Suudi Arabistan'da son dakika gelişmeleri... Prensler ve bakanlar gözaltında! Özel jetlerin kalkmasına izin verilmiyor

Suudi Arabistan dün gece çok hareketli saatler yaşadı. Ajanslara önce Yemen'den başkent Riyad'a balistik füze saldırısı gerçekleştiği ve saldırının önlendiği haberi düştü. Bu saldırının hemen sonrasında ise Ulusal Muhafızlar Bakanı ile Deniz Kuvvetleri Komutanı görevlerinden alındı. Ancak Suudi ülkesinin hareketli gecesi daha yeni başlamıştı. Güvenlik bürokrasisindeki önemli görevden almaların ardından ajanslara bazı Suudi prens, eski bakan ve iş adamlarının da gözaltına alındığı haberleri düşmeye başladı. 11 prens, dört bakan ve onlarca eski bakanın da bulunduğu çok sayıda kişinin gözaltına alındığı bildiriliyor. Gözaltıların ardında ise başkanlığını Veliaht Prens Muhammed bin Salman’ın yaptığı Rüşvet ve Yolsuzluklara Karşı Mücadele Komisyonu bulunuyor. Veliaht Prens Salman, geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdiği ve tüm dünyanın ilgisini çeken 'Ilımlı İslam'a dönüyoruz' açıklamasıyla gündeme gelmişti. Suudi Arabistan'daki üst düzey bu gözaltıların bu açıklama ardından gelmesi de dikkat çekici...Suudi Maliye Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Hukukun üstünlüğünü artırarak, Suudi Arabistan'ın yatırım ortamını korudu." ifadeleri kullanıldı.

11 PRENS, BAKANLAR, İŞADAMLARI...

Suudi yayın organı Al-Arabiya’nın bildirdiğine göre, Cumhurbaşkanı King Salman bin Abdulaziz Al-Saud tarafından yolsuzlukla mücadele komitesinin kurulmasının ardından Suudi Arabistan’da 11 prens ve bazı bakanlar gözaltına alındı.

Ekonomi ve Planlama Bakanı Adel bin Muhammed Fatih, Ulusal Güvenlik Bakanı Prens Miteb bin Abdullah bin Abdulaziz ve Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Abdullah bin Muhammed El Sultan görevden alındı. Suudi haber sitesi, tutuklananlar arasında Suudi milyarderi Prens El-Velid bin Talal olduğunu da açıkladı.

'AKTİF REFORM HAREKETİ'

Kral Salman, yeni yolsuzlukla mücadele kampanyasını Suudi Haberleşme Bakanlığı’ndan yapılan basın açıklamasında "son yıllarda Krallıkta kalkınma çabalarını engelleyen önemli bir sorunun üstesinden gelmek için aktif bir reform hareketi" olarak değerlendirdi.

Kraliyet kararnamesinde, komisyonun "bazı kişilerin istismara eğilimi nedeniyle, kişisel çıkarlarını kamu çıkarının üzerinde tuttuğu ve kamu fonların içini boşalttığı" için kurulduğunu ve "yolsuzluğun her seviyede takip edileceğini ve bununla mücadele edileceğini" ifade edildi.

Üç devrik bakanın yerine, Prens Halid bin Abdulaziz bin Muhammed bin Ayyaf El MuqrenUlusal Güvenlik Bakanlığına, ÿMohammed bin Mazyad El Tuwaijri Ekonomi ve Planlama Bakanlığına, Deniz Kuvvetleri Komutanlığına ise Amiral Fahd bin Abdullah El-Ghifaili getirildi.

Veliaht Prens Muhammed bin Salman’ın başkanlığındaki komite, seyahat yasağı koymak, tutuklamak ve mal varlıklarını dondurma yetkisine sahip.

32 yaşındaki Suudi Veliaht Prens devlet politikalarında önemli bir isim ve kralın arkasında Suudi standartlarına göre bir reformcu olarak nitelendiriliyor.

OPERASYON İŞ DÜNYASINA DA SIÇRADI

11 prens ve 4 görevdeki bakanların yanı sıra birçok eski bakanın da göz altına alınması ile birlikte ülkede tansiyon yükseldi. Gece yarısı sabaha karşı bu kez iş dünyası tutuklamalar ile sarsıldı. Kral Salman Bin Abdulaziz’in dün gece acilen rüşvet ve yolsuzluklara karşı bir komisyon kurarak başına da oğlu Veliaht Prens Muhammed Bin Salman’ı getirdi.

Tam olarak şu ana kadar neler olduğu resmen açıklanmazken, bu kez 3 televizyon sahibi Alwalid Bin Talal(Rotana Tv), Walid Abbrahim(BMC Tv) ve Cidde Ticaret Odası Başkanı Saleh Kamil'in (ART Tv) tutuklanma haberleri geldi.

Türk halkının da yakından tanıdığı ve son tatilini Bodrum’da yapan El- Velid Bin Talal aynı zamanda Twitter’in en büyük ikinci hissedarı. Ve dünyanın bir çok önemli markalarında da ortaklıkları bulunuyor.

Kingdom Holding sahibi olan, dünyanın sayılı zenginlerinden Prens El- Velid Bin Talal’ın tutuklanması ile birlikte tüm malvarlığına da el konulduğu bildiriliyor.

Cidde Ticaret Odası Başkanı Saleh Kamil de ülkenin en  tanınmış isimleri arasında yer alıyor. Türkiye ile de yakın ilişkileri bulunuyor. 

ÖZEL JETLERİN KALKMASINA İZİN VERİLMİYOR

Bir havacılık kaynağından alınan bilgiye göre, Cidde'de güvenlik güçleri özel jetleri yüksek makamdaki herhangi bir ismin kaçma olasılığına karşı yerde tutuyor ve havalanmalarına müsaade etmiyor.

 TUTUKLAMALAR NE AMAÇLA YAPILIYOR ?

Kral Salman Bin Abdulaziz tarafından kurulan rüşvet ve yolsuzluğa karşı mücadele komisyonunun aralarında 11 prens ve görevdeki 4 bakan ile birçok eski bakanın tutuklanmaları ile ilgili haberler Suudi Arabistan basınında geniş şekilde manşetlerden inmedi. Haberlere göre şu ana kadar tutuklananlar Cidde’de 2015 yılında gerçekleşen büyük sel felaketi ile ülkede yayılan Corana Virüs hastalıkları ve çeşitli yolsuzluk olaylarına bulaştı.

 Dün gece çıkartılan Kraliyet kararnamesine göre ülkede para aklayanlara 15 yıl hapis ve 1.8 milyon dolar para cezası öngörülüyor.

 ESAS TUTUKLAMALAR GÜÇ SAVAŞI MI ?

Bu arada Suudi Arabistan’da askeri ve siyasi çevrelerde yapılan yorumlara göre Kraliyet ailesinde güç çatışması Kral Salman Bin Abdulaziz’in oğlu Veliaht Prens Muhammed bin Salman’ı göreve getirmesi ile başladı.

Suudi ailesinde ülkenin bağımsızlığını ilan ettiği tarih olan 1926 yılından bu yana krallık koltuğuna geçişler kardeşlerden kardeşlere olarak hayata geçirildi. Ancak ilk kez Kral Salman Bin Abdulaziz oğlu Veliaht Prens Muhammed Bin Salman’ı kendisinden sonraki isim olarak ikinci adam görevine ataması ile kriz başladı.

Geleneklere göre 25 Ocak 2015 tarihinde vefat eden Suudi Arabistan Kralı Abdullah Bin Abdulaziz’in yerine kardeşi dönemin Riyad Valisi olan Salman Bin Abdulaziz getirildi.

Ancak Salman Bin Abdulaziz’in kendisinden sonra yerine yine geleneklere göre kardeşi Prens Muhammed bin Nayif Bin Abdulaziz’i getirmesi düşünülürken, Prens Nayif’in ani vefatı ile Veliaht Prensliğe oğul 31 yaşıhndaki Muhammed Bin Salman getirildi. Bu tayin ile birlikte ülke içerisinde özellikle güç odaklarının yer aldığı Kraliyet ailesinde rahatsızlık meydana getirdi.

 KADINLARA OTOMOBİL SÜRME İZNİ VE MODERN İSLAM AÇIKLAMASI

Kral Salman Bin Abdulaziz oğlu Veliaht Prens Muhammed Bin Salman’a koltuğuna devretme hazırlıkları yaparken, bir yandan da ülkede açılımlar başladı. Ve ilk kez tüm dünyada ses getiren kadınlara otomobil sürme izni çıktı.

Muhammed Bin Salman geçtiğimiz günler de de ülkeye modern İslamın getirileceği yönünde açıklama yapınca muhafazakar kesimlerin büyük tepkisine neden oldu.

 "HİÇ KİMSE KANUNLARDAN ÜSTÜN DEĞİLDİR"

Bu arada bir kaç gün önce Veliaht Prens’in "Hiç bir prens veya bakan kanunların üstünde değildir" şeklindeki sert açıklaması sanki dün gecenin işareti gibiydi. Normal şartlarda ülkede prenslere ait özel mahkemelerin bulunması ve özellikle prenslerin tutuklanması düşünülemezken, Veliaht Prens’in bu açıklaması kendisine muhalif çevrelerde tepkileri daha da arttırdı.

Dün gece yaşanan üst düzey tutuklamaların ardından şimdi gözler Kral Salman Bin Abdulaziz ve oğlu Veliaht Prens Muhammed Bin Salman’a çevrildi.

Dünyanın en büyük petrol üreticilerinden olan Suudi Arabistan’da herhangi bir çatışmanın olmayacağı yönünde ciddi endişeler bulunuyor.

Ülkede özellikle Başkent Riyad’ta güvenlik önlemleri had safhaya çıkartıldı. Havalimanlarında kontroller arttırıldı. Cidde ve Riyad’ta bulunan Kraliyet havayollarında da tutuklanma emri bulunanların kaçışlarının önlenmesi için sıkı takip yapılıyor.

NE ANLAMA GELİYOR?

BBC Güvenlik Muhabiri Frand Gardner, Prens Muhammed'in bu hamleyle gücü elinde toplarken reform programına devam ettiğini söylüyor:

"Prens Muhammed bu son gelişmeyle ülkedeki tüm silahlı güçlerin kontrolünü ele geçirdi. Fakat tanınmış figürlerin yönetimden alınması muhafazakar çevreleri rahatsız edecek. Tam bir kabile toplumu olan Suudi Arabistan böylesi hızlı değişimlere alışkın değil."

MALİYE BAKANLIĞI'NDAN AÇIKLAMA

Suudi Arabistan Maliye Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, yolsuzlukla mücadele için komite kurulması ve son gözaltıların, ülkede hukukun üstünlüğünü artırdığını ve yatırım ortamını koruduğu belirtildi.

Gözaltına alınan kişilerin neyle suçlandığı henüz net değil. Fakat Suudi yayın kuruluşu Al Arabiya, 2009'da gerçekleşen Cidde su baskınları ve 2012'deki Mers virüsüyle ilgili yeni soruşturmalar açıldığını duyurdu.

Devlet kontrolündeki Suudi haber ajansı SPA'ya göre yeni yolsuzlukla mücadele komitesinin gözaltı emri ve seyahat yasağı kararı verme yetkisi bulunuyor.

Öte yandan SPA, Suudi Ulusal Muhafızları Bakanı Prens Miteb bin Abdullah ve Donanma Komutanı Amiral Abdullah bin Sultan bin Muhammed Al-Sultan'ın da görevden alındığı yazdı.