Güncelleme Tarihi:
Görgü tanıkları, Azovstal çelik fabrikasında Rus birliklerine teslim olduktan sonra esir alınan Ukraynalı askerlerle dolu en az yedi otobüsün, bir ‘ceza kolonisine’ götürülmek üzere Olenvika kasabasına geldiğini söylüyorlar.
Bu kampların ‘toplama kampı’na benzemesi, mahkûmların aç bırakıldığı, işkence gördüğü ve idamla tehdit edildiği cehennem gibi yerler olduğu iddiası ise ‘Mariupol kahramanları’ olarak adlandırılan Ukraynalı askerler için duyulan korkuları artıyor.
Rusya Savunma Bakanlığı, Mariupol'de saklanan 959 Ukrayna askerinin Rusya'ya teslim olduğunu açıkladı. Askerlerin Rus işgali altındaki Olenvika kasabasındaki bir 'toplama kampına' gönderildiği ortaya çıkarıldı.
Mahkumlar, FSB (Rus Federal Güvenlik Servisi) tarafından yapılan sorgulama sırasında işkence gördüklerini, aç bırakıldıklarını ve idamla tehdit edildiklerini anlattı.
TAKAS ÇIKMAZI
Kiev yönetimi, esir takasıyla askerlerini geri almayı umuyor, ancak Rus milletvekilleri değiş tokuşların yasaklanmasını istiyor.
'52 nolu “düzeltici” hapishane kolonisi' olarak adlandırılan tesis, Mariupol belediye başkanının bir danışmanı tarafından '21. yüzyıl toplama kampı' olarak tanımlandı. Bu tesisiler Rus güvenlik servisleri tarafından 'güvenilmez' olarak damgalanan Ukraynalıları barındırmak için kullanılıyordu.
Aralarında askerlerin, gazetecilerin ve eski hükümet çalışanlarının eşlerinin de bulunduğu mahkûmlar, 850 kişi için inşa edilen ancak şu anda 3 binden fazla kişinin yaşadığı sıkışık kampta aç bırakıldıklarını, işkence gördüklerini ve idamla tehdit edildiklerini anlattılar.
Ukrayna'nın insan hakları komiseri tarafından hazırlanan bir rapora göre, Rus FSB ajanları tarafından yapılan sorgulama oturumları, mahkumlara Ukrayna 'rejimi' ile 'iş birliği'ni kabul eden belgeleri imzalatmak amacıyla saatlerce sürebiliyor.
KAMPLARIN KÖTÜ BİR ŞÖHRETİ VAR...
Sorgulamalara tabi tutulanlardan bazıları, BM'nin elektroşok işkencesi, sahte infaz ve cinsel şiddet vakalarını belgelediği İzolyatsia'dakine benzer ancak daha da kötü hapishanelere gönderildikleri söylentileriyle birlikte ortadan kayboluyor.
Ukrayna yönetimi Rus kuşatmasına karşı 82 gün direnen askerlerin, esir takasıyla anavatanlarına iade edileceklerini anlayarak pazartesi günü geç saatlerde teslim olmayı kabul ettiğini açıkladı.
Rusya ise son 24 saatte 694'ü de dahil olmak üzere 959 askerin tesisten (Azovstal çelik fabrikası) çıkarıldığını söyledi.
Rusya'dan gelen askerlerin 'savaş suçları' nedeniyle 'adalete teslim edilebilmesi' çağrısı ve takas yapılmaması talebi ise bu askerler için korku yarattı.
Rus milletvekilleri, aralarında neo-Nazi gruplar tarafından kurulan Azak Taburu (Azov Taburu) üyelerinin de bulunduğu askerleri 'faşist' ve 'hayvandan aşağı' olarak damgaladı, hatta bir tanesi idam cezasına çarptırılsın diyecek kadar ileri gitti.
RUSLAR İDAM ÇAĞRISI YAPTI!
Ukrayna Savunma Bakan Yardımcısı Hanna Maliar, savaşçıların serbest bırakılması için müzakerelerin sürdüğünü ve idam çağrılarının Putin destekçisi Ruslar için propaganda amaçlı kullanıldığını söyledi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, tesiste kalan savaşçıları kurtarma planlarına 'en etkili uluslararası arabulucuların dahil olduğunu' söyledi. Kurtarma operasyonunun 'hassas' olduğunu ve bunun 'zaman alacağını' söyleyen Ukrayna lideri içeride hâlâ kaç kişinin kurtarılmayı beklediğini ise açıklamadı.
Garnizon komutanı Denys Prokopenko, teslim olma emrinin yüksek rütbeli subaylardan geldiğini açıkladı. Ancak daha önce bu askerlerin ölümüne savaşmaya yemin etmiş olması kafaları karıştırdı.
Zelenski'nin haftalardır savaşçılara 'gerekiyorsa pes etmelerini' söylediği ve 'bu uğurda ölmeleri gerektiğini hissetmemelerini' ifade ettiği biliniyor.
Kardeşi fabrikada olan Anna basına yaptığı açıklamada “Askerlerimize nasıl davranılacağı ve bir takas oluncaya kadar hayatta kalıp kalamayacakları konusunda birçok endişe var.” diyerek tüm Ukraynalıların ortak kaygısını dile getiriyor.
AKIBETLERİ NE OLACAK?
260'tan fazla Ukraynalı asker, bazıları ciddi şekilde yaralanmış ve sedyeye alınmış olacak şekilde, pazartesi günü Azovstal fabrikasının kalıntılarını terk etti ve savaşan taraflarca müzakere edilen bir anlaşmayla kendilerini Rus tarafına teslim etmişti.
Fabrikadan çıkan askerler, Rus birlikleri tarafından arandı, otobüslere bindirildi ve Moskova destekli ayrılıkçıların kontrolündeki iki kasabaya götürüldü. Her iki tarafa göre de 50'den fazla savaşçı ağır yaralandı.