Venezuela'ya Batı'dan sert tepki: Kanlı seçim
Güncelleme Tarihi:
Venezuela’da iktidarın yeni anayasayı hazırlamak için muhalefetin çoğunlukta olduğu Ulusal Meclis yerine Kurucu Meclis oluşturmak için önceki gün düzenlediği seçim sonrası solcu Devlet Başkanı Maduro ‘zafer’ ilan etti. Ancak Batı 10 kişinin öldüğü seçimlere sert tepki gösterdi. ABD, seçimi ‘diktaya doğru bir adım’ olarak niteledi. AB, ‘sonucu tanımayacağını, ülke demokrasisi için kaygıların arttığını’ duyurdu.
Latin Amerika ülkelerinden Venezuela’da geçtiğimiz nisan başından bu yana süren sol çizgideki Nicolas Maduro hükümetine yönelik protestolar önceki gün iktidarın yeni anayasa için ‘Kurucu Meclis’ oluşturmak amacıyla düzenlediği seçimle yeni bir aşamaya girdi. İktidar ‘zafer’ ilan ederken, ABD ve AB’den sert tepkiler geldi. Muhalefetin boykot ettiği seçimde de olaylar çıktı. Bazı oy kullanma merkezleri öfkeli göstericilerin hedefi oldu. En az 10 kişi öldü. Ulusal Seçim Konseyi Başkanı Tibisay Lucena Ramirez, katılım oranının yüzde 41.53 olduğunu, bunun da 8 milyon 89 bin 320 kişiye tekabül ettiğini bildirdi. Muhalefet ise sadece 2-3 milyon kişinin oy kullandığını öne sürdü.
‘ZAFER’ İLAN ETTİ: 545 üyenin olacağı yeni mecliste sandalyelerin hepsini Maduro’nun Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi (PSUV) ve müttefikleri kazandı. Zafer ilan eden Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, “Bir Kurucu Meclisimiz var. Bu, 18 yıllık tarihinde devrimin kaydettiği en büyük oy” diyerek selefi Hugo Chavez’in 6 Aralık 1998’de ilk kez Devlet Başkanlığı seçimlerini kazanmasına atıf yaptı. Muhalefet lideri Enrique Capriles ise “Kurucu Meclis ülkenin sorunlarından hiçbirini çözmeyecek, sadece daha fazla kriz çıkaracak” dedi. Muhalefet, dün itibariyle yeni gösteriler için çağrı yaptı.
SON SEÇİMİ KAYBETMİŞTİ: Yeni meclisin yetkileri arasında anayasayı yeniden yazmak, Ulusal Meclis gibi Maduro destekçilerinin azınlıkta kaldığı kurumları tasfiye etmek ve muhalif bürokratlar ile memurları görevden almak gibi yetkileri olacak. 32 milyon nüfuslu ülkede son genel seçimler 6 Aralık 2015’te düzenlenmişti. Muhalefet koalisyonu Demokratik Birlik Masası (MUD), Nicolas Maduro yanlısı Büyük Yurtsever Kutup (GPP) ittifakını yenilgiye uğratmıştı. Muhalefet 167 üyeli Ulusal Meclis’te 112, hükümet ise 55 vekillik kazanmıştı.
WASHINGTON KINADI: ABD, 10 kişinin öldüğü seçimlerin ardından hükümete sert tepki gösterdi. ABD Dışişleri Bakanlığı, Kurucu Meclis seçimini “diktarejimine doğru atılan adım” olarak tanımladı. Venezuela hükümetini de kınadı. Açıklamada, “Washington yönetimi, Venezuela’daki diktanın mimarlarına yönelik güçlü ve hızlı önlemler almaya devam edecektir” ifadesi kullanıldı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini’nin ofisinden dün yapılan yazılı açıklamada ise, “Venezuela’da son 24 saat içinde meydana gelen olaylar, AB’nin Venezuela demokrasisinin geleceği hakkındaki endişelerini arttırdı” ifadesi yer aldı. Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı Tajani de, AB’nin seçim sonuçlarını tanımayacağını vurgulayarak, “AB’nin, Venezuela halkının gerçek temsilcisi olan Ulusal Meclis’e tam destek vermeye devam edeceğini” bildirdi.
BU NOKTAYA NASIL GELİNDİ
Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, ülkenin popüler eski Devlet Başkanı Hugo Chavez’in 5 Mart 2013’te kanserden ölümü sonrası seçimle işbaşına geldi.
Eski bir otobüs şoförü olan 54 yaşındaki Maduro iktidarı ilk ciddi yenilgiyi 2015 genel seçimlerinde muhalefetteki MUD koalisyonuna kaybederek almıştı. Anayasa Mahkemesi, parlamentoya girme hakkı kazanan üç kişinin milletvekilliğini düşürerek, MUD koalisyonunun parlamentoda üçte ikilik “nitelikli çoğunluğu” elde etmesine engel olmuştu.
Ülkede gıda kıtlığı, yüksek enflasyondan kaynaklanan toplumsal hoşnutsuzluk, Maduro liderliğindeki hükümetin kontrol ettiği Anayasa Mahkemesi’nin 31 Mart’ta Ulusal Meclis’in yetkilerini elinden aldığını açıklamasıyla protestolarına dönüşmüştü. Anayasa Mahkemesi geri adım atmıştı.
En az 110 kişinin yaşamını yitirdiği protestolar sürerken Maduro, ülkeyi krizden çıkaracak tek yolun anayasanın yeniden yazılması olduğunu belirterek, Kurucu Meclis temsilcilerinin belirlenmesi için 30 Temmuz’da seçime gitti.