Trump'a fren: Seçmen sarı kart gösterdi

İktidardaki Cumhuriyetçi Parti, 8 yıl aradan sonra yasama organı Kongre’nin alt kanadı olan Temsilciler Meclisi’nde üstünlüğü Demokratlara kaptırdı. Ancak üst kanat Senato’da ise Cumhuriyetçiler üstünlüklerini korudu. Amerikan CNN’in derlediği son verilere göre, Demokratlar, Temsilciler Meclisi’nde 222 sandalyeye ulaşırken, Cumhuriyetçiler 199 sandalyede kaldı. Senato’da ise Cumhuriyetçiler 51, Demokratlar ise 46 üyeye ulaştı. Araseçimlerden önce Temsilciler Meclisi’nde Cumhuriyetçilerin 235 üyesi, Demokratların 193 üyesi vardı. Senato’da ise Cumhuriyetçiler yine 51 sandalyeye sahipti. Kongre araseçimlerinin yanı sıra 36 eyalette valilik seçimleri de yapıldı. Demokrat’lar, Ohio, Florida gibi kritik eyaletleri Cumhuriyetçilerden alamadı.

TWITTER’DA KENDİNİ ÖVDÜ

Seçim sonuçlarının belli olmaya başlamasının ardından Trump, önceki akşam Twitter’dan “Muhteşem bir başarı. Hepinize teşekkürler” diye yazdı, araseçimin ardından dünkü ilk basın toplantısında da, sonuçları “büyük zafer” olarak nitelendirdi. ABD lideri, Cumhuriyetçilerin Senato’daki çoğunluğunu geliştirerek tarihe meydan okuduğunu ve Temsilciler Meclisi’nde de beklentileri aştıklarını söyledi. Trump, kendi politika ve prensiplerini benimseyen Cumhuriyetçi adayların seçimi kazandığını, benimsemeyenlerin ise başarısız olduğunu savundu.

ZEYTİN DALI UZATTI AMA...

Demokratlarla işbirliği mesajları veren Donald Trump, “Temsilciler Meclisi’nde Demokratlardan en az 10 oya ihtiyacımız var, o yüzden Demokratlarla birlik olmak zorundayız... Partizanlığı bir kenara bırakıp Amerikan mucizesinin devamını sağlamalıyız” ifadelerini kullandı. Zeytin dalı uzattığı Demokratları kendisine yönelik soruşturmalarla ilgili ise uyaran Trump, “Artık bu soruşturmadan bıktım, herkes yıldı diye düşünüyorum. Birlik olmalıyız. Onlar uzun süredir bizi soruşturuyorlar. Ben bu oyunda onlardan daha iyiyim. Ben de onlara bakacak olursam bir şeyler bulurum. Biz de aynısını yaparsak bir yere varamayız” dedi.

PELOSİ’YE AÇIK DESTEK

ABD Başkanı Trump’ın basın toplantısında ‘Meclis Başkanı Pelosi’ olarak andığı ve “Temsilciler Meclisi Başkanı seçilmeyi hak ediyor. Eğer Demokratlar zorluk çıkarırsa, Cumhuriyetçi oylarından destek vereceğiz” dediği mevcut azınlık lideri Nancy Pelosi ise ilk açıklamasında, “Bu seçimler Anayasa’ya uygun kontrollerin yeniden inşası için önemli. Yeterince bölünme yaşadık. Amerikalılar barış istiyor” dedi. Dün düzenlediği basın toplantısında da Pelosi, daha düşük tedavi maliyetleri, altyapı çalışmaları, yolsuzluğun ortadan kaldırılması ve iki partinin uzlaşması gibi öncelikleri sıraladı.

TRUMP’LA ÇALIŞMA SÖZÜ

ABD’lilerin değişim istediğini vurgulayan Pelosi, Temsilciler Meclisi Başkanlığı’na seçileceğinden emin olduğunu ifade etti. Trump’ın sözlerine ilişkin “Bu ne yaptığınızla ilgili değil, ne yapabileceğinizle ilgili bir durum” diyen Pelosi, “Birleştirmek, müzakere etmek için en iyi kişi olduğumu düşünüyorum” yorumunda bulundu.” 78 yaşındaki tecrübeli siyasetçi, Başkan Trump’la birlikte çalışacağını da sözlerine ekledi.

SEÇMEN SARI KART GÖSTERDİ

Hareket alanı kısıtlanır: ABD Kongresi araseçimlerinde üst kanat Senato’daki sonuç ABD Başkanı Trump’ın yüzünü güldürürken, alt kanat Temsilciler Meclisi’nde çoğunluk Demokrat Parti’ye geçti. Trump sonucu ‘muhteşem başarı’ diye nitelerken, siyasi gözlemciler ABD Başkanı’nın hareket alanının kısıtlanabileceğine dikkat çekiyor.

Seçimlerde kadın rekoru: Daha fazla kadın seçmen sandığa giderken çok sayıda kadın aday da Kongre’ye seçildi. Temsilciler Meclisi’nde kadın üye sayısı 100’ü geçebilir. Öte yandan Amerikan Kongresi’ne ilk kez iki Müslüman kadın Temsilciler Meclisi üyesi olarak dahil oldu. Bu vekillerden biri Somalili göçmen Ilhan Omar (36), diğeri Filistin asıllı Rashida Tlaib (42).

�

KADIN HAREKETİ KONGRE’DE

DEMOKRATLAR, tahmin edildiği gibi cinsel taciz karşıtı “me too” (ben de) hareketinin ve hakkındaki tecavüz iddialarına rağmen Brett Kavanaugh’un Yüksek Mahkeme üyesi olarak seçilmesine yönelik tepkinin ülke genelinde seçmende yarattığı enerjiyi araseçimlerin dinamosu olarak kullanmayı başardı. 2018 seçimlerinde ABD tarihinde ilk kez 100’den fazla kadının Temsilciler Meclisi’ne girmesi öngörülüyor.

İLK MÜSLÜMAN KADIN ÜYELER

Somalili göçmen Ilhan Omar (36) ve Filistinli asıllı olan Rashida Tlaib (42), Temsilciler Meclisi’ne seçilen ilk Müslüman kadınlar oldu. 14 çocuklu bir ailenin en büyüğü olan Tlaib, “Bu sonucu elde etmek için yıllarca uğraştım. Filistinli Müslüman bir kadın olarak zafer kazanmak gurur verici” dedi.

Sekiz yaşındayken Somali’deki iç savaştan kaçan Omar ve ailesi, Kenya’da bir kampta yaşadıkları dört yılın ardından 1997’de Minnesota’ya yerleşmişler. Kongre’nin ilk başörtülü üyesi olan Omar, “Minnesota soğuktur ama insanlarının kalpleri bir o kadar sıcaktır. Bu insanlar yalnızca mültecilere sahip çıkmıyor aynı zamanda onları Washington’a gönderiyor” dedi.

EN GENÇ KADIN VEKİL

Demokrat Parti’nin yükselen yıldızları arasında olan Alexandria Ocasio-Cortez (29), en genç kadın vekil oldu. Porto Rikolu bir aileden gelen Cortez, temizlik görevlisi bir anne ile 40’lı yaşlarında ölen bir babanın kızı. Kansas’tan Sharice Davids ve New Mexico’dan Deb Haaland, meclise seçilen ilk yerli kadınlar oldu. Kendini ‘lezbiyen’ olarak tanımlayan Davids, aynı zamanda Kansas’tan Kongre’ye giren ilk deklare eşcinsel oldu.

REFERANDUM GİBİ OLDU

Amerikan seçmeni 2018 araseçimlerini Başkan Trump için adeta bir referandum olarak gördüğünü de teyit etti. Oy kullananların yüzde 38’i Trump’a karşı çıkmak için sandığa gittiğini söylerken, yüzde 54’ü Trump’ı başkan olarak onaylamadığını bildirdi. Trump’a yönelik tepki nedeniyle sandıklara koşan Demokratlar sayesinde 2018 araseçimleri ABD siyasi tarihinin en yüksek katılımlı seçimlerinden biri oldu. 2014 araseçimlerinde katılım yüzde 36.4 olmuştu, bu seçimlerde yüzde 50’nin üzerine çıkabileceği belirtiliyor. Reuters/Ipsos anketine göre, Demokratlara daha çok kadınlar, gençler ve Hispanikler oy verdi. Sandığa giden seçmenin yüzde 52’sini oluşturan kadınların yüzde 55’i Demokratları desteklediğini belirtti.

BASINLA KAVGAYA DEVAM

Yaklaşık 90 dakika süren ilk basın toplantısında Trump, habercilerle gerilim yaşadı. Göçmenlere yönelik tutumuyla ilgili soru soran CNN muhabiri Jim Acosta’ya yönelik “kaba, korkunç bir insan” ifadelerini kullanırken, meslektaşını savunan NBC muhabiri Peter Alexander’a ise “Dürüst olmak gerekirse, senin de hayranın değilim, otur yerine” dedi.

Yaklaşık 90 dakika süren ilk basın toplantısında Trump, habercilerle gerilim yaşadı. Göçmenlere yönelik tutumuyla ilgili soru soran CNN muhabiri Jim Acosta’ya yönelik “kaba, korkunç bir insan” ifadelerini kullanırken, meslektaşını savunan NBC muhabiri Peter Alexander’a ise “Dürüst olmak gerekirse, senin de hayranın değilim, otur yerine” dedi.

Bu seçimlerle birlikte yasama ve yürütmenin tamamen Cumhuriyetçilerin kontrolünde olduğu iki yıllık dönem sona erdi. Demokratlar, meclisteki çoğunluğu Trump’ın dış politika da dahil kritik dosyalarda başına buyruk kararlarını engellemek için kullanacak. Demokratların, mecliste soruşturma başlatma yetkisini de kullanarak Kongre Özel Savcısı Robert Mueller’in 2016 başkanlık seçimlerinde Rusya ile Trump kampanyası arasındaki bağlantı iddialarını soruşturmasını derinleştirme yoluna gideceğine de kesin gözüyle bakılıyor.

TİKAD’DAN MÜSLÜMAN VEKİLLERE TEBRİK MESAJI

Türkiye İş Kadınları Derneği (TİKAD), resmi Twitter hesabından “ABD’de Michigan eyaletinden seçimlere giren Filistin asıllı Rashida Tlaib ve Minnesota eyaletinden seçimlere giren Somali asıllı Ilhan Omar yarışı kazanarak Temsilciler Meclisi’ne giren ilk Müslüman kadın üyeler oldu. Kendilerini tebrik ediyor, gurur duyuyoruz” mesajını paylaştı.

DEMOKRATLARIN YENİ YÜKSELEN YILDIZI MI

KONGRE araseçimlerinin en dikkat çeken yarışlarından biri Teksas’ta senatörlük yarışı oldu. Her ne kadar Cumhuriyetçi Senatör Ted Cruz yeniden seçilse de eski bir punk olan Demokrat rakibi Beto O’Rourke (46), 2020 ABD Başkanlık seçimleri için yeni yüzler arayışında olan Demokratlara umut oldu.

AZ FARKLA KAYBETTİ

O’Rourke, geleneksel olarak Cumhuriyetçilerin güçlü olduğu Güney eyaleti Teksas’taki yarışta yüzde 48.3 oy aldı. Deneyimli rakibi Cruz’un oyu ise yüzde 51 oldu. 2020’ye dönük adaylık tahminleri arasında 6 Kasım seçimlerinde Senato yarışını kolaylıkla kazanan iki Demokrat kadın siyasetçinin ismi de geçiyor. New Yorklu Kirsten Gillibrand ile Minnesota’lı Amy Klobuchar kampanyalarına topladıkları yüksek bağış miktarlarıyla dikkat çekmişti.

ABD MECLİSİ’NDE PELOSİ ETKİSİ

Temsilciler Meclisi’nin Demokratların eline geçmesi, çoğunluk liderliğine de yeniden Californialı deneyimli siyasetçi Nancy Pelosi’nin (72) seçilmesi olasılığını gündeme getirdi. 2007-2011 arası Meclis Başkanı olarak da görev yapan Pelosi, başta Ermeni lobisi olmak üzere Türkiye karşıtı grupların yasa ve diğer girişimlerine destek vermiş ve Ankara-Washington arasında gerilimin merkezini oluşturmuştu. Kongre’nin, Türkiye’nin S-400 silah sistemlerini Rusya’dan satın alması ve ABD misyonlarında çalışan Türk yerel görevlilerinin tutukluluğu gibi konulara ilgisi düşünüldüğünde Nancy Pelosi’nin olumsuz bir etki yaratabileceği kaydediliyor.  (Serkan DEMİRTAŞ/ANKARA)

AB SOLUNDAN İKİ İLGİNÇ YORUM

AB’den ABD’deki araseçimlere ilişkin en dikkat çeken mesajlar siyasetin sol yelpazesinden geldi. Mayısta yapılacak Avrupa seçimlerinde merkez solun adayı olan AB Komisyonu Birinci Başkan Yardımcısı Frans Timmermans, Demokratların kazanımlarını başarı olarak niteledi. Timmermans, sosyal medya mesajında, “Korkuya karşı umudu, kabalığa karşı inceliği, ırkçılığa karşı kaynaştırmayı, ayrımcılığa karşı eşitliği seçen ABD’deki seçmenlerden esinlendim. Değerleri için ayağa kalktılar. Biz de aynısını yapacağız” ifadelerini kullandı.

Sol eğilimli üyelerden AB Komisyonu Ekonomik ve Mali İşlerden Sorumlu Üyesi Pierre Moscovici de Trump’ın araseçimlerden çıkan sonucu ‘şahane bir zafer’ olarak nitelediği sosyal medya mesajına atıfta bulundu. Moscovici “Güçlü Cumhuriyetçi dalaverelerine rağmen Demokratlar sekiz yılda ilk kez Temsilciler Meclisi’ni kazandı. Trump haklı. Bu akşamki şahane başarı” dedi. (Güven ÖZALP / BRÜKSEL)