Türkiye’nin zor ödevi

IŞİD’e karşı mücadelenin en önemli ayaklarından sayılan, ABD Başkanı Barack Obama’nın önceki gün verdiği bilgiye göre sayıları şimdiden 15 bine ulaşan, 80’den fazla ülkeden Suriye’ye giden yabancı savaşçının engellenmesi için çıkan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin son kararı, Türkiye’ye ağır ödevler yüklüyor. Konseyin, çarşamba günü Obama’nın başkanlığında toplanan oturumunda 15’e 0 oybirliği ile kabul ettiği 2178 Sayılı tararı, BM’nin 198 ülkesi için de bağlayıcı. Ve Birleşmiş Milletler Anlaşması’nın “Barışın tehdidi, bozulması ve saldırı eylemi durumunda alınacak önlemler” başlığını düzenleyen 7. Bölümü kapsamında alınan 18 maddelik karar, bunu uygulamayan ülkelere “yaptırım ve güç” uygulanmasını öngörüyor.

GEÇİŞ ÜSSÜ TÜRKİYE

Askeri harekâtın dahil olmadığı bu müeyyideler, Amerikan Adalet Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkilinin Hürriyet’e verdiği bilgiye göre, yabancı savaşçıların Suriye’ye giderken kullandığı en büyük geçiş üssü Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor. İsveç dahil birçok ülke şimdi alınan bu kararı yasalarına uyumlu hale getirmek için yeni kanunlar çıkarmaya hazırlanırken, Ankara Hükümeti’nin de aynı sebeple 180 gün içinde kapsamlı bir yasal düzenleme yapması gerekiyor. Türkiye’nin mevzuatına geçirmek zorunda olduğu 18 maddelik karar şöyle:

1) Üye ülkeler, terörizmle mücade ederken insan hakları yükümlülüklerine uymak ve bu konuda başarısız olunmasının radikalleşmeye katkı sağladığını bilmek zorundadır.
2) Yabancı terör savaşçısı (YTS), şuç işlemek, planlamak, terör eylemine katılmak ya da silahlı çatışmalarla bağlantılı olanlar dahil terör eğitimi almak veya vermek için kendi yaşadığı ya da vatandaşı olduğu bir ülkeden başka bir ülkeye seyahat eden bireylerdir.
3) Bu karar, özellikle IŞİD, El Nusra Cephesi ve El Kaide ile ilişkili diğer gruplara katılan YTS’lerle ilgili kayglıdır.
4) Bu karar, insan hakları ve temel özgürlüklere saygı gösterirken, diğerlerini terör eylemine kışkırtmak için internetin kullanımından kaygılıdır ve teröristlerin terör eylemlerine destek için teknolojiyi kullanmalarına engel olunması ihtiyacının altını çizer.
5) Bu karar, Küresel Terörle Mücadele Forumu’nun son kabul ettiği, YTS tehdidine karşı cevap vermek için önerilen uygulamalar ve INTERPOL ile diğer BM kurumları dahil uluslararası örgütlerin çalışmalarını dikkate alır.
6) Bu karar, (ülkelerden) YTS’lerin silahsızlandırılmalarını ve tüm silahlı ihtilaflara katılmalarının, terör eylemlerinin kesilmesini ister.
7) Bu karar, BM listesine giren teröristlerin belirlenmesi için ülkelere kendi havayollarına önceden yolcu bilgisi sağlama zorunluluğu getirmesi çağrısında bulunur.
8) Bu karar, ülkelere YTS’lerin militan haline getirilmelerini, organize edilmelerini, taşınmalarını ve ekipmana kavuşturulmalarını, seyahatlarinin finanse edilmelerini ve eylemlerini önleme zorunluluğu getirir.
9) Bu karar, ülkelere şu kişi ve konularda kovuşturma yapmaya izin veren yasalar bulundurma zorunluluğu getirir: * Terörizm amaçlı olarak kendi topraklarında seyahat eden kendi vatandaşları ve diğerleri. * YTS’lerin seyhatlerini finanse etmek için kullanılacağı bilgisiyle kendi vatandaşlarının kendi topraklarında para toplaması ya da buna hazırlık yapılması. * Bu türden bir seyahata kendi topraklarında kasten aracılık eden kurumlar ya da bunu kolaylaştıran kendi vatandaşları.
10) Bu karar, ülkelere terörizm amaçlı seyahat ettiğine inanılan bireylerin girişleri ya da transit geçmelerini önleme zorunluluğu getirir.
11) Bu karar, YTS’lerin seyahatini önlemek için ileri ölçüde bilgi paylaşımı dahil, ülkelere uluslararası ve bölgesel işbirliği çağrısı yapar.
12) Bu karar, ülkelerin terörizm bağlantılı kriminal soruşturmalarda işbirliği ile ilgili mevcut yükümlülüklerine uyma ihtiyacının altını çizer.
13) Bu karar, INTERPOL’ü YTS tehdidine karşı cevap vermede çabalarını yoğunlaştırması için teşvik eder.
14) Bu karar, ülkelere YTS tehdidini ele almak için kapasite oluşturma konusunda birbirlerine yardım etme çağrısında bulunur.
15) Bu karar, YTS tehdidine cevap vermede şiddet içeren aşırılığa karşı koymanın ana unsur olduğunun altını çizer.
16) Bu karar, devletlere şiddet içeren aşırılığa karşı koyma çabalarını ilerletme ve ilgili yerel gruplarla iletişim kurup, sivil toplumun kaygı taşıyan zümrelerini güçlendirip, YTS kazandırmaya karşı koymak için yaklaşımlar üreterek toplumlarında terörizme yönelik radikalleşme riskini azaltmak konusunda adımlar atma çağrısı yapar.
17) Bu karar, YTS tehdidine odaklanılması, uluslararası toplumun bu karara uyum göstermesini değerlendirmesi ve bunu mevzuatına eklemek için yardım ihtiyacı olan ülkelere yardım hedeflemesi için BM’nin terörle mücadele organlarını yönlendirir.
18) Bu karar, YTS fenomeni ve bu tehdide cevap vermede ilerlenmesi konusunda önerilen eylemlerin kapsamlı değerlendirmesi için 180 gün içinde BM’den bir rapor ister.