Güncelleme Tarihi:
Suudi Arabistan’ın Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, “İsrail ile normalleşmeye her geçen gün daha da yaklaşıyoruz” açıklamasında bulundu. Amerikan FOX News’a mülakat veren Selman, İsrail ile olası normalleşme anlaşmasının “Soğuk Savaş’ın bitmesinin ardından yapılan en büyük anlaşma olacağını” belirterek “Her geçen gün daha da yaklaşıyoruz, öyle görünüyor ki, ilk kez gerçekten ciddi bir durum var” dedi.
FİLİSTİN KİLİT NOKTA
Muhammed bin Selman, normalleşme sürecinde kilit noktanın Filistin meselesi olduğunu da kaydetti. “Bizim için Filistin meselesi çok önemli. O kısmı çözmemiz lazım. Filistinlilerin hayatını kolaylaştırmalıyız” şeklinde konuştu. Selman, İsrail’de yönetime kim gelirse gelsin sürecin sürdürüleceğini de belirtti. Riyad-İsrail yakınlaşmasının ilerlemesi önündeki en büyük engeli Filistin krizi oluşturuyor. İsrail’de Netanyahu liderliğindeki tarihin en sağcı koalisyon hükümeti göreve geldiğinden bu yana hemen her gün yeni bir şiddet olayı yaşanıyor.
RİYAD GÜVENLİK GARANTİSİ İSTİYOR
Öte yandan Riyad’ın nükleer silah sahibi İsrail ile normalleşme karşılığında sürecin mimarı ABD’den “güvenlik garantileri” istediği bildirildi. Amerikan New York Times gazetesinin haberine göre Biden yönetimi, Japonya ve Güney Kore ile yaptığı askeri anlaşmaların bir benzerine imza atarak Riyad’ı bu konuda memnun etme yoluna gidebilir. Gazeteye konuşan ABD’li yetkililer, Selman’ın Biden yönetimiyle İsrail’le normalleşme konusunda yaptığı görüşmelerde “karşılıklı savunma anlaşması imzalanarak güvenlik garantisi verilmesini” en önemli unsur olarak gördüğünü söyledi.
NETANYAHU İLE BIDEN GÖRÜŞTÜ
Muhammed bin Selman’ın açıklamaları, ABD ve İsrail liderlerinin gerçekleştirdiği baş başa görüşmeyle aynı zamana denk geldi. ABD Başkanı Joe Biden ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, New York’taki buluşmalarında Riyad ile normalleşme konusunu ele aldı. Netanyahu görüşme öncesi Biden’a “Liderliğiniz altında İsrail ile Suudi Arabistan arasında tarihi barışı tesis edebileceğimizi düşünüyorum” derken, Biden ise “10 yıl önce bu yakınlaşmayı konuşmanın mümkün olmayacağını” söyledi.
TAHRAN’DAN ‘FİLİSTİN’ İHANET’ SUÇLAMASI
Yakın zamanda diplomatik ilişki kuran İran ile Suudi Arabistan’ın arası liderlerin açıklamalarıyla açıldı. Veliaht Prens Muhammed bin Selman, verdiği mülakatta İran’ın nükleer silah geliştirmesi durumunda kendilerinin de aynı şeyi yapacağı uyarısında bulundu. “Herhangi bir ülkenin nükleer silah elde etmesinden endişe duyuyoruz” diyen Selman “İran nükleer silah sahibi olursa, biz de olmak zorunda kalırız” şeklinde konuştu. İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ise Riyad’ı İsrail ile normalleşme adımları sebebiyle eleştirdi. ABD’de gazetecilere açıklamalarda bulunan Reisi, “Bölge ülkeleri ile Siyonist rejim arasındaki ilişkinin, Filistin halkının ve Filistin direnişinin sırtından bıçaklamak anlamına geldiğine inanıyoruz” diyerek Suudi Arabistan’ı “Filistinlilere ihanet etmekle” suçladı.
BİLGİ NOTU: İsrail, 2020’de imzalanan ve Ortadoğu’da yeni bir dönem başlatan İbrahim Anlaşmaları kapsamında beş Arap ülkesiyle diplomatik ilişki kurdu. Riyad ile diplomatik bağ kurması ise bölge için tarihi önemde görülüyor.