Türkiye'nin Menbiç şartına ABD'den olumlu yaklaşım

ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson ile Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun 23 Şubat’taki Ankara buluşmasında iki ülke arasındaki Suriye düğümünü çözmek için kurulması kararlaştırılan ortak çalışma komisyonlarının en önemlisi olan Suriye komisyonu Washington’daki ilk toplantılarını cuma günü tamamladı. Amerikan tarafı toplantıların bu ilk turunu ‘başlangıç görüşmeleri’ olarak nitelendirse de Ankara’nın ‘terör örgütü PKK’nın Suriye kolu YPG/PYD Menbiç’ten tamamen çıkartılsın’ ısrarına prensipte olumlu yanıt verdi.

Dışişleri Bakanlığı’nın Ortadoğu’dan Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal’ın başkanlık ettiği Türk heyetinde diplomatların yanı sıra Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay’dan askeri yetkililer de vardı. Amerikan heyetine ise Dışişleri Bakanlığı’nın Avrupa ve Avrasya’dan Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Wess Mitchell başkanlık etti.

AFRİN MÜZAKERENİN PARÇASI OLMADI

Komisyon toplantılarının perşembe günkü ilk bölümü öğlene kadar sürdü. Bu ilk bölümde taraflar bilinen pozisyonlarını masaya getirdi. Amerikan tarafı Zeytindalı Operasyonu’nun devam ettiği Afrin’de tansiyonun düşürülmesi yönündeki beklentisini kayda geçirdi. Ancak Türk tarafı Afrin meselesinin görüşmelerin bir parçası olmadığı noktasında ısrar etti. Komisyon toplantısında Amerikan tarafının müzakerelerin Türkiye’nin Afrin’den çekilmesini de kapsaması konusunda ısrarcı olmadığı öğrenildi.

YAZILI ÖNERİLER MASAYA KONULDU

Perşembe günü heyetler yazılı çözüm önerilerini karşılıklı olarak masaya koyduktan sonra öğle saatlerinde dağıldılar. Amerikan tarafının yazılı önerisinde başta bir kısım YPG’lilerin Menbiç Askeri Konseyi içinde kalmasını da öngören bazı unsurlar da vardı. Cuma günü komisyon yeniden toplandığında Türk tarafı Menbiç’te tek bir YPG’linin kalmasının dahi kendileri açısından kabul edilemez olduğunu bildirdi. Amerikan tarafı başta krizi aşmak için sahadaki ortağı konumundaki YPG’lileri küstürmemek adına orta yolu bulmaya çalışan formüller önermiş olsa da komisyon toplantısı sona ermeden Ankara’nın talebini prensipte kabul etti.

FORMÜLLER MASADA

YPG’lilerin Fırat’ın doğusuna kaydırılmasının ardından Suriye’deki bu alanın kimler tarafından ne şekilde kontrol edileceği ise komisyonun sonraki toplantılarında müzakere edilecek. Türk ve Amerikalı askerlerin sınırda birlikte devriye gezmesinden Özgür Suriye Ordusu çatısı altındaki bazı grupların Menbiç’e getirilmesine kadar pek çok formül masada. Görüşmelere katılanlar mutabakatın uygulanması konusundaki pekçok detay henüz müzakereye muhtaç olsa da sahada yaza kadar hızla önemli gelişmeler yaşanmasının muhtemel olduğunu belirtiyor. Öte yandan Ankara’nın Menbiç’ten sonra ABD’nin Fırat’ın doğusunda da PKK’yı hedef alan adımlar atması yönündeki beklentisi de sürüyor.

NYT, MENBİÇ’İ YAZDI KÜRT-ARAP GERGİNLİĞİ NET OLARAK GÖRÜLÜYOR

AMERİKAN New York Times gazetesinde ‘Suriyeli Kürtler: ABD müttefikleri, ama hapisteki liderin takipçileri olarak teröristler’ başlığıyla yayınlanan makalede ABD ile Türkiye arasında müzakere konusu olan Menbiç’teki durum büyüteç altına yatırıldı. Arapların çoğunlukta bulunduğu Menbiç’te terör örgütü PKK’nın uzantısı YPG’nin kontrolünde sivil yönetim oluşturulmuştu.

ARAPLAR RAHATSIZ

YPG’nin içinde yer aldığı SDG’nin ele geçirdiği bölgelerde ‘muhtemelen Arapların hoşuna gitmeyen’ PKK elebaşı Öcalan’ın öngördüğü sosyalist modeli empoze ettiği belirtilen makalede “Menbiç’e son ziyarette yetkililer reddetse bile Kürt liderliğiyle Arap nüfusu arasındaki gerilim net bir şekilde görülüyor. Ama kabul gördüğüne dair de bazı işaretler var” ifadesi yer aldı. Makaleden bazı alıntılar şöyle:

“Arap bir öğretmen kentteki Arapların büyük bir kısmının mutsuz olduğunu, ancak bu konuda konuşmaktan çekindiklerini kaydetti. Bölgeyi ziyaret eden gazeteciler, yetkililer olmadan kentin Arap sakinleriyle görüşemedi.”

İKİ ARAP’IN ÖLDÜRÜLMESİ

“Arap öğretmene göre, özellikle birçok Arap, ocak ayının başında tutuklanan iki Arap erkeğin cesetlerinin 17 gün sonra bir otoyol kenarında bulunmasından rahatsız oldu. Öldürülenlerden birinin babası olan Muhammed Ömer el-Masri, ölümlerden demokratik yönetimi sorumlu tuttu.”

“Suriyeli Kürtler, PKK ile bağlarının olmadığını söylese de Öcalan’ın Kuzey Suriye’deki tarikat lideri vari popülaritesi aksini iddia ediyor.”

‘YPG, PKK’NIN PARÇASI’

“ABD’nin Suriye ve Irak’taki Özel Kuvvetler Komutanı Tümgeneral James B. Jarrard, “Birçok insan, onları (YPG), PKK ile bir tutuyor, ancak ben onlarla çalışırken bu yönde herhangi bir işaret görmedim” diyor. Jarrand, Suriyeli Kürtlerin, Arapların çoğunlukta olduğu bölgelerde çoğunlukla Arapların yer aldığı sivil yönetimler kurduğunu, SGD’nin ise giderek bir Arap çoğunluklu güç olduğunu söylüyor.”

"Uluslararası Kriz Grubu’ndan Joost Hilterman, YPG konusunda, “Herkes, onların PKK olduğunu biliyor. YPG, PKK komuta yapısının tamamlayıcısı bir unsuru. Çoğunlukla Suriyelilerden oluşabilir, ancak PKK’nın parçası durumundalar” dedi.