Vize krizi çözülüyor

ABD’nin İstanbul Başkonsolosluğu’nda irtibat memuru olarak görev yapan Metin Topuz’un 4 Ekim’de casusluk suçlamasıyla tutuklanmasının ardından ABD’nin 8 Ekim’de vize işlemlerini durdurma kararı alması ile başlayan krizin çözümü için önemli bir adım atıldı. Başbakan Yıldırım’ın bugün yapacağı gezi öncesinde ABD temsilcilikleri sınırlı da olsa vize hizmeti vermeye başladı.

ABD: TÜRK HÜKÜMETİNDEN ÜST DÜZEYDE GÜVENCE ALDIK

ABD Büyükelçiliği yetkililerinden edinilen bilgiye göre, Türkiye’deki ABD misyonu, sınırlı ölçüde vize başvurularını kabul etmeye başladı. ABD’ye seyahat etmek isteyen başvuru sahiplerinin yeniden randevu almalarına imkan sağlanıyor. Ancak randevular sınırlı sayıda verilebileceğinden işlemlerin normalden uzun süreceği ifade ediliyor. Bazı durumlarda acil randevu alınabileceği, bu durumda da seyahatin neden acil olduğunun açıklanması isteniyor.

ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’nden konuyla ilgili yapılan yazılı açıklamada şunlar kaydedildi:

“Türkiye’deki misyonumuzda yerel çalışanlara yönelik başka bir soruşturma bulunmadığına ilişkin Türk hükümetinden ilk etapta üst düzeyde güvence almış bulunuyoruz. Ayrıca Türk hükümetinden, yerel çalışanlarımızın kendi resmi görevlerini yerine getirirken gözaltına alınmayacakları veya tutuklanmayacaklarına ilişkin güvence de alınmıştır. Bundan sonra Türk hükümeti bizim yerel bir çalışanımızı gözaltına alma ya da tutuklama niyetine ilişkin önceden Amerikan hükümetine bilgi vermeyi taahhüt etmiştir. Bu ön güvenceler temelinde, Türkiye’de kısıtlı vize hizmetlerinin yeniden başlamasına izin verecek derecede güvenlik durumunun iyileştiğine inanmaktayız. Tutuklu misyon çalışanlarımıza yönelik mevcut davalarla ilgili ciddi endişemiz sürmektedir. Aynı zamanda Olağanüstü hal altında tutuklanan Amerikan vatandaşlarının davalarına ilişkin endişemiz devam etmektedir. Amerikalı yetkililer, bu davaların tatmin edici bir şekilde çözüme ulaştırılması için Türk muhataplarıyla görüşmeyi sürdüreceklerdir.”

TÜRKİYE DE BAŞLADI

ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’nin açıklamasının hemen ardından Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği de açıklama yaparak “Türkiye, ABD’deki diplomatik ve konsüler misyonlarından ABD vatandaşlarının vize başvurularını sınırlı ölçüde almaya başlamaktadır” denildi.

ABD’YE ‘GÜVENCE’ VERMEDİK

Bir süre sonra Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği’nden ikinci açıklama geldi. Yapılan ikinci açıklamada yargı süreci devam eden dosyalarla ilgili olarak ABD’ye herhangi bir güvence verilmediği kaydedildi. Açıklama şöyle:
“Türkiye bir hukuk devletidir ve yargı süreci devam eden dosyalarla ilgili olarak hükümetimizin herhangi bir güvence vermesi sözkonusu değildir. Türkiye’de hiçbir temsilcilik görevlisi kendi resmi görevinin icrası sebebiyle adli soruşturmaya tabi tutulmamıştır. ABD tarafından istihdam edilen sözkonusu personel de keza resmi görevi çerçevesinde değil, hakkında çok ciddi suçlamalar olduğu için adli sürece tabi tutulmuştur. Bundan sonraki süreçte de Türkiye’de konsolosluk görevleri dışına çıkarak suç işleyen kişilerle ilgili yargı süreci başlatılması bağımsız yargının gereğidir.

GERÇEĞİ YANSITMIYOR

Öte yandan, 18 Ekim 2017’de Ankara’da Türk ve ABD yetkililerinin katıldığı toplantıda adli konularda ve konsolosluk işbirliğiyle ilgili olarak karşılıklı daha iyi bilgilendirme yapılması konusunda mutabık kalınmıştır. Tüm diplomatik ve konsüler temsilcilikler için olduğu gibi ABD’nin temsilciliklerinin güvenliğiyle ilgili de gereken tüm tedbirler alınmışken ve bu hususta her vesileyle ABD tarafından ilave ihtiyaç olmadığı bildirilmişken, sözkonusu açıklamada güvenlik durumuna atıfta bulunulması yadırganmıştır ve gerçeği yansıtmamaktadır. ABD’de Türk vatandaşlarıyla ilgili süren davalara ilişkin de Türkiye’nin çok ciddi endişeleri bulunmaktadır. Türk yetkililer, bu davaların tatmin edici bir şekilde çözüme ulaştırılması için Amerikalı muhataplarıyla görüşmeyi sürdüreceklerdir.”