Tito'nun karısı 24 yıl sonra serbest

Yugoslavya'nın kurucusu Jozip Broz Tito'nun 24 yıl önce kendi elleriyle ev hapsine gönderdiği ve aradan geçen zaman içinde tüm dünyanın unuttuğu Tito'nun dul eşi Jovanka Broz dün nihayet özgürlüğüne kavuştu.

Başkent Belgrad'ın merkezinde, Tito'nun ‘‘Beyaz Sarayı’’ olarak bilinen kale gibi villasında çeyrek asır geçiren Jovanka bu duvarların içine kapatıldığında 50 yaşında idi. Her hafta pazartesi günü gözetim altında sadece kocasının mezarını ziyaretine izin verilen Jovanka'nın ev hapsine alınması emrini ölümüne 3 yıl kala 1977'de veren Tito'nun eşini niçin böyle ağır cezaya çarptırdığı ve b cezanın neden 24 yıl sürdüğü net olarak bilinmiyor. Yugoslavya'daki yeni hükümetin iktidara gelmesiyle reform hareketleri çerçevesinde özgürlüğüne kavuşan Jovanka, kimi söylentilere göre generallerle birlikte kocasına karşı darbe planladığı için ev hapsi cezasına çarptırılmıştı. Diğer bir söylentiye göre ise kocasından çok daha genç olan Jovanka, Tito'y başkalarıyla aldatmaya başladığı için cezalandırılmıştı. Başka söylentiler ise olaya psikolojik açıklama getiriyor. Jovanka'nı akli dengesinin bozulmaya başladığı ve paranoya teşhisi konulduğu belirtiliyor.

Akıl almaz bir rivayete göre de Jovanka, 'Tito'nun gerçek Tito olmadığnı biliyordu'. Tito'nun doktoru Aleksander Matunoviç 1997 yılında yazdığı an kitabında Tito'nun Bolşevik Devrimi sırasında Rusya'da Birinc Dünya Savaşı esiri olarak bulunduğunu ve buradan çok farklı bir insan olara döndüğünü yazmıştı. Tito'nun birçok yakını tarafından memleketi Kumrovat köyünde bile tanınamadığını belirten Matunoviç, 'Tito'nun kişiliği ve hayatı hal bir sır perdesiyle örtülü' demişti.

Neler anlatacağı merakla beklenen Jovanka'nın bu konuda açıklama yapmaktan korktuğunu söyleyen avukatı ve aynı zamanda kuzeni olan Vlada Zivuloviç, ‘‘Jovanka o eve kapatıldığından beri çok ürkek davranıyor. Ev hapsinde geçen yıllarıyla ilgili açıklama yapacağını sanmıyorum’’ dedi.