Güncelleme Tarihi:
TÜRKİYE ile ABD’nin üzerinde mutabık kaldığı ve mart başında imzalanması beklenen Suriyeli “ılımlı” muhaliflerin eğitilip-donatılmasını içeren projenin ayrıntıları belli oldu. Mutabakatın en önemli ayrıntılarından birisi, eğitimin ağırlığında “Bordo bereliler” olarak bilinen doğrudan Genelkurmay Başkanlığı’na bağlı Özel Kuvvetler’in etkin rol üslenecek olması. Mutabakat metnine göre bordo bereliler, Kırşehir Hirfanlı’daki Jandarma Eğitim Merkezi’nde ilk etapta 200-300 kişilik çoğunlukla ılımlı Türkmenlerden oluşan Suriyelileri eğitecek. Suudi Arabistan’da Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel ile ABD’li mevkidaşı Martin Dempsey arasında bugün yapılacak görüşmede de “eğit-donat”la ilgili görüş alışverişinde bulunulacak.
Türk Özel Kuvvetler’e destek amacıyla ABD Özel Kuvvetleri’nden de 30 kişilik bir grup Türkiye’ye gelecek. ABD’nin bu katkısına karşılık, Türkiye’den 20 bordo bereli, Kuzey Irak’a giderek Peşmerge güçlerine verilen eğitimin kapsamını genişletecek. Mutabakat metnini Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz’ın 1 Mart’tan önce ABD’ye yapacağı ziyaret sırasında görevine yeni başlayan Amerikalı mevkidaşı Ashton Carter ile birlikte imzalaması ihtimalinin ağır bastığı belirtildi.
Kime karşı
Ankara’da eğitilecek ılımlı muhaliflerin IŞİD’le birlikte Esad rejimini de hedef alacağı savunulsa da, başkent kulislerinde bunun Esad’a karşı mücadeleden çok Suriye’de Türkmenlerin kendi bölgelerini korumasına ve güvenli bölge oluşturmasına yardımcı olacağı konuşuluyor. Bir yetkili, “Mutabakat metni taslağında muhaliflerin Esad’a veya IŞİD’e karşı mücadele edeceklerine dair net bir ifade yer almıyor. Ancak düzenli bir orduya ve hava gücüne sahip Esad ordusuna 200-300 kişilik bir güçle karşı koymayı düşünemezsiniz” dedi. İsimleri tek tek MİT tarafından belirlendiği belirtilen Suriyeli Türkmen muhalifler ile Kuzey Irak’ta Peşmergeye verilecek eğitimlerde değişik silahları kullanmanın yanısıra sızma, pusu kurma, istihbarat toplama, patlayıcı madde yerleştirme ve zor koşullarda hayatta kalma gibi özel kuvvet eğitimi verilecek. Donamı ise ABD karşılayacak.
Türkiye, görüşmelerin başladığı günden bu yana eğit-donat programına tabi tutulacak muhaliflerin sadece IŞİD ile değil aynı zamanda Suriye Ordusu ile de mücadele etmesini istiyordu. ABD Dışişleri Sözcüsü Jen Psaki, ABD’nin de bu fikre sıcak baktığını kaydetti. Esad’ın Suriye’nin geleceğinde yeri olmadığına inandığını belirten Psaki, “Elbette bu program IŞİD’e odaklı ama eğit-donat programı kapsamında eğitilecek olan ılımlı muhalefetin kesinlikle aldıkları eğitim ve teçhizatlarını rejime karşı savaşı sürdürmede de kullanmalarını bekliyoruz” dedi.
Pentagon: Hedef sadece IŞİD
Pentagon, Türkiye tarafından yapılan Suriyeli “ılımlı” muhaliflere Eğitim ve Ekipman (E&E) programı konusunda anlaşma sağlandığı yönündek haberlere açıklık getirdi.
Pentagon Sözcüsü Tuğamiral John Kirby, eğitim programında Türk tarafı ile “ortak düşman” belirlenip belirlenmediği, düşmanın sadece IŞİD mi olacağı yoksa aynı anda hem IŞİD hem de Esad rejimi mi olacağı yönündeki soruya “Savaş sadece ve sadece IŞİD’e karşı. Koalisyonun da endişesi bu” diye yanıt verdi. Kirby, muhaliflerden kimlerin programa dahil edileceği yönündeki soruyaysa, “Şu aşamada tarama sonucu yaklaşık bin 200 kişi belirlediğimizi söyleyebilirim. Bunu Tümgeneral Michael Nagata ve ekibi, farklı Amerikan Yönetimi birimleri ve uluslararası ortaklarımızla yaptı” cevabını verdi. Kirby’e göre seçilen kişiler Katar, Suudi Arabistan ve Ürdün’de de eğitilebilecek.Tolga TANIŞ/WASHINGTON