Ukrayna’ya otosefali

FENER Rum Patriği Bartholomeos, Ukrayna Ortodoks Kilisesi’ne “otosefali” kazandıracak kararnameyi Devlet Başkanı Petro Poroşenko’nun katıldığı törenle verdi. Tören sırasında Poroşenko gözyaşlarına hâkim olamadı. Bartholomeos, “Tomos” adı verilen kararnameyi Ukrayna dini lideri Epifaniy’e verdi.
Ukrayna Devlet Başkanı Poroşenko, eşi Maryna Poroşenko ve çocukları ile Ukrayna Ortodoks Kilisesi Başpiskoposu Epifaniy, öğle saatlerinde Fener Rum Patrikhanesi’ne geldi. Poroşenko ve beraberindekiler ilk önce Aya Yorgi Kilisesi’nde düzenlenen ayine katıldı. Yaklaşık 40 dakika süren ayinin ardından Poroşenko ve Epifaniy kiliseden ayrılarak patrikhane binasına girdi.

TOMOS, EPİFANİY’DE

Burada Ukrayna lideri Poroşenko ve Epifaniy, Fener Rum Patriği Bartholomeos ile 30 dakika baş başa görüştü. Daha sonra Epifaniy ve Bartholomeos patrikhane binasından çıktı. İki dini liderin arkasında da Poroşenko ve eşi çıkarak kiliseye geçti. Maryna Poroşenko kilisedeki törene katılmadan önce mum yaktı. Daha sonra dini liderler ve Poroşenko tören için yerlerine geçti. İkinci ayinin ardından Patrik Bartholomeos, Ukrayna Ortodoks Kilisesi’ne “otosefali” statüsü kazandıran “Tomos” adı verilen kararnameyi Başpiskopos Epifaniy’e takdim etti.

POROŞENKO TEŞEKKÜRÜ

İstanbul’da yapılan törene katılan Poroşenko, “Kilisenin kurulması için dua etme çağrılarıma karşılık veren dünya üzerindeki milyonlarca Ukraynalıya teşekkür etmek istiyorum. Nesiller boyunca bunu hayal eden Ukraynalılara teşekkür etmek istiyorum. Nihayet Tanrı bize bağımsız Ukrayna Kilisesi’ni nasip etti” diye konuştu.

Poronşenko bugün ayrıca Fener Rum Patrikhanesi’nin düzenleyeceği haç çıkarma törenine de katılacak.

RUSYA’DAN KİLİSEYİ ENGELLEME GİRİŞİMİ

mRUS Ortodoks Kilisesi Patriği Kirill, pazartesi günü Bartholomeos’a gönderdiği mektupta, Bartholomeos’un Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin bağımsızlığını tanıyacak kararnameyi Metropolit Epifaniy’e vermemesi için çağrıda bulunmuştu. Kirill, bağımsızlık kararnamesinin Epifaniy’e verilmesi durumunda Bartholomeos’un Ortodoks kiliselerinin birliğini sağlamaya hizmet etme olanağını ‘sonsuza dek kaybedeceğini’ belirtmişti. Kirill mektubunda, “Bunun olmaması için bütün kalbimle dua ediyorum. Bu duruma son vermek için geç değil” diye yazdı.

İLK AYRILIK 988’DE

Ukrayna ile Rusya’nın Doğu Roma’ya (İstanbul) bağlanması 988 yılında Kiev Beyliği ile başlıyor. İstanbul’un fethi sonrası Ukrayna ve Rusya, İstanbul’dan bağımsız kilise belgesini alarak Rus Ortodoks Kilisesi olarak anılmaya başlanıyor. Böylece kuzeydeki Slavlar dini olarak Moskova’nın himayesine giriyor. Ancak dünkü kararıyla 988 yılından bu yana süre gelen dini idari yapı bozulmuş oluyor.

ORTODOKS KRİZİ İSTANBUL’A TAŞINDI

ORTODOKS Noeli’nden bir gün önce yani bugün yapılacağı belirtilen tören sürpriz şekilde dün düzenlendi. Tören öncesinde Fener Rum Patriği Bartholomeos, Ukrayna Kilisesi’nin bağımsızlığına saygı gösterilmesini istemişti. Fener Patrikhanesi’nin Ukrayna Kilisesi bağımsızlığını tanıması süreci 29 Kasım 2018 tarihinde başlatılmıştı. Sinod (kilise meclisi) toplantısında bağımsızlık kararı alınmıştı. 15 Aralık’ta da Ukrayna’da yeni kilise kurucu kongresinde peder Epifaniy Domenko lider seçilmişti. Fener Patrikhanesi, Rusya’nın da dahil olduğu Ortodoks Kilisesi içinde eşitler arasında ilk sırada sayılıyor. Fener’in Ukrayna’ya bağımsızlık tanıması nedeniyle Rus Kilisesi, Türkiye’de tatile gidecek Ruslara, Fener’e bağlı kiliselere gitme yasağı getirmişti. Ukrayna, 2014’ten bu yana ülkenin doğusunda Rusya yanlısı ayrılıkçılarla mücadele ediyor. 2015’te bir ateşkes sağlansa da zaman zaman iki taraf arasında tansiyon yükseliyor. Ayrıca Rusya, 2014’te Ukrayna’ya bağlı Kırım Yarımadası’nı ilhak etmişti. Geçen kasımda Kerç Boğazı’ndan geçerek Ukrayna’nın hücumbotlarına operasyon düzenlenmiş 24 Ukraynalı denizci tutuklanmıştı. (Nerdun HACIOĞLU)