New York Times önümüzdeki günlerde yayımlanacak belgelerin ABD’nin Afganistan rejimindeki yolsuzluklarla ilgili şüphelerinin detaylarını vermesi bekleniyor. ABD’nin Afganistan Büyükelçisi Karl Eikenberry tepkiyi önlemek için bir mesaj yayımladı.
09:23: Birleşmiş Milletler, ABD’nin, BM’nin Genel Sekreteri Ban Ki-mun dahil üst düzey yöneticileri hakkında ajanlık yapmasını talep ettiği yönündeki belgelere cevap verdi. BM sözcüsü Ferhan Hak, Guardian’a yaptığı dikkatle hazırlanmış üç maddelik açıklamada, ABD’ye BM’nin dokunulmaz olduğunu hatırlattı.
08.00: Başbakan Erdoğan, 3. AB-Afrika Zirvesi için bir gün gecikmeyle Libya'ya gitmeden önce havaalanında düzenlediği basın toplantısında dün açıklanan Wikileaks belgeleriyle ilgili kısa bir değerlendirme yaptı. Erdoğan, "Site önce eteklerindeki döksün, sonra ne kadar ciddi olduğuna bakarız" dedi.
CROWLEY: DİPLOMATLARIMIZ SADECE DİPLOMATTIR
Sızıdırılan telgraflar, ABD’nin elçiliklerini küresel bir casusluk ağı olarak kullandığını ortaya koydu. Buna göre, diplomatlar görüştükleri insanlardan sadece bilgi almaktan öteye geçerek, uçuş numaralarını, kredi kart numaralarını, hatta DNA materyali istedikleri öğrenildi.
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü P.J Crowley, “Size bir şeyi temin edeyim: Diplomatlarımız sadece diplomattır. İstihbarat işlemlerinde yer almazlar. Ülkemizi temsil eder ve diğer devlet, kamu ve özel kişilerle şeffaf bağlantı kurar, bize bilgi iletirler.yüzyıllardan beri diplomatlarımızın yaptığı şey de bu” dedi.
ASSANGE VE AVUKATINA UYARI
İç yazışmaların yayınlamasıyla beraber, Beyaz Saray bir kınama açıklamasında bulundu: “Bu tür ifşaatlar diplomatlarımızı, istihbarat uzmanlarımız ve dünyanın dört bir yanından demokrasi ve açık hükümetin desteklenmesi için ABD’den yardım isteyen herkesi riske atıyor. Çalınmış, gizli belgeleri açıklayarak, WikiLeaks sadece insan haklarını değil, aynı zamanda bu bireylerin can ve iş hayatlarını tehlikeye attı” denildi.
Londra’da konuşan bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, “İngiltere olduğu gibi, her türlü gizli belgenin hiçbir izin olmadan yayınlanmış olmasını kınıyoruz. Bu yüzden ulusal güvenlik zarar görebilir ve ABD’nin belirttiği gibi insanların hayatı tehlikeye girebilir. ABD hükümetiyle çok güçlü bir ilişkimiz var ve bu devam edecek” yorumunda bulundu.
İngiltere’nin ABD büyükelçisi Louis Susman, “İngiltere hükümetine, dost ülkelere ve diğer müttefiklerimize bu belgelerin oluşturabileceği etki konusunda bilgi verdik. İngiltere’yle yürüttüğümüz kendine özgü ve üretken ilişkinin, ortak amaç ve değerlerimize odaklanmış bir şekilde devam edeceğine olan güvenim tam” dedi.
İngiltere’nin eski Başbakanı Tony Blair döneminde İngiltere’nin ABD büyükelçiliğini yapan Sir Chritopher Meyer, sızıntıların diplomatik ilişkiler üzerinde çok az etkisi olacağına inanıyor. Meyer, “Sızıntılar diplomatların açık sözlülüğünü etkilemeyecek. Ancak insanlar elektronik komünikasyon ve arşivlerin güvenliğini gözden geçirecektir. Bu kadar büyük miktarda bilgiyi kağıt üzerinden çalmak mümkün değil” açıklamasını yaptı.
ABD Dışişleri Bakanlığı avukatı, Wikileaks’in kurucusu Julian Assanga ve onun Londra’daki avukatına bir yazı göndererek, iç yazışmaların yasadışı elde edildiğini ve kamuoyuna sunulmalarının “sayısız insanın hayatını, sürmekte olan askeri operasyonları ve ülkeler arasındaki işbirliğini tehlikeye atabileceği” uyarısında bulundu.
