Süryaniler, Bagok’daki köylerine döndü

MİDYAT’a bağlı köylerde yaşayan ve 12 Eylül Darbesi’nden sonra 1980’li yıllarda Avrupa ülkelerine göç eden Süryaniler, 2000’li yıllardan sonra Avrupa’dan köylerine önce geçici sonra kalıcı dönmeye başladı. Süryanilerin döndüğü köylerden biri ise Midyat ile Nusaybin ilçeleri arasında kalan Bagok dağında bulunan Elbeğendi (Kafro) köyü oldu. Köyde yöreye özgü Midyat taşlarından tripleks villalar yaptıran Süryanilerden 14 ailenin temelli döndüğü belirtildi.
Muhtar Aziz Demir kendisinin de 1980’li yıllarda İsviçre’ye göç ettiğini, 20 yıl sonra doğup büyüdüğü Elbeğendi Köyü’ne geri geldiğini söyledi. Kesin dönüş yaparak köyde tarih ve modern yaşantıyı sunan villalar inşa ettiklerini söyleyen Demir, Avrupa’ya neden göç ettikleri, geri dönüş kararları, inşa etikleri evler, çocuklarının köye uyumu ve geri dönüşler ile ilgili şöyle konuştu:
“Buradan göç ettim, İsviçre’ye yerleşmiştim. Süryaniler genelde 80- 90’lı yıllarda memleketten göç etmek zorunda kaldılar. Bilindiği gibi 80- 90’lı yıllarda acı şeyler yaşandı bu bölgede, durumlar malum. İşte o zamanlar Süryaniler de taraf olmak istemediler. Göç etmek zorunda kaldılar.”

ECEVİT GENELGE YAYIMLAMIŞTI

“Avrupa’nın değişik ülkelerinde Amerika’ya, Avustralya’ya kadar göç etmek zorunda kaldılar. Süryaniler buradan isteyerek gitmediler. Gittiklerinde de her zaman memleket hasretini yaşadılar. Rahmetli Başbakan Ecevit bir genelge yayınlamıştı. İşte ’Süryaniler memleketlerine geri dönsünler, yasal ve anayasal güvence altındalar.’ Biz de o genelgeyi ele aldık, değerlendirdik. İşte bizim köylüler, o zamanlarda daha tapu kadastro çalışmaları olmamış. ’Bizler de ne yapalım, ne edelim, nasıl memleketimize bir hizmet edelim, nasıl bir çalışma yapalım?’ İlk önce İsviçre’de bir dernek kurduk, ondan sonra Almanya’da da bir dernek kuruldu köylüler tarafından. İşte biz dedik, ’yurtdışında bir çalışma olması mümkün değil, ancak bu çalışmanın memlekette olması mümkündür.’ Biz de o zaman 12- 13 aile karar verdik temelli dönüş yapmak için. 2002- 2003 yıllarında köyümüz o zaman yasak bölgeydi. İşte bu yasak bölgenin kalkınması için yerel ve merkezi yönetimlere başvuru yapmıştık. Bunun kaldırılması için çaba harcadık. En sonunda yasak bölge kalktı ve altyapı çalışmalarına başladık. Bu çalışmalar, 2006’ya kadar altyapı ve evlerin inşaatları zaman aldı. 2006’nın 1 Eylül günü temelli dönüşün, köyün açılışını yaptık. Ve o zamandan beri köyümüzde yaşıyoruz.”

GENÇLER BURAYA DÖNMEK İSTEMİYOR

Muhtar Demir, köyde Avrupa’dan kesin dönüş yapıp kendilerine aynı özelliklere sahip Midyat taşlarından tripleks villalar inşa eden aileler dışında 8 ailenin de köyde evler yaptırdıklarını ve yaz aylarında tatillerini geçirmek için köye geldiklerini söyledi. Köydeki evlerin bahçelerine meyve ağaçları diken ve sebze eken Süryaniler, Avrupa’da kalan diğer Süryanilerin de dönmesini bekliyor. Köye gelip yaşayan aileler köyde çiftçilik ile uğraşırken, kesin dönüş yapan ailelerin büyük kısmının gençlerinin ise Avrupa’da kaldığı ve zaman zaman ailelerini köye gelip ziyaret ettiği belirtildi.