Tahliye başladı

SURİYE’nin Halep kentinde aralarında silahlı muhalif grupların da bulunduğu sivillerin çıkışı dün başladı. Suriyeli bir yetkilinin Reuters’e verdiği bilgiye göre ilk konvoy, Halep’in El Amiriye bölgesinden aralarında 200 kadar silahlı muhalifin de bulunduğu 951 kişiyle, İdlib’e doğru hareket etti. Akşam saatlerinde de ikinci konvoy yola çıktı. İlk konvoyun çıkışı esnasında AA’ya göre bir ambülansa Suriye ordusuyla müttefik Şii milisler ateş açarak 4 kişiyi öldürdü. Kızılay Başkanı Kerem Kınık bir haber kanalında “İran destekli Şii milisler Halep’te bir tahliye konvoyuna saldırdı. 4 ölü, 40’ı ağır 500 yaralı var” dedi. İngiliz Reuters, Amerikan AP ve Fransız AFP ajansları ise aynı saldırıda 3 kişinin yaralandığı iddialarını aktardı.

BM: İDLİB’E 10 BİN KİŞİ GİDECEK
Akşam saatlerinde Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Marc Ayrault ile Paris’te ortak basın toplantısı düzenleyen BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, Halep’in doğusunda hala 50 bin sivilin olduğunu söyledi. Bunların 40 binin Suriye ordusunun denetimindeki bölgeye geçmesini beklediklerini belirten De Mistura, kalan 10 bin kişinin silahlı muhalifler ve aileleri olduğunu kaydetti. De Mistura, bu kişilerin de İdlib’e gönderilme işlemlerinin sürdüğünü ifade etti. Suriye devlet televizyonu ise Halep’in doğusundan ‘4 bin militanın aileleriyle birlikte İdlib’e gideceğini’ duyurdu.

Rusya Genelkurmayı’ndan Tümgeneral Viktor Poznikhir ise 18 Ekim’de başlayan Halep operasyonunda düne kadar 3033 militanın gönüllü olarak silah bıraktığını ve bunların bin 524’ünün affedildiğini söyledi. Poznikhir ayrı süreçte doğu Halep’ten ayrılarak ordu kontrolündeki bölgeye geçen sivil sayısının 108 bin olduğunu kaydetti.

50 BİN KİŞİ
Türkiye sınırındaki İdlib ili, Hatay’ın karşısına denk düşüyor. 2015 yılının Mart ayından bu yana, El Kaide’nin Suriye kolu Nusra Cephesi’nin liderliğindeki Fetih Ordusu’nun kontrolünde. Reuters’a konuşan bir Türk yetkili, doğu Halep’ten toplam 50 bin kişinin tahliye edileceğini ve tahliyenin 2-3 gün içinde tamamlanmasının öngörüldüğünü belirtti. Yetkili, “Tüm tahliye işlemlerinin 2-3 gün içinde tamamlanması öngörülüyor. Uygulamada küçük bazı sorunlar çıksa da ilgili taraflarla görüşmeler devam ediyor ve sorunlar aşılıyor. Tahliyelerde herhangi bir problem beklemiyoruz” dedi.

ERDOĞAN: BİN KİŞİ DAHA GELSE ALMAKTA KARARLIYIZ
CUMHUHRBAŞKANI Tayyip Erdoğan Halep’le ilgili olarak “Rejim ve destekçileri tahliyeyi engellemeye çalışıyor, Bu utanç vericidir. Suriye’de bir çözüm isteniyorsa önce Halep’teki durumun kontrol altına alınması şarttır” dedi. Slovenya Cumhurbaşkanı Borut Pahor ile dün Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Erdoğan, Halep konusunda Almanya Başbakanı Angela Merkel, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD Devlet Başkanı Barack Obama ve BM’nin Ocak ayından itibaren genel sekreterliği görevini yürütecek olan Antonio Guterres ile görüştüklerini söyledi.



‘OBAMA İLE GÖRÜŞTÜM’
Erdoğan şöyle devam etti: “Az önce Sayın Obama ile uzunca bir görüşmemiz oldu. Kendileriyle yaptığımız görüşmede sadece Suriye değil aynı zamanda Irak’taki gelişmeleri ele aldık. Irak’ta da özellikle Telafer ve Sincar’da istenmeyen bir durum olması halinde buradaki sorumluluğumuzun ne denli önemli olduğunu kendilerine ifade ettim. Bazı batılı ülkelerin bir kişi gelse bile almam dediği bir ortamda biz bir kişi değil bin kişi dahi gelse almakta kararlıyız.” Cumhurbaşkanlığı kaynaklarından yapılan açıklamada, Obama’nın Türkiye’nin Halep’teki çabalarını takdir ettiği kaydedildi. Obama ayrıca Beşiktaş’taki terör saldırısı nedeniyle taziye dileklerini iletti.

80-100 BİN KİŞİ VAR
Hatay’da bulunan Başbakan Yardımcısı Veysi Kaynak ise şunları söyledi: “Bize iletilen bilgiler, Halep’te 80-100 bin civarında insan olduğu. Tabii İdlib’de bu kadar insanı barındıracak fiziki şartlar yok. İdlib’de belki 1,5 milyona varmış olan bir nüfus var. Karşı taraftan Özgür Suriye Ordusu tarafından, meşru muhalif gruplar tarafından bize bir talep geldiğinde hemen sınırımızın diğer tarafında oluşturacağımız bir kampta da insanların barınma ihtiyaçlarını, gıda, sağlık, diğer insani ihtiyaçlarını karşılayacağız.”

BEŞAR ESAD'DAN İLK YORUM
SURİYE Devlet Başkanı Beşar Esad, Halep’ten silahlı muhalif grupların tahliyesiyle ilgili video mesajı yayınladı. Esad şunları söyledi: “Tarih artık Halep’in özgürlüğünden önce ve Halep’in özgürlüğünden sonra hatırlanacak. İsa peygamberin ve Hz. Muhammed’in doğuşları ve sonrası, Sovyetler Birliği’nin yıkılmasından öncesi ve sonrası tarihte milat olarak hatırlanıyor. Halep’in kurtarılması da bu niteliktedir. Bununla birlikte, tarihin bu sayfasının yazılmasında tüm Suriye yurttaşlarının payı var.” Esad, tarih yazmaya bugün başlamadıklarını, 6 yıl önce Suriye’de kriz patlak verdiğinde bu tarihi yazmaya başladıklarını da sözlerine ekledi.

KRİZİ ÇÖZEN SEKİZ TELEFON GÖRÜŞMESİ
İRAN’ın Halep’te sağlanan ateşkesin bozduğu ve kentin doğusunda sıkışan sivillerin İdlib’e tahliyesini engellediği iddiaları üzerine, Ankara ile Tahran arasındaki yoğun bir telefon diplomasisi yaşandı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İranlı mevkidaşı Zarif ile önceki gün iki ve dün de altı kez telefonda görüştü. Çavuşoğlu’nun, Cevad Zarif ile yaptığı görüşmeleri, Halep’te İran komutasındaki Şii milislerin tahliye konvoyuna ateş açtığı iddiaları üzerine bozulan ateşkesin yeniden yürürlüğe girmesinde önemli rol oynadı. Görüşmelerin kimi zaman sert geçtiği öğrenildi. 

İRAN’IN TALEBİ
Sızan bilgilere göre görüşmelerde İdlib bölgesinde muhaliflerin kuşatması altında olan Şii nüfus ağırlıklı Fua ve Keferya’da bulunan sivillerin de Halep’teki sivillerle eş zamanlı olarak tahliye edilmesi ele alındı. İran, muhaliflerin bu iki Şii köyündeki kuşatmayı kaldırması ve buradaki sivillerin tahliyesinde ısrarcı oldu. Zarif, bu talebin karşılanmaması durumunda İran’ın Şii milisler üzerinde etkisini kullanmayacağı mesajını verdi. İddialara göre Ankara muhalifler nezdinde gereken girişimi yaparak, Fua ve Keferya’da çoğunluğu yaralılardan oluşan bazı sivillerin tahliye edilmesinin önünü açtı. İran’ın şartının önemli ölçüde yerine getirilmesi üzerine dün öğleden sonra Halep’teki sivillerin tahliyesine başlandı. / Uğur ERGAN / ANKARA