Tenis dünyası hep bir ağızdan soruyor: Peng Shuai nerede? | 10 SORU 10 CEVAP

Uluslararası spor kamuoyunun gündemi, günlerdir kadın tenisinin yıldızlarından Peng Shuai (Pung Şuay diye okunuyor). Çin'in en tanınmış sporcularından biri olan 35 yaşındaki Peng'un nerede olduğu ve sağlık durumuyla ilgili esrar iki haftadan fazladır geçerliliğini koruyor.

Peng, son olarak 2 Kasım günü yaptığı bir sosyal medya paylaşımıyla Komünist Parti'nin üst düzey isimlerinden birinin kendisine cinsel saldırı düzenlediğini açıkladı. Suçlamaların hedefi olan kişi ise eski Başbakan Yardımcısı Zhang Gaoli'ydi.

Olayın patlak vermesinin ardından önce Peng'un paylaşımı silindi. Ardından Çin'in sansür kuruluşları suçlamalara dair her türlü içeriği kısa süre içinde internetten kaldırdı. Tenisçinin tüm hesapları da erişime kapatıldı.

Çin devlet medyasında önce Peng tarafından kaleme alındığı iddia edilen bir eposta yayımlandı. Ardından da Peng'un Pekin'de gençlere yönelik bir tenis turnuvasında çekildiği belirtilen görüntüleri yayınlandı. Son olarak Uluslararası Olimpiyat Konseyi Başkanı Thomas Bach'ın Peng'la 30 dakikalık bir görüntülü konuşma gerçekleştirdiği açıklandı. Ne var ki uluslararası tenis camiası bu yayınların hakikiliğini sorgulamaya ve kaygı içinde "Peng Shuai nerede?" diye sormaya devam ediyor.

Gözden KaçmasınÜnlü tenisçi Peng ortaya çıktı! En yetkili isimden dikkat çeken açıklamaHaberi Görüntüle

Tenis sporunun öne gelen birçok ismi Çin'e Peng'un sağlığının yerinde olduğunun teyit edilmesi ve cinsel saldırı suçlamalarının soruşturulması için çağrı yapıyor. Son olarak 19 Kasım günü, Kadınlar Tenis Birliği'nin (WTA) Başkanı ve CEO'su Steve Simon, Peng ortaya çıkmaz ve suçlamaların üzerine gidilmezse, Çin'den çekileceklerini açıkladı. Biz de olayın ayrıntılarını kaçıranlar için 10 soruda bir özet hazırladık.

PENG SHUAI KİMDİR?

Çiftlerde iki Grand Slam şampiyonluğu bulunan Peng Shuai, Çin'in en üst düzey tenisçilerinden biri. Hunan eyaletinde doğup büyüyen Peng, 2014 yılında çiftlerde 1 numaralı seri başı olan ilk Çinli tenisçi olarak tarihe geçti.

Peng'un çiftlerdeki şampiyonlukları 2013'te Wimbledon'da, 2014'te ise Fransız Açık'ta yaşandı. 2014'te Amerika Açık'ta tekler kategorisinde de yarı finale yükselen Peng aynı zamanda üç kez olimpiyatlarda ülkesini temsil etti. Toplam 25 turnuva şampiyonluğu bulunan Peng, dünyada kadın tenisçiler sıralamasında 17'nci sırada.

Peng, vatandaşları Li Na ve Zheng Jie ile birlikte ülkesinde tenisin popülaritesinin artmasında en etkili isimlerden biri sayılıyor. Özellikle kadınlar tenisi Çinlilerin en çok ilgi gösterdiği sporlar arasında yer alıyor.

SUÇLAMALARIN HEDEFİNDEKİ İSİM ZHANG GAOLI KİMDİR?

Yukarıda da dediğimiz gibi 75 yaşındaki Zhang Gaoli, Çin Komünist Partisi'nin en nüfuzlu isimlerinden.

Zhang, Devlet Başkanı Xi Jinping'in ilk dönem iktidarında 2012-2017 yılları arasında yedi kişilik Politbüro Daimi Komitesi'nin üyelerinden biriydi. Söz konusu komite Çin'deki en üst düzey lider kadrosu olarak kabul ediliyor.

Zhang, 2018 yılında başbakan yardımcısı mevkiindeyken emekli oldu.

PENG'UN DİLE GETİRDİĞİ SUÇLAMA NE?

Peng, 2 Kasım günü Çin'in Twitter'ı olarak bilinen Weibo üzerinden paylaştığı oldukça uzun mesajda Zhang'i kendisini sekse zorladığını yazdı.

Zhang'e hitaben yazılmış bir açık mektup görünümündeki metinde, Peng, Zhang ile aralarında 10 yılı aşkın süreye yayılmış aralıklı bir ilişki olduğunu öne sürdü. Zhang'le ilk kez Komünist Parti'nin Tianjin şehrindeki şubesinin başkanı olduğu dönemde tanıştığını ve birlikte olduklarını ifade eden Peng, Politbüro Daimi Komitesi'ne seçilen Zhang'in ilişkilerine son verdiğini anlattı.

Peng'un anlattığına göre, Zhang, 2018'de emekli olduktan sonra bir gün kendisine ulaşıp birlikte tenis oynamak için Pekin'e davet etti. Daha sonra Zhang ve eşi Kang Jie, Peng'u yemek yemek için evlerine götürdüler ve Zhang burada Peng'a birlikte olmak için baskı yaptı.

Peng, "O öğleden sonra başta bunu kabul etmedim ve saatlerce ağladım. Ama sonunda teslim oldum. Panik içindeydim ve korkuyordum. 7 yıl öncesinden kalma hislerimle bunu kabul ettim" diye yazdı.

Bunun ardından Zhang'le evlilik dışı bir ilişki yaşadıklarını ifade eden Peng, "çok fazla adaletsizliğe ve hakarete maruz kaldığını" söyledi. Bu paylaşımdan bir hafta önce bir kavga ettiklerini de belirten Peng, Zhang'in kendisiyle görüşmeyi reddettiğini ve ortadan kaybolduğunu anlattı.

Metinde, "Neden benim için geri geldin, beni evine götürdün ve seninle seks yapmaya zorladın? Evet, hiçbir delilim yoktu ve bir delil göstermem imkansızdı" ifadelerini kullanan Peng, Zhang'in ilişkiye dair bir kayıt alacağından her zaman korktuğunu söyledi.

Peng şöyle devam etti: "Ne kadar tiksindiğimi ve kendi kendime kaç kez 'Ben hâlâ insan mıyım?' diye sorduğumu anlatamıyorum. Kendimi yürüyen bir ceset gibi hissediyordum. Her gün rol yapıyordum. Hangisi gerçek bendim?"

Çin dışındaki basın kuruluşları paylaşımın gerçekten Peng tarafından yapılıp yapılmadığını halen teyit edebilmiş değil. Ancak durumun bu yönde olduğuna neredeyse kesin gözüyle bakılıyor.

PAYLAŞIMIN ARDINDAN NELER YAŞANDI?

ABD'de 2017 yılında başlayan #MeToo dalgasının bir uzantısı olarak görülen ve Peng'a destek mesajları yağmasına yol açan bu paylaşımın ardından, Çin'in sansür mekanizmaları harekete geçti.

Akşam 22.00 sularında paylaşılan yazı yarım saat içinde silindi. Yazının kısa süre içinde sosyal medyada ve sohbet gruplarında hızla yayılan ekran görüntüleri de hızla yayından kaldırıldı.

Weibo'da genel tenis gündeminin tartışıldığı bir sayfa yorumlara kapatıldı. Skandalla ilgili en ufak imalar bile silindi. Hatta Çin'in IMDb benzeri dizi ve film değerlendirme sitesi Douban'da "Başbakan ve Ben" isimli bir Kore pembe dizisinin sayfası da kullanıcıların Peng'la ilgili yorumları nedeniyle engellendi.

Peng'un yarım milyondan fazla takipçili onaylanmış Weibo hesabı da o akşamdan beri platform üzerinde yapılan aramalarda çıkmıyor.

O günden sonra Peng dünya basınının önüne çıkmadı ve yerine dair Pekin'de olduğu dışında bir açıklama yapılmadı. Uluslararası medya kuruluşlarının Peng'a ve devlet görevlilerine yönelik yorum taleplerini değerlendiren konseye yaptığı başvurular yanıtsız kaldı.

WTA Başkanı Simon, CNN'e yaptığı açıklamada, Çin Tenis Birliği'nden meslektaşlarıyla düzenli iletişim halinde olduklarını, Peng'un Pekin'de güvende olduğuna dair kendisine garanti verildiğini söyledi. Simon bununla birlikte Peng'a doğrudan ulaşma girişimlerinin başarısız olduğunu da sözlerine ekledi.

PENG'DAN HİÇ İZ YOK MU?

Aslında var ancak bu durum kaygıları yatıştırmak yerine daha da artırıyor. Şöyle ki 17 Kasım günü Çin'in resmi medya kuruluşlarında bir e-posta yayımlandı. Peng tarafından WTA Başkanı Simon'a gönderildiği iddia edilen e-postada tenisçi suçlamaları geri aldığını ve durumunun iyi olduğunu belirtiyordu.

E-posta metninde şu ifadeler yer aldı:

"Merhaba millet, ben Peng Shuai. WTA'in resmi sitesinde yayımlanan son haber, tarafımdan doğrulanmamış ve teyit edilmemiştir ve rızam olmadan yayınlanmıştır. Haberde yer alan bilgi, cinsel saldırı suçlaması dahil, doğru değildir. Kayıp değilim, tehlikede de değilim. Evimde dinleniyorum ve her şey yolunda. Beni önemsediğiniz için tekrar teşekkürler. Eğer WTA benim hakkımda başka haber yayınlayacaksa, lütfen benimle teyit etsin ve rızamla yayınlasın. Profesyonel bir tenisçi olarak hepinize dostluğunuz ve düşünceleriniz için teşekkürler. Gelecekte şans bulabilirsem Çin tenisini yükseltmeyi umuyorum. Umarım Çin tenisi çok daha iyi yerlere gelir. Beni düşündüğünüz için bir kez daha teşekkürler."

E-postanın hakiki olup olmadığı konusunda şüpheleri olduğunu belirterek metni, "bir çeşit düzmece ifade" olarak nitelendiren WTA Başkanı Simon, Çin'in Peng'un güvende olduğuna dair "bağımsız ve doğrulanabilir bir kanıt" sunmasını istedi. Simon açıklamasında şu ifadeleri kullandı: "Bu mesajı yazmaya zorlandı mı ya da birileri onun ağzından mı yazdı bilmiyoruz. Ama bu noktada herhangi bir geçerliliği olduğunu düşünmüyorum ve Peng'la doğrudan konuşma şansı elde edene kadar da rahat edemeyeceğiz."

SON GELİŞMELER NELER?

Bugün sabah saatlerinde yayımlanan bir video da gündeme bomba gibi düştü. Çin'in devlet gazetesi olarak bilinen Global Times'in genel yayın yönetmeni Hu Xijin'in Twitter üzerinden paylaştığı videoda Peng, Pekin'de oynanan bir gençler maçında takdim edilirken görülüyor. Hu videonun Çin'de bugün çekildiğini belirtti ancak bu detay henüz bağımsız kaynaklarca teyit edilebilmiş değil. Videonun Çin'de kullanımı kanunen yasak olan Twitter üzerinden paylaşılmış olması da dikkat çekti.

Peng Shuai showed up at the opening ceremony of a teenager tennis match final in Beijing on Sunday morning. Global Times photo reporter Cui Meng captured her at scene. pic.twitter.com/7wlBcTMgGy

— Hu Xijin 胡锡进 (@HuXijin_GT) November 21, 2021

WTA sözcüsü videoyu "yetersiz" olarak nitelendirdi ve kurumun Peng'un sağlığıyla ilgili endişelerini yatıştırmadığını söyledi. Simon da bir açıklama yaparak, "Peng'u görmek memnuniyet verici olsa da özgür olup olmadığı, herhangi bir zorlama ya da dış müdahale olmadan kendi kararlarını verip veremediği kendi kendine hareket edip edemediği hâlâ kesin değil" dedi.
Simon şöyle devam etti: "En başından beri dediğim gibi Peng Shuai'nin sağlığı ve güvenliğinin yanı sıra cinsel saldırı iddialarının örtbas edildiği yönündeki kaygılarım sürüyor. Ne olması gerektiği konusunda ve Çin'le olan ilişkimizin nasıl bir kavşakta olduğuna dair açık bir mesaj vermiştim."

I confirmed through my own sources today that these photos are indeed Peng Shuai's current state. In the past few days, she stayed in her own home freely and she didn't want to be disturbed. She will show up in public and participate in some activities soon. https://t.co/VGLt6qoOOh

— Hu Xijin 胡锡进 (@HuXijin_GT) November 20, 2021

Bir başka Çinli gazeteci Shen Shiwei de önceki gün Peng'un evinde çekildiği ve WeChat üzerinden "Mutlu hafta sonları" mesajı eşliğinde paylaşıldığı belirtilen 3 kare fotoğrafını tweet'lemişti. Hu Xijin dün de bu tweet'i alıntılayarak, "Kendi kaynaklarımla bu fotoğrafların Peng Shuai'nin şu anki hali olduğunu teyit etmiş bulunuyorum. Birkaç gündür serbest halde evinde ve rahatsız edilmek istemiyor. Yakın zamanda kamuoyu önüne çıkacak ve bazı faaliyetlere katılacak" yazmıştı.

TARAFLAR NE GİBİ YORUMLAR YAPTI?

Çinli yetkililer şu ana kadar Peng'un Zhang hakkındaki suçlamalarına dair bir yorumda bulunmuş değil.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, 17 ve 18 Kasım tarihlerinde gazetecilerin soruları üzerine yaptığı açıklamalarda, konunun "diplomatik bir mesele olmadığını" belirtti ve daha fazla yorum yapmayı reddetti.

Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) konuyla ilgili yorum yapmaktan kaçındı ve "sessiz diplomasi" yürütülmesinin daha doğru olduğunu bildirdi.

#WhereIsPengShuai pic.twitter.com/liJdMzbFLZ

— Stanislas Wawrinka (@stanwawrinka) November 18, 2021

Tenis camiasının birçok önemli ismi de #WhereIsPengShuai (Peng Shuai nerede) etiketli paylaşımlarıyla meslektaşlarının kaybolmasına dikkat çekti. Naomi Osaka, Serena Williams, Stanislas Wawrinka, Novak Djokovic, Billie Jean King ve Chris Evert gibi birçok ünlü tenisçi şoke edici iddiaların soruşturulması için çağrıda bulundu.

Williams, mesajında "Umarım güvendedir ve en yakın zamanda bulunur. Bu konu soruşturulmalı ve sessiz kalmamalıyız. Ona ve ailesine bu inanılmaz zor zamanda sevgilerimi yolluyorum" dedi.

Erkek tenisinden sorumlu Tenis Profesyonelleri Birliği (ATP) ve Uluslararası Tenis Federasyonu (ITF) da benzer açıklamalar yaptı. ITF, Çin Tenis Federasyonu ile temas halinde olduklarını belirtti.

PENG'UN GÜVENDE OLDUĞU KESİNLEŞMEZSE NE OLUR?

Çin makamlarına Peng'un güvende olduğuna dair bir kanıt göstermeleri yönünde yapılan baskılar günden güne yoğunlaşıyor. WTA Başkanı Simon, Peng'un yeri açıklanmadığı takdirde yüz milyonlarca dolarlık kayıp pahasına Çin'den çekilmeyi göze aldıklarını söyledi.

18 Kasım günü CNN'e konuşan Simon, "Bağlantılarımızı koparmaya ve bunun getireceği her türlü sorunla yüzleşmeye hazırız. Çünkü bu durum kesinlikle işten çok daha büyük bir mesele" dedi. (Simon'ın kanala verdiği bu röportajın ardından 19 Kasım günü CNN'in Çin'deki yayını kesildi.)

Tenis Çin'de oldukça büyük bir sektör. Sadece WTA'nin yatırımları 1 milyar doları buluyor. WTA'in Asya-Pasifik şubesi Pekin'de yer alıyor. Dahası Birlik'in WTA Finals turnuvasını 10 yıl boyunca ülkenin güneyinde bulunan Shenzhen şehrinde yapmak için verdiği bir taahhüt de var.

Öte yandan Pekin, startı 4 Şubat'ta verilecek 2022 Kış Olimpiyatları'nın da ev sahibi.

Geçmişte birçok başka kurum, insan hakları ve ifade özgürlüğü gibi konularda Çin makamlarıyla çatışmaya girdi. Ancak hiçbiri WTA'in bu tepkisi kadar kuvvetli olmadı. Çin'i eleştiren sporcular ve şirketler, genelde halkın ve siyasetçilerin tepkisiyle karşılaştı.

CNN'e konuşan dış politika uzmanı Natasha Kassam, WTA'in Çin üzerindeki yaptırımının kuvvetli olduğunu belirterek şunları söyledi:

"Çin'in spor organizasyonlarına müdahale ettiği birçok başka örnekte, herhangi bir meslektaşın ya da takım arkadaşının ortadan kaybolması söz konusu değildi. Bu bambaşka bir seviye. Bu nedenle de WTA sert ve etkili bir tepki gösteriyor ve elindeki gücü kullanmaya çalışıyor."

ÇİN'DE BÖYLE BAŞKA OLAYLAR YAŞANDI MI?

Çin cinsel saldırıya uğrayan kişilerin ayıplandığı ve direnişle karşılaştığı bir toplum. Ancak son yıllarda #MeToo hareketinden cesaret alan birçok kadın yaşadıkları saldırılara dair seslerini yükseltti. New York'ta yaşayan Çinli feminist Lv Pin, CNN'e yaptığı açıklamada, "Peng Shuai'nin konuşmaya karar vermesinin ne kadar önemli olduğunu görmemiz gerek. Çok az insan bunu yapabilecek cesarete sahip çünkü böyle bir açıklama kişinin kendisini ve ailesini tehlikeye atması anlamına geliyor" dedi. Lv, kamuoyunun Peng’a destek olmasında tenisçinin spordaki başarısının etkili olduğunu vurguladı. Lv, "Peng sıra dışı bir kadın, Çin'in gururu. Ama onun gibi kadınlar bile böyle şeyler yaşayabiliyor. Onun en büyük koruması kamuoyunun desteği. Bu yaşananlar Çinli kadınların eşitlik ve bağımsızlık için aşmaları gereken engellerin çokluğunu gösteriyor" dedi.

Çin'de yakın zamanda ses getiren bir başka #MeToo vakası da Zhou Xiaoxuan'a ait. Çin televizyonunun en tanınmış yüzlerinden ve en etkili siyasi figürlerinden biri olan Zhu Jun'u 2014 yılındaki stajı sırasında kendisini taciz etmekle suçlayan Zhou, bu suçlamayı mahkemeye de taşıdı. Eylül ayında sonuçlanan davada mahkeme kanıt yetersizliği nedeniyle Zhu'nun beraatine karar verdi. Ancak bu sonuç, davayı temyize taşıyacağını söyleyen Zhou'nun hem ülkesinde hem de uluslararası kamuoyunda bir sembol haline gelmesine engel olamadı.

DAHA ÖNCE 'KAYBOLANLAR' DA VAR MI?

Çin'de ünlü insanların bir anda ortadan kaybolması da son dönemde sık yaşanan bir durum haline geldi. Son olarak ünlü aktris Zhao Wei (Vicky Zhao olarak da tanınıyor) Eylül ayında bir gecede yok oldu. Sosyal medyadan silinen, oynadığı filmler video sitelerinden kaldırılan Zhao'nun Fransa'da mülk aldığı ve Çin'de bir prodüksiyon stüdyosuna ortak olduğu, bu nedenle hükümetin tepkisini çektiği yazıldı. Ondan önce de vergi kaçakçılığı suçlamasıyla yargılanan aktris Zheng Shuang internetten silinmişti.

Gözden KaçmasınÜlkenin en zengin ve en popüler oyuncularından biriydi... Bir günde yok edildi!Haberi Görüntüle

Bir diğer ünlü aktris Fan Bingbing de 2018 yılında dört aylığına ortadan kaybolmuştu. Daha sonra Fan'ın da vergi kaçakçılığı soruşturması nedeniyle dört ay boyunca gözaltında olduğu ortaya çıkmıştı.

Alibaba'nın kurucusu Jack Ma da bir anda ortadan kaybolan tanınmış Çinlilerden. Ma'nın bir cümlesiyle başlayan tuhaf kaybolma hikayesinin ayrıntılarını aşağıdaki haberimizde okuyabilirsiniz.

Gözden KaçmasınBir anda ortadan kayboldu, Jack Ma'ya ne oldu? Her şeyi değiştiren konuşma...Haberi Görüntüle