Suriyeli Kürtlerden federasyon hamlesi

DEMOKRATİK Birlik Partisi (PYD) liderliğinde Suriyeli Kürtler, ülkenin kuzeyinde Türkiye sınırı boyunca yer alan bölgelerde “federasyon kuracaklarını” açıkladılar. “Rojava” diye andıkları bölgede Cezire, Kobani ve Afrin kantonları Kürtlerin kontrolünde. Cezire kantonundaki Rimelan kasabasında dün düzenlenen kurucu meclis toplantısında 200 delege federal sistemi tartıştı. Toplantıya Afrin, Cezire, Kobani, Minbic, Azez ve birçok kentten, Kürt, Arap, Süryani, Asuri, Türkmen, Ermeni, Çeçen temsilciler katıldı. Halepçe katliamının 28’nci yıl dönümüne denk gelen toplantı gün boyunca sürdü. 

Reuters’a konuşan Kobani kantonu Dış İlişkiler yetkilisi İdris Nassan, ülkenin kuzeyinde “Kuzey Suriye Federasyonu” adıyla federal bir sistem ilan edileceğini, bölgede yaşayan tüm etnik grupları temsil edeceğini söyledi. Nassan, “Bu deklarasyon, Kürtler ve diğer grupların oluşturduğu öz yönetimin çerçevesinin genişletilmesi anlamına geliyor” dedi. Toplantının hazırlık komitesi üyesi ve Kobani Kantonu Yürütme Meclisi Başkanı Enver Müslim ise “Halkların taleplerini göz önünde bulundurarak yeni bir sisteme ihtiyaç olduğunu gördük. Bu da federal sistemdir. Bu sistemin içinde demokratik özerklik de kendini var edecek” dedi. IŞİD’in ve muhaliflerin kontrolündeki kuzeydeki bölgeleri kast ederek, federal sistemin ilan edilmesiyle kantonların hepsinin birleşeceğini söyleyen Müslim, “Şehba bölgesi, Minbic teröristlerin bulunduğu her yer kurtarılacak. Halklar kendi iradeleri ile federal sistemin içinde yerini alacak. Afrin ve Kobani kantonları da birleşecek” dedi. Türkiye, Afrin ve Kobani’nin birleşmesine şiddetle karşı çıkıyor.

KENDİ EKONOMİSİ GÜVENLİĞİ SAVUNMASI OLACAK
PYD’li yetkililer, Suriye içinde olduklarını, sadece bir Kürt bölgesi kurmayı amaçlamadıklarını oluşturulacak yapıda bölgede yaşayan Türkmen, Arap ve diğer etnik grupların da temsil edileceklerini söyledi. Reuters’ın incelediği taslak belgelere göre, federal sistem konusunda önerilen model, demokratik bir öz yönetim ile yönetilen bölgelerin ekonomi, güvenlik ve savunma alanlarında kendi kararlarını almalarını öngörüyor.

BİLGİ NOTU: Savaşın başlamasından bir yıl sonra Suriye ordusunun çekilmesinin ardından, Rojava adı verilen Suriye’nin kuzeyi, Kürtlerin yönetiminde fiili özerk bir bölge oldu. Demokratik Birlik Partisi (PYD), 2014’te Rojava’daki üç kantonda, Afrin, Kobani ve Cezire’de ‘Demokratik Özerk Yönetim’ ilan etti. Suriyeli Kürtler, Irak sınırından Fırat Nehri’ne kadar 400 km’lik bir alanı kontrol ediyor.

SURİYE: BAŞARISIZLIKLA SONUÇLANIR
Cenevre’deki muhaliflerle barış görüşmelerinde Esad hükümetini temsil eden heyetin başkanı Beşar Caferi, Suriyeli Kürtlerin federal sistem ilan edecekleri açıklamalarına tepki gösterdi. Suriye’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi de olan Caferi, “Cenevre görüşmelerinin amacı, Suriye’nin birliği ve toprak bütünlüğünü nasıl koruyacağını tartışmaktır. Suriyeliler arasında bölünme yaratacak girişimlere oynamak tamamen başarısızlıkla sonuçlanacaktır” dedi. Caferi bununla birlikte Suriyeli Kürtlerin Suriye halkının önemli bir parçası olduğunu da vurguladı.

ANKARA TEPKİLİ: GEÇERLİLİĞİ OLMAZ
SURİYELİ Kürtlerin federal sistem kurma girişimine Ankara sert tepki gösterdi. Türk diplomatik kaynaklar, Hürriyet’e yaptıkları açıklamada Suriye halkının tamamının onayını almadan yapılacak bu girişimin “hiçbir geçerliliği olmayacağını” vurguladı. Türkiye için Suriye’nin ulusal birliği ve toprak bütünlüğünün korunmasının esas olduğunu dile getiren kaynaklar, Rusya’nın Suriye’den kısmi asker çekmesi, Kürtlerin federal sistem girişimlerinin, Cenevre görüşmelerine denk getirilmesine dikkat çekti. Dışişleri Bakanlığı ile birlikte Genelkurmay’da da konuyla ilgili çalışmalar yapıldığı öğrenildi. / Uğur ERGAN - ANKARA