‘Tropik Trump’ neden kazandı?
Güncelleme Tarihi:
Brezilya seçimlerini Sosyal Liberal Parti’nin adayı eski yüzbaşı Jair Bolsonaro (64), yüzde 55.2 oy alarak kazandı. 1991 yılında ilk kez Brezilya Kongresi’ne adım atan Bolsonaro, mecliste marjinal çıkışlar yapan ana akım siyasetin ciddiye almadığı bir isimdi.
Aşırı sağcı Jair Bolsonaro, ‘korkulan’ seçim zaferinin ardından ‘İncil ve anayasaya göre ülkeyi yöneteceğini’ belirterek “Sosyalizm, komünizm, populizm ve aşırı solla flört etmeyi sürdüremeyiz. Sosyal demokrat ekonomik sistemi değiştireceğiz. Düşük büyümeye, vergilere ve yüksek faize mahkûm hale geldik” ifadesini kullandı. 1964-85 yılları arasındaki askeri yönetimi her fırsatta anan, 7 dönemdir Kongre’de bulunan Bolsonaro’nun ‘neden 2018’ yılında böylesi bir çıkış yaptığı 4 madde altında inceleniyor.
Suç oranı: Brezilya her zaman suç oranının yüksek olduğu bilinen bir ülkeydi ancak 2017’de ülkede tecavüz ve cinayet vakalarında ‘rekor’ seviyelere ulaşıldı. Bolsonara, seçmene, polise daha fazla yetki vermeyi vaadetti.
Yolsuzluk: Brezilya, 2014-2017 arasında yolsuzluk skandallarıyla çalkalandı. 2003’te devlet başkanlığına gelen İşçi Partili Lula da Silva, yolsuzluktan hapiste, yerine gelen Dilma Rousseff ise bütçe açığını gizlediği için görevden alındı. 1991 yılından beri Kongre’de olan Bolsonaro ise ‘dürüst politikacı’ imajını korumayı bildi; diğer adaylar arasında yolsuzluğa bulaşmayacak bir izlenim verdi.
Bıçaklanması: Bolsanora, rakipleri büyük bütçelerle kapsamlı etkinlikler düzenlerken seçim kampanyasını ağırlıklı olarak sosyal medya üzerinden yürüttü. 6 Eylül’de Juiz de Fora kasabasında bıçaklanması seçim kampanyasını hasta yatağından devam ettirmesine engel olmadı. Bolsonaro’yu bıçaklayan zanlı “Ben Tanrı’nın görevini yerine getirdim” dese de Bolsonaro bu işte siyasi kazanç elde etmesini iyi bildi. Hasta yatağından çektiği bir videoda, “Kendimi bu tip bir olay için hep hazırladım çünkü bu işler riskli. Brezilya her şeyin, Tanrı herkesin üstünde” diye halka seslendi.
Evanjelistlerin desteği: Dünyanın en fazla Katolik nüfusa sahip ülkesi Brezilya’da 1980’de nüfusun yüzde 6.6’sı Evanjelist olduğunu söylerken, bu rakam 2010’da yüzde 22’ye fırladı. Yoksul bölgelerde faaliyete girişen Evanjelist pastörler, bu grubun Brezilya siyasetinde karar alıcı konuma gelmesini sağladı. Son anketler, 2018’de nüfusun yüzde 29’unu oluşturan Evanjelistlerin yüzde 61’inin Bolsonaro’ya oy vereceğini ortaya koymuştu.
TARTIŞMALI ÇIKIŞLAR YAPTI
Trump hayranı olan, hatta çıkışları nedeniyle Amerikan liderine benzetilen, bu nedenle de ‘Tropiklerin Trump’ı diye anılan Bolsonaro şimdiye kadar birçok tartışmalı açıklama yaptı.
Muhalif bir kadın vekile “Tecavüz etmeye bile değmezsin” diye çıkıştı. “Oğullarımın eşcinsel olduğunu göreceğime öleyim daha iyi” dedi.
Bolsonaro, polise suçlulara işkence yetkisi verilmesini şu sözlerle savundu: “Örneğin iki tane küçük kızınız var ve kaçırıldı, mafya size birinin kulağını, birinin de parmağını gönderdi. Polis bu mafyadan bilgi almak için işkence mi yapmalı yoksa onun susma hakkını kullanması için izin mi vermeli?”