Trump'ın toprak hırsı: 'Kışkırtıcı tavrı geri döndü'
Güncelleme Tarihi:
ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump, henüz resmi olarak göreve başlamadı ancak yaptığı açıklamalarla tepki çekti. Trump'ın, Panama Kanalı, Kanada, Grönland hakkında yaptığı kışkırtıcı açıklamalara yanıtlar gecikmedi. Öte yandan Trump, ABD'nin genişlemesi üzerine açıklamalar yapmasının yanı sıra Meksika Körfezi'nin adını “Amerika Körfezi” olarak değiştirmek istemesi dikkat çekti.
ABD'de, Demokratlara karşı kazandığı zaferle 47. başkan seçilen Donald Trump, resmi olarak göreve başlamasa da dünya gazetelerinin odağı haline geldi.
AFP'de yer alan habere göre, kışkırtıcı tavrı geri dönen Trump, tepki çeken Kanada, Panama Kanalı ve Grönland açıklamaları ile gözdağı vermekten kaçınmadı ancak ayrıntılara da girmedi.
Florida'daki Mar-a-Lago malikanesinde düzenlediği basın toplantısında Trump, Grönland ve Panama Kanalı'nı elde etmek için askeri ya da ekonomik baskı kullanmayı göz ardı etmeyeceğini söyledi ve Kanada'yı dize getirme yemini etti.
"DEVREDİLMESİ HATAYDI"
Panama Kanalı'nın kullanım ücretini aşırı yüksek bulduğunu ifade eden Trump, kanalın düzgün şekilde yönetilmemesi durumunda ABD'ye geri verilmesini talep edeceklerini söyledi.
Eski ABD Başkanı Jimmy Carter'ın, kanalın yönetimini Panama'ya devretmesini "hata" olarak tanımlayan Trump, kanalın "başkalarının yararına değil" iki ülke arasındaki işbirliğinin simgesi olarak Panama'ya verildiğini kaydetti.
Trump, ABD tarafından inşa edilen ve 25 yıl önce Orta Amerika ülkesi Panamaya devredilen kanal konusunda “ülkemiz için hayati önem taşıyor" ifadesini kullandı.
ABD ordusu için inşa edildiğini ancak kanalın bugün Çin tarafından işletildiğini savunan Trump, "Panama Kanalı ülkemiz için hayati önem taşıyor. Biz, Panama Kanalı'nı Panama'ya verdik ancak bugün Çin tarafından işletiliyor. Biz bunu Çin'e vermedik. Panama verdiğimiz hediyeyi kötüye kullandı" diye konuştu.
Trump ayrıca, Panama Kanalı'nın ABD'nin kontrolüne geçmesi için orduyu devreye sokabileceğini ima etti.
PANAMA'DAN YANIT GECİKMEDİ
Panama Dışişleri Bakanı Javier Martinez-Acha, Trump'ın Panama Kanalı'nı kontrol edebilmek için gerekirse asker kullanabileceği yönündeki imasına, "Panama Kanalı, geri dönüşü olmayan bir fetih" sözleriyle yanıt verdi.
Panama Kanalı'nın ülkesinin tam egemenlik mücadelesinin bir parçası olduğunu belirten Dışişleri Bakanı Javier Martinez-Acha, Panama Devlet Başkanı Jose Raul Mulino'nun sözlerini hatırlattı.
Acha, "Kanalımızın egemenliği müzakere edilemez. Kanalı kontrol eden tek güç Panama'dır ve öyle olmaya devam edecektir" dedi.
Acha, Trump'ın göreve başlamasından sonra iki ülke arasındaki ilişkilerin resmi, olağan ve ilgili kanallar aracılığıyla sağlanacağını belirtti.
Acha, Panama Kanalı'nın "pazarlık edilmemesi koşuluyla" ülkesinin diyaloğa her zaman açık olduğunu yineleyerek, "Kanalımız, insanlığa ve ticarete hizmet etme misyonuna sahiptir. Bu, Panamalıların dünyaya sunduğu en büyük değerlerden biridir. Ayrıca, uluslararası topluma, herhangi bir çatışmaya taraf olmayacağımızın veya aktif bir şekilde dahil olmayacağımızın garantisini veririz" değerlendirmesinde bulundu.
Panama Devlet Başkanı Mulino ise Trump'a yanıt olarak, "Vatandaşlarım, başkan olarak şunu kesin bir dille ifade etmek isterim ki, Panama Kanalı ve ona bağlı tüm alanlar, her metrekaresiyle Panama'ya aittir. Ülkemizin egemenliği ve bağımsızlığı pazarlık konusu değildir. Panama Kanalı Panama'ya ait ve öyle kalacak." ifadelerini kullanmıştı.
2019'DA DA GRÖNLAND'I "SATIN ALMAYI" TEKLİF ETMİŞTİ
Trump'ın, kontrol edebilmek için gerekirse asker kullanabileceğini ima ettiği bir başka bölge ise Grönland oldu.
Danimarka'ya bağlı özerk bölge Grönland'ın mülkiyeti ve kontrolünün "mutlak bir zorunluluk" olduğunu savunan Trump, Grönland'ın ABD kontrolünde olması gerektiği paylaşımı yaptı.
Truth Social hesabındaki paylaşımında Trump, "Ulusal güvenlik ve dünya genelinde özgürlük için ABD, Grönland'ın mülkiyeti ve kontrolünün mutlak bir zorunluluk olduğunu düşünüyor" ifadesine yer verdi.
Trump, yıllar içerisinde Rusya, Çin ve ABD'nin nüfuz mücadelesi verdiği bir bölge haline gelen Grönland'ı 2019 yılında satın almayı teklif etse de bu teklif, Danimarka Başbakanı Frederiksen tarafından "saçma" olarak nitelendirilerek reddedildi.
"GRÖNLAND, GRÖNLANDLILARA AİTTİR"
Trump’ın Grönland hakkındaki tepki çeken açıklamalarının ardından oğlu Donald Trump Jr., Grönland'ın başkenti Nuuk’a "Trump Force One” adlı özel uçağıyla indi. Tepki çeken ziyaretine ilişkin Trump Jr., "Bu sadece uzun zamandır planladığım kişisel bir gezi" dedi.
Trump'ın oğlunun ziyaretinden kısa bir süre sonra Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Trump'ın Grönland'a dair açıklamalarına ilişkin devlet televizyonu TV2'ye konuştu.
Frederiksen, ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın, "Grönland'ın ABD kontrolünde olması gerektiği" yönündeki açıklamalarına ilişkin, hükümetinin ve kendisinin bakış açısının net olduğunu belirterek, "Grönland'ın geleceği Grönland'da belirlenecektir. Grönland, Grönlandlılara aittir" yanıtını verdi.
Grönland Başbakanı Mute Bourup Egede'nin "Biz satılık değiliz ve asla olmayacağız" sözlerini hatırlatan Frederiksen, "Egede, bu konuda çok net" dedi.
Bir yandan "ABD'nin Grönland'a olan ilgisinin artmasından dolayı gerçekten mutlu" olduğunu söyleyen Frederiksen, "Ancak elbette bunun, Grönlandlıların geleceklerine kendilerinin karar vereceği bir şekilde gerçekleşmesi önemlidir" ifadesini kullandı.
Trump, Panama Kanalı ile Grönland'ı kontrol edebilmek için gerekirse asker kullanabileceğini ima ederek, "Bu ikisi hakkında size güvence veremem. Belki bir şeyler yapmamız gerekebilir. Ekonomik güvenliğimiz için bunlara ihtiyacımız var" demişti.
SKANDAL KANADA PAYLAŞIMI
Trump, Kanada'nın ABD'ye 51. eyalet olarak dahil olması gerektiğini savunarak, "Biz onlardan daha fazlasına sahibiz ve onların hiçbir şeyine ihtiyacımız yok. Dolayısıyla neden Kanada'yı korumak için yılda 200 milyar dolar kaybediyoruz?" dedi.
Kanadalıların da ABD'nin parçası olmayı istediğini iddia eden Trump ayrıca Trudeau için de defalarca "vali" ifadesini kullandı.
Trump, Kanada Başbakanı Justin Trudeau'nun istifa etmesinin arka planında, ABD'nin daha fazla Kanada'yı destekleyemeyeceği olduğunu öne sürdü.
Trudeau'nun istifasını açıklamasının iki gün sonra Trump, Kanada'yı ABD'nin parçası olarak gösteren harita paylaştı.
Uzun süredir Kanada'nın ABD'nin bir parçası olması gerektiğini savunan Trump'ın paylaşımında, Kanada'yı ABD'nin 51. eyaleti olarak ve ABD ile tek bir ülke olarak gösterdi.
Ukrayna savaşı Trump’ı zorlamaya başladıTRUDEAU'DAN HARİTA PAYLAŞIMINA TEPKİ
İstifa edeceğini açıklayan Kanada Başbakanı Justin Trudeau, X sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Trump'ın Kanada'nın ABD'ye katılması yönündeki açıklamalarına yanıt verdi.
Kanada'nın ABD'ye katılmasının "en ufak bir ihtimali olmadığını" belirten Trudeau, iki ülkenin en büyük ticaret ve güvenlik ortağı olarak yıllarıdır birbirlerine fayda sağladığını vurguladı.
"AMERİKA KÖRFEZİ"
Öte yanda Trump, ABD'nin güneyindeki Meksika'ya ilişkin dikkat çeken açıklamada bulundu.
Trump, Meksika-ABD sınırını "yapay olarak çizilmiş bir çizgi olarak nitelendirdi ve Meksika Körfezi'nin adını “Amerika Körfezi” olarak değiştirme sözü verdi.
