Suriye'de tam ateşkes çabası

Anadolu Ajansı (AA) Türkiye ile Rusya’nın, Suriye’de savaşan taraflara ülke genelinde ateşkes başlatmaları amacıyla önerecekleri bir plan üzerinde mutabakata vardığını duyurdu. Habere göre Ankara ve Moskova, Halep kent merkezinin doğusunda ilan edilen ateşkes ve yerel nüfusun tahliyesinden sonra, ateşkesin ülke genelinde yaygınlaştırılması için taraflara önerecekleri bir plan üzerinde mutabık kaldı.

ÖNCE ATEŞKES SÜRECİ

Türkiye ile Rusya’nın vardığı bildirilen mutabakatın ana hatları şöyle sıralanıyor:

Planın rejim ve müttefiklerinin muhaliflerle çatıştığı tüm bölgelerde uygulanması hedefleniyor.

Ankara ve Moskova, mutabakat çerçevesinde, ateşkesin çatışan taraflar arasında 29 Aralık geceyarısı yürürlüğe girmesi için çaba gösterme konusunda uzlaştı. Ancak terör örgütleri, ateşkesin kapsamı dışında tutulacak.

Ateşkesin başarılı olması durumunda rejim ve muhalifler, Türkiye ile Rusya öncülüğünde, Kazakistan’ın başkenti Astana’da siyasi müzakerelere başlayacak.

İki ülke sürecin garantörlüğünü yaparak, müzakere sürecine, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 2254 sayılı kararında öngörülen siyasi geçiş süreci çerçevesinde katkı sunmayı amaçlıyor.

ÇAVUŞOĞLU: ÇALIŞIYORUZ

Cumhurbaşkanlığı’nda düzenlenen resepsiyonda Suriye’deki gelişmeleri değerlendiren Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu  ateşkes süreci ile ilgili sorular üzerine, “Çalışıyoruz, her an yürürlüğe girebilir. Ateşkes ve bunu genele yayma. Siyasi çözüm müzakeresi için çalışıyoruz. DEAŞ ve El Nusra ile mücadele devam edecek. Biliyorsunuz biz El Nusra’yı terör listesine DEAŞ ile birlikte ekim 2013’te aldık” dedi. ‘PYD ve PKK neden anlaşmada yok’ sorusuna Dışişleri Bakanı, “BM Güvenlik Konseyi kararı var, 2254. Burada DEAŞ ve El Nusra’nın adı geçiyor. YPG konusunda bir konsensüs yok şu anda. YPG terör örgütüdür” yanıtını verdi.

‘NEREDE ÇARK ETMİŞİZ’

‘Türkiye anlaşma ile çark mı etti’ sorusunu Çavuşoğlu, “Türkiye başından beri ‘siyasi çözüm’ diyor. Astana’da müzakere rejim ve muhalifler arasında olacak. Rejim değişikliği, siyasi dönüşüm müzakere ile olacak. Nerede çark etmişiz? Attığımız adımları dışarıda olduğu kadar içeride de kıskananlar var” diye cevapladı. Çavuşoğlu, PYD’nin Astana’ya çağrılmayacağını da söyledi. Suriye Devlet Başkanı Esad ile ilgili Çavuşoğlu, “Esad ile siyasi dönüşüm olmayacağını, muhalefetin bunu kabul etmeyeceğini biliyoruz. Esad ile dönüşümün olmayacağını tüm dünya biliyor” dedi.

KREMLİN’DEN NET YANIT GELMEDİ 

KREMLİN’den Rusya ile Türkiye arasında Suriye’nin genelinde çatışan taraflar arasında ateşkes ilan edilmesi için bir anlaşmaya dair net yanıt gelmedi. “Rusya ile Türkiye arasında Suriye ile ilgili yeni bir ateşkes anlaşmasına varıldı mı” sorusunu Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in basın danışmanı Dimitri Peskov, “Bu soruya yanıt verebilecek durumda değilim. Bilgim yok. Ancak Rusya ile Türkiye arasında tüm seviyelerde görüşme halindeyiz. Bu temasların tek amacı da Suriye’de kalıcı bir çözüm bulunmasıdır” diye cevapladı. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova ise Astana sürecinde aceleci olunmaması gerektiğini hatırlattı.

MİSTURA’DAN DESTEK

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilci Staffan de Mistura ile telefonda görüştü. Mistura, 20 Aralık’ta Moskova’da düzenlenen Türkiye-Rusya-İran üçlü Suriye toplantısının sonuçlarını desteklediğini belirterek Astana’da görüşme düzenlenmesi ve ateşkes anlaşması gibi konularda BM olarak katkı sunmaya hazır olduklarını söyledi.(Nerdun HACIOĞLU/MOSKOVA)

RUSYA ‘EL BAB’DA UÇUŞA İZİN VERMİYOR

SURİYE’de El Bab’a yönelik operasyonda koalisyon güçlerinin hava desteğini alamayan Türkiye’ye, Rusya’nın da hava harekâtı için izin vermediği ortaya çıktı. Olumsuz hava koşullarının düzelmesine rağmen Türk uçaklarının önceki gün ve dün sabah operasyon yapmadığı anlaşıldı. Bu durum Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Fırat Kalkanı harekâtının 127’nci günü nedeniyle dün yaptığı bilgilendirmeye de ‘sorun belirtilmeden’ yansıdı. Bilgilendirmelerde genelde “Muhalif unsurlardan oluşan Özel Görev Kuvvet Grupları tarafından, ‘havadan ve karadan’ sağlanan yoğun ateş desteği ile Bab’ın ele geçirilmesine yönelik harekât başarı ile devam etmektedir” denilirken, dünkü bilgilendirmede “havadan” ifadesinin yer almadığı dikkat çekti.  Edinilen bilgiye göre Rusya, Türkiye’ye El Bab’ın güneyinde askeri hareketlilikte bulunacağını belirterek, Türk savaş uçaklarının uçuş yapmamasını istedi. (Uğur ERGAN)

ANKARA’DA HAVA İYİMSER

DIŞİŞLERİ Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda katıldığı tören sırasında ateşkes ile ilgili çalışma olduğunu doğrulayarak, “Çalışıyoruz” dedi.

Ankara, gelişmeleri Suriye’de kalıcı ateşkesin önünü açabilecek güven antırıcı önlemlerin bir parcası olarak değerlendiriyor. Konuyla ilgili kaynaklar, kalıcı ateşkeste umut veren bir gelişme olması halinde Astana müzakeresinin ocak ayının üçüncü haftasında yapılabileceği görüşünü dile getirdiler. Ankara’ya göre ilk etapta Ruslar belli yerlerde, ılımlı muhalifler ise tüm ülke sathında ateşkes istiyordu.

Ankara kulislerindeki iddialara göre, Türkiye ve Rusya ılımlı muhaliflerin olduğu her yerde ateşkes konusunda prensipte mutabakat vardı. Bir üst düzey yetkili Hürriyet’e, “Ilımlı muhalifler ve rejimin olduğu her yerde ateşkes için görüşmeler sürüyor. Ateşkes ilan edilirse masada Türkiye ve Rusya olmayacak. Sadece rejim ve ılımlı muhalefet olacak. Ancak bu görüşmeler elbette Türkiye ve Rusya’nın gözetiminde gerçekleşecek. İyimser olmak için çok önemli gelişmeler var. Ama yine de temkinli olmakta fayda var” dedi. (Uğur ERGAN / ANKARA)

REUTERS: ESAD SEÇİME KADAR KALACAK

İngiliz Reuters ajansı, Türkiye, İran ve Rusya arasında müzakere edilen mutabakata göre Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın, 2017 eylül ayında yapılması öngörülen seçime kadar görevini devam ettirmesinin planlandığını iddia etti. Ajansa konuşan kaynaklara göre, Rusya ve Türkiye; Esad’ın bir sonraki seçimlere kadar cumhurbaşkanı olarak kalmasına ve bu seçimlerde yerini daha az kutuplaştırıcı bir Alevi adaya bırakmasına izin verecek. Rusya’ya yakın kaynaklar, bu anlaşmanın Esad’ın Alevi mezhebi kontrolünde bir federal hükümetin altında oluşturulacak bölgesel özerklikleri kapsadığını, ama bunun henüz çok yeni olduğunu, İran’ın ikna edilmesinin gerektiğini belirtti.

ANLAŞMA ZOR OLACAK

Rus Uluslararası İşler Konseyi genel direktörü Andrey Kortunov, “(Esad’ın yerine gelebilecek) Birkaç isim gündeme getirildi. Son anlaşma zor olacak, fakat duruşlar değişti” dedi. Rus bir kaynak, Rusya’nın istediğini elde etmesi durumunda Suriye rejimi ve muhalefet arasında görüşmelerin ocak ortası itibariyle Kazakistan’ın başkenti Astana’da başlayacağını söyledi.