UAEA’dan Zaporijya Nükleer Santrali raporu: Derhal bir güvenlik bölgesi kurulmalı

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), geçtiğimiz mart ayından bu yana Rusya’nın kontrolünde olan Ukrayna topraklarında bulunan Zaporijya Nükleer Santrali’ni ziyareti sonrası rapor yayınladı. Raporda, Hmelnitskaya, Rovenskaya ve Yujno-Ukrainskaya Nükleer Santrallerinin normal çalışmalarını sürdürdüğü ancak Zaporijya Nükleer Santrali'nde riskli bir durumun söz konusu olduğuna işaret edildi.

Raporda, muhtemel risklerin ortadan kalkması için Zaporijya Nükleer Santrali'ne doğrudan bağlantı kurulması için iletişim altyapısı gibi önemli altyapıların kurulması gerektiği vurgulanarak, "Çatışmaların en başından beri iletişim araçları ve kanalları bulunmadığı gözleniyor. Bu kritik eksiklik santralin uygun düzenleyici gözetim altında güvenli ve emniyetli şekilde çalışmasının desteklenmesi ve nükleer güvenlik alanındaki herhangi bir olaya yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası düzeylerde etkili şekilde müdahale edilmesinin sağlanması konusundaki mevcut sorunları yalnızca daha da derinleştiriyor" denildi.

ÇATIŞMALARIN DURDURULMASI ÇAĞRISI

Raporda, UAEA’nın tesisin güvenli ve emniyetli şekilde çalışması için gereken tüm dış kuruluşlarla internet veya uydu iletişimi de dahil güvenilir ve yedekli iletişim araçlarının ve kanallarının sağlanması tavsiye edildi. Uzmanların ön taraftaki santralde büyük hasar tespit ettiği belirtilen raporda, Avrupa'nın en büyük nükleer santralinin çevresinde oluşturulacak güvenlik bölgesinde çatışmaların durdurulması çağrısında bulunuldu.

"UAEA, tesise ve ilgili tesislere daha fazla zarar gelmemesi için sahada ve çevresinde bombardımanın derhal durdurulmasını tavsiye ediyor" ifadeleri kullanılan raporda, "Bu, ilgili tüm tarafların bir nükleer güvenlik ve güvenlik koruma bölgesi oluşturulması konusunda anlaşmasını gerektiriyor" denildi.

"ARA TEDBİRLER ALINMALIDIR"

Raporda, "Askeri faaliyetler nedeniyle yaşanabilecek bir nükleer olaydan kaçınmak için acilen ara tedbirler alınmalıdır. Sorun, derhal bir güvenlik bölgesi kurularak çözülebilir" ifadeleri kullanılarak, nükleer santralin güvenliğinin oluşması ve muhtemel risklerde tahliyeler için ayrıca güvenli ulaşım koridorlarının açılması gerektiği vurgulandı.

"SÜRDÜRÜLEBİLİR DEĞİL"

İnsan kaynaklı hataların nükleer bir felakete neden olabileceğine dikkat çekilen raporda, "Rus askeri işgali altında tesisi işleten Ukraynalı personel, sürekli yüksek stres ve baskı altında. Bu sürdürülebilir değil ve insan hatasına yol açabilir" denildi.

BM’DEN ASKERDEN ARINDIRILMIŞ BÖLGE ÇAĞRISI

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres BM Güvenlik Konseyi'nde yaptığı konuşmasında, Ukrayna topraklarında yer alan Rus kontrolü altındaki Zaporijya Nükleer Santrali çevresinde taraflara askerden arındırılmış bölge çağrısında bulunarak, "İlk adım olarak, Rus ve Ukrayna kuvvetleri santral sahasına doğru veya santral sahasından herhangi bir askeri faaliyette bulunmama taahhüdü vermelidir" dedi. Guterres, "İkinci bir adım olarak, askerden arındırılmış bölge üzerinde bir anlaşma sağlanmalı. Özellikle bu, Rus güçlerinin tüm askeri personel ve teçhizatını bu bölgeden çekme taahhüdünü ve Ukrayna güçlerinin oraya girmeme taahhüdünü içerecektir" ifadelerini kullandı.