Tahıl koridorunda sevkıyat durdu: Ukrayna’ya kızan Rusya uygulamayı askıya aldı

RUSYA’nın Kırım Yarımadası’ndaki deniz üssüne Ukrayna tarafından gerçekleştirilen saldırıyı gerekçe göstererek Tahıl Koridoru anlaşmasını askıya alması Ukrayna’dan tüm tahıl sevkıyatını durdurdu. Onlarca yük gemisi Odessa limanı açıklarında beklemeye alınırken, İstanbul Boğazı girişinde de yüzün üzerinde tahıl yüklü gemi koordinasyon merkezinin çalışmaları durdurulduğu için boğazdan geçiş yapamaz hale geldi. Rusya’nın anlaşmadan tamamen çekilme yerine askıya alma kararı alması önümüzdeki günlerde tahıl konusunda yeni çetin pazarlıklar yapılacağına işaret ediyor.

KRİZ NASIL ÇIKTI

Ukrayna Altyapı Bakanı Aleksander Kubrakov, dün yaptığı açıklamada Ukrayna limanlarından sevkıyatın durduğunu teyit etti. İstanbul Boğazı girişinde denetlenerek geçiş bekleyen gemi sayısı ise 218 olarak gösterildi. Cumartesi sabahı alacakaranlıkta Ukrayna ordusuna ait olduğu sanılan birkaç SİHA, Rusya’nın Karadeniz donanmasının konuşlandığı Sivastopol deniz üssü bölgesine askeri harekât gerçekleştirdi. Ruslar, SİHA’ların yanı sıra insansız hücum botlar da kullanıldığını öne sürdü. Buna göre saldırı dört saat sürdü. Rusların Karadeniz’deki ana gemisi ‘Amiral Makarov’ fırkateyni ile iki geminin de hasar aldığı iddia edildi. Ukrayna ise saldırı iddiasını reddetti. Rusya Savunma Bakanlığı, önceki gün ilerleyen saatlerde yaptığı açıklamada Sivastopol saldırısını gerekçe göstererek Tahıl Koridoru anlaşmasını askıya aldığını duyurdu.

İNGİLİZLERİ DE SUÇLADILAR

Açıklamada İngiltere de suçlanarak, “Ukrayna tarafından Tahıl Koridoru rotası kötü amaçlı kullanılarak Karadeniz’deki savaş ve ticari gemilerimize yönelik terörist saldırı gerçekleştirilmiştir. Tahıl Koridoru anlaşmasını süresiz askıya alıyoruz. İngiliz askeri uzmanlar İHA’lara yerinde destek vermiştir” dendi. Kiev ise Ruslara ‘şantajı bırakın’ çağrısı yaptı.

KREMLİN: PUTİN, YAKINDA ERDOĞAN İLE GÖRÜŞME PLANLAMIYOR

Rusya’nın Tahıl Koridoru anlaşmasını askıya almasıyla gözler Türkiye-Rusya eksenine çevrildi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov’a “Rusya Devlet Başkanı Putin tahılla ilgili Moskova’nın aldığı kararı Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı arayarak bilgi vermeyi planlıyor mu” sorusuna “Başkan Putin’in yakın bir tarihte Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ile telefon görüşmesi planlanmıyor” yanıtını verdi.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yoğun çabalarıyla iki ay devam eden çalışmalar neticesinde şekillenen Tahıl Koridoru anlaşması 22 Temmuz’da İstanbul’da imzalanmıştı. İki bölümden oluşan BM, Türkiye, Rusya ve Ukrayna arasındaki anlaşmaya göre Ukrayna kendi tahıl ürünlerini, Rusya da kendi tahıl ürünlerini dünya piyasalarına çıkaracaktı. Ancak Rusya’ya yönelik uygulanan yaptırımlar yüzünden Rus tahılı ambarlarda kaldı. Rusya yönetimi ağustos ayı ortalarından bu yana anlaşmanın sadece Ukrayna lehinde çalıştırıldığı siteminde bulunuyordu. 120 gün geçerlilik süresi bulunan Tahıl Koridoru anlaşmasının 18 Kasım tarihinde yeni dört aylık dönem için yenilenmesi gerekiyordu.

TEPKİ ÇEKTİ

ABD : GIDAYI SİLAH YAPMAYIN

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Rusya’nın tahıl anlaşmasını askıya alma karası sonrası yaptığı açıklamada, “Rusya yeniden gıdayı silah olarak kullanıyor” dedi. Blinken, “Karadeniz Tahıl Girişimi şimdiden 9 milyon metrik tondan fazla gıdayı taşıdı. Rusya’nın bu kritik tahıl ihracatını bozmaya yönelik herhangi bir hareketi, esasen dünyanın dört bir yanındaki insanların ve ailelerin yiyecek için daha fazla ödeme yapması veya aç kalmasıyla sonuçlanır” diyerek Rusya’yı anlaşmaya sadık kalmaya çağırdı.

AB: KARARDAN GERİ DÖNÜN

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Borrell, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Rusya’nın Karadeniz anlaşmasına katılımını askıya alma kararı, Ukrayna’ya karşı savaşının neden olduğu küresel gıda kriziyle mücadele etmek için çok ihtiyaç duyulan tahıl ve gübrelerin ana ihracat rotasını riske atıyor. AB, Rusya’yı kararından dönmeye çağırıyor” dedi.

BİLGİ NOTU

Tahıl Koridoru anlaşması sayesinde şu ana kadar Ukrayna limanlarından 403 yük gemisiyle yaklaşık 9.2 milyon ton tahıl taşınmıştı. Ukrayna silolarında 20 milyon tondan fazla tahıl olduğu belirtiliyordu.