Türkiye'den dünyaya İran çıkışı: Atılan imzalar şaka değil
Güncelleme Tarihi:
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu İran'la yapılan uranyum takas anlaşmasına şüpheli yaklaşan ülkeleri eleştirerek, herkesin iyi niyetli yaklaşım içinde olması gerektiğini söyledi.
Davutoğlu İstanbul'da düzenlediği basın toplantısında, "Artık imzalar atıldıktan sonra şüpheler bitmeli. Birleşmiş Milletler üyesi 3 ülkenin imzaları şaka değildir. İran üzerine düşen taahhütleri yerine getirecektir... Uygulamada sıkıntı olursa o da iyi niyetle aşılır" dedi.
Davutoğlu, Türkiye ile Brezilya'nın önderliğinde bir süredir yürütülen yoğun diplomasi sonucunda dün Tahran'da imzalanan anlaşmayı "son 30 yılda İran'ın gerçekleştirdiği en önemli diplomatik açılımlardan birisi" olarak nitelendirdi.
İmzalanan anlaşmaya göre, İran'ın bulunan ve yüzde 3.5 oranında 1,200 kilogram zenginleştirilmiş uranyumun Viyana Grubu olarak bilinen ülkelerde işlenen daha yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyumla Türkiye'de takas edilmesi öngörülüyor.
Ancak başta Rusya, ABD ve İsrail olmak üzere bazı devletler imzalanan anlaşmanın İran'ın nükleerin programıyla ilgili endişeleri gidermediğini ifade etmişti.
TOP BATILI DEVLETLERDE
Davutoğlu isim vermeden endişelerini dile getiren ülkeleri eleştirerek, "P5+1 ülkeleri olumlu gündem peşinde olmalı. Yaptırım olumlu bir gündem değil. Eğer yaptırımlar gündeme getirilirse biz Türkiye olarak bunun içinde olmayacağız" diye konuştu.
Davutoğlu ayrıca İran ile imzalanan anlaşmanın uranyum takası ile ilgili olduğunu ve BM Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesi ile Almanya'dan oluşan P5 artı 1 grubunun İran'la yürüttüğü nükleer görüşmelerin ayrı bir süreç olduğunu belirtti.
Davutoğlu’nun bugün İstanbul’da yaptığı değerlendirmeleriyle, Türkiye, dünyaya İran konusunda kritik eşiğin aşıldığı ve Tahran yönetiminin iyi niyetini somut bir şekilde ortaya koyduğu mesajını vermek istiyor.
Türkiye, bu anlaşma ile Batılı devletlerin İran’ın nükleer programıyla ilgili uzlaşmazlığın kalıcı ve barışçıl bir biçimde çözümlenmesinin yolunu açtığı görüşünde. Ancak, Davutoğlu’nun sözleri İran’a yaptırımların yeniden gündeme gelmesi durumunda Türkiye’nin buna karşı çıkacağı ve çözüm için artık Batılı devletlerden adım beklendiği anlamına geliyor.
KOŞULLAR YERİNE GETİRİLDİ
İmzaların atılmasının ardından ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ve Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile telefonda görüştüğünü ifade eden Davutoğlu, bugün içerisinde Çinli muadiliyle de bir görüşme yapmayı planladığını söyledi.
Davutoğlu, imzalanan anlaşmanın başta ABD Başkanı Barack Obama ile Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Nisan ayındaki görüşmesi olmak üzere Batılı devletler tarafından iletilen üç koşulu da karşıladığına dikkat çekti. Davutoğlu’nun verdiği bilgiye göre bu koşullar şunlar:
1- Takasa tabii olacak uranyumun 1,200 kilogram olması.
2- Uranyumun taksit taksit değil, tek seferde takas edilmesi.
3- Uranyumun avans olarak verilmemesi.
Anlaşmayla ayrıca haftalık, aylık, yıllık bazda bir takvim ortaya konulduğunu ve ortada herhangi bir belirsizliğin söz konusu olmadığını anlatan Davutoğlu, “İran, bir hafta içinde Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’na (UAEK) bu konudaki iradesini yansıtan ve anlaşmayı da ekine koyan bir metin gönderecek. Bu konudaki taahhüdünü UAEK'una da beyan edecek. Sonra yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyumu temin edecek Viyana Grubu’nun onayı sonrasında da en geç 1 ay içinde uranyumu Türkiye'ye verecek. Uranyum Türkiye'de en fazla 11 ay kalacak ve 12. ayın bitimine kadar da Viyana Grubu, 120 kilogramlık orta zenginleştirilmiş uranyumu Türkiye tarafına iletecek ve Türkiye bunu İran ile değiş-tokuş edip, bu anlaşmazlığın tümüyle bertaraf edilmesinin önü açılacak” dedi.
ERDOĞAN MADRİD'DE KONUŞTU: İRAN HÜKÜMETİNE TEŞEKKÜR EDİYORUM
