Türkiye, Libya’da arabulucu

MUAMMER Kaddafi’nin 2011 yılında devrilmesinin ardından iktidar kavgasının bitmediği Libya’ya Türkiye ‘Özel Temsilci’ yolladı. Cumhurbaşkanı ve Hükümetin Özel Temsilcisi sıfatıyla giden Emrullah İşler, hem geçen Ağustos ayında başkent Trablus’tan çekilmeye zorlanan seçilmiş Başbakan Abdullah el Sani, hem de onu gitmeye zorlayan ve uluslararası toplumun tanımadığı, kendisini Başbakan ilan eden Ömer el Hassi ile görüştü. Temaslarının ardından açıklama yapan İşler, “Diyalog sürecine katkıda bulunmaya hazırız. Libya’ya yurtdışından yapılan askeri müdahaleler ülkeye büyük zarar vermektedir” dedi. Ülkede biri Trablus diğeri Tobruk’ta olmak üzere iki hükümet faaliyet gösteriyor.

İç savaş tehdidi

Ağustos ayında Trablus’tan çekilmek zorunda kalan uluslararası toplumun Başbakan olarak tanıdığı El Sani ile Tobruk’ta görüşen İşler, sonrasında Trablus’taki Libya Ulusal Kurtuluş Hükümeti Başbakanı Ömer el Hassi ile bir araya geldi. Görüşme tam da Tobruk’taki Sani Hükümeti’nin kendisine bağlı silahlı güçlere başkent Trablus’a ilerleme emri verdiği bir döneme denk geldi. Seçilmiş El Sani hükümeti, Trablus’taki halka da sivil itaatsizlik çağrısında bulundu. İşler, Trablus’ta uluslararası toplumun tanımadığı İhvan destekli Başbakan Hassi ile ilk üst düzey temasta bulunan kişi oldu.

Katkıya hazırız

Ziyaret sonrasında Ankara Esenboğa Havalimanı’nda bir açıklama yapan Emrullah İşler, Libya’da siyasi bir kriz yaşandığını ve söz konusu krizin diyalog ve müzakerelerle çözülebileceğini vurgulayarak şunları söyledi: “BM Genel Sekreteri Özel Temsilcisi Bernardino Lenon’un başlattığı diyalog sürecini destekliyoruz. Diyalog sürecinin daha kapsayıcı şekilde ilerlemesini temenni ediyoruz. Taraflar arasındaki siyasi ve hukuki görüş ayrılığının da diyalogla giderilebileceğini ümit ediyoruz. Diyaloga katkıda bulunmaya hazırız.”

İki hükümetli ülke

Kaddafi’nin devrildiği 2011 yılından bu yana gerilim dinmedi. Eski generallerden Halife Hafter geçen mayıs ayında “Asalet Operasyonu” adı altında isyan etmişti. Ağustos ayında ise Misrata’dan gelen ve Fecr-i Libya adı altında birleşen İslamcı silahlı gruplar başkent Trablus’u ele geçirmişti. Ömer el Hasi yeni başbakan ilan edilirken uluslararası topluluğun tanıdığı Başbakan El Thani’nin liderliğindeki hükümet doğudaki Tobruk kentine çekilmişti.