Türkiye’nin boykotu İsrail’de çarşı pazarı vurdu

İsrail’deki tüketiciler, Türkiye’nin Gazze Şeridi’ne yönelik saldırısı nedeniyle Tel Aviv ile ticaret anlaşmalarını askıya almasının ardından yerel pazarlarda yüksek sebze ve meyve fiyatlarıyla karşı karşıya kaldı. Ankara’nın mayıs ayında başladığı boykota Ürdün’den gelen ürünlerde kolera tespit edilmesi ve aşırı sıcak hava eklenince, pek çok ürünün fiyatında artış yaşandı.

ÜRDÜN’DEN DE ALAMIYOR

Savaşın başlamasının ardından, önce 54 ürün grubunun ihracatına kısıtlamalar getiren Türkiye Ticaret Bakanlığı, 2 Mayıs’ta Gazze Şeridi’ne hiçbir kısıtlama olmaksızın insani yardım girmesine izin verilene kadar İsrail ile tüm ticaret anlaşmalarının askıya alındığını duyurmuştu. Kararın ardından İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz, yerel üretime ve diğer ülkelerden ithalata odaklanarak yeni alternatiflerin aranacağını belirtmişti. Ancak Türkiye’yle beraber İsrail’in en çok meyve-sebze aldığı ülke olan Ürdün’de tarım alanlarında kullanılan su kaynaklarında kolera bakterisi tespit edilmesi üzerine buradan da ithalat durduruldu. 

UZAK ÜLKELERE MECBUR KALDILAR

İsrail medyasında yer alan haberlerde Türkiye ve Ürdün’ün domates ve salatalık gibi tarımsal ürünlerin ithalatının yarısını sağladığı belirtilerek “Ankara’nın boykotunun pazarları vurduğu” kaydedildi. Türkiye ile yaşanan kriz nedeniyle ithalatçıların, malların da daha pahalı olduğu daha uzak ülkelerden ürün satın almak zorunda kaldığı vurgulandı. Ülkede ayrıca 10 aydır devam eden savaşın sonucu olarak yaşanan işçi eksikliği, hava sıcaklığının önceki yıllara göre daha yüksek olmasının da maliyetleri arttırdığı belirtildi.

BİBER, DOMATES VE PATATES

Ülkede fiyatı en çok artan sebzeler arasında biber, domates ve salatalık bulunuyor. İsrail Tarım Bakanlığı’nın haftalık raporuna göre iki hafta önce kilogram başına 7.90 Şekel (yaklaşık 73 TL) olan biberin fiyatı 10 Şekel’e (yaklaşık 90 TL) yükseldi. Domates ve patatesin fiyatında da ortalama 2 Şekel (yaklaşık 18 TL) artış yaşandı. Rapora göre geçen hafta salatalıkta yüzde 21 oranında artış yaşanırken, armudun fiyatı yüzde 27, üzümün fiyatı ise yüzde 19 oranında yükseldi. İsrail Bitki ve Tarım Dernekleri Konseyi, çiftçilik maliyetlerini düşürmek için hükümetten mali destek talep etti. Ağustos ayı başında medyada yer alan haberlerde, İsrail otomotiv pazarının ihracatta ilk 10 ülke arasında yer alan Türkiye’nin boykotu nedeniyle önemli sıkıntılarla karşı karşıya olduğu belirtilmişti.

BİLGİ NOTU: Ticaret durdurulmadan önce İsrail ve Türkiye arasındaki ticaret hacmi yıllık yaklaşık 235 milyar TL’ye ulaşıyordu.

GAZZE’DE ÖLÜLERE YER KALMADI

- Can kaybının 40 bini geçtiği Gazze’de cenazeler mezarlıklara üst üste gömülüyor. Güney Gazze’de Baraka ve Deir al-Bala mezarlığındaki gönüllü mezar kazıcıları, gün doğumunda işe koyuluyor, yeni mezarlar kazıyor veya var olanları yeniden açıyor. Mezar kazıcısı olan Naci Ebu Hateb, savaş başladığından beri durmadan çalıştığını belirterek “İnsanları gömecek yer kalmadı. Tükendik. Bir günde 17 mezar kazmak zorunda kaldım. Durum o kadar kötü ki yerimiz kalmadığından insanları üst üste gömüyoruz” diyor. Ölüler bazen mezarlıkların yıkıldığı veya ulaşılamadığı kilometrelerce uzaklıktaki bölgelerinden gelebiliyor. Saldırılardan kaçmak için defalarca yerlerinden olan aileler, yakınlarının cenazelerini otoparklar, merdiven altları ve yol kenarları gibi mümkün olan her yere gömmek zorunda kalıyor.

FUAD ŞÜKÜR’Ü BÖYLE VURMUŞLAR

- Amerikan Wall Street Journal gazetesi, 30 Temmuz’da Lübnan’da suikasta uğrayan Hizbullah liderlerinden Fuad Şükür’ün ölümüne ilişkin detayları yazdı. Gazeteye konuşan bir Hizbullah yetkilisine göre, Fuad Şükür öldürüldüğü gün Lübnan’ın başkenti Beyrut’taki ikametgahının yedinci katına çıkması yönünde bir telefon almıştı. Saat 19.00 civarında, Şükür yedinci kattayken İsrail güçleri binaya hava saldırısı düzenledi. Hizbullah komutanını çevredeki binalar arasında hedef alınmasının daha kolay olacağı yedinci kata çekme çağrısı, büyük ihtimalle Hizbullah’ın iç iletişim ağına sızan biri tarafından yapıldı. Haberde, Hizbullah’ın kurucularından ve en kıdemli komutanlarından biri olan Şükür’ün neredeyse “görünmez” bir hayat yaşadığı; konuşmalarının ve fotoğraflarının yayınlanmadığı da vurgulandı. İran’ın başkenti Tahran’da öldürülen İsmail Haniye’nin yerinin de oğluyla yaptığı telefon konuşmasından belirlendiği iddia edilmişti.